پاورپوینت حضرت معصومه (علیهاالسّلام)
توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد
پاورپوینت حضرت معصومه (علیهاالسّلام) دارای ۱۲۰ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است
شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.
لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.
توجه : در صورت مشاهده بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت حضرت معصومه (علیهاالسّلام)،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد
بخشی از متن پاورپوینت حضرت معصومه (علیهاالسّلام) :
حضرت فاطمه معصومه (سلاماللهعلیها)
حضرت معصومه (سلاماللهعلیها)، دختر امام موسی کاظم (علیهالسلام)، یکی از بانوان با فضیلت و با شخصیت خاندان اهل بیت (علیهمالسّلام) میباشد.
فهرست مندرجات
۱ – معرفی اجمالی
۲ – تولد
۳ – فرزندان همنام حضرت معصومه
۴ – دوران خردسالی
۵ – فضایل
۶ – راز ازدواج نکردن حضرت
۷ – در فراق امام رضا
۷.۱ – ورود به ساوه
۷.۲ – بیماری حضرت
۷.۳ – حرکت به سوی قم
۷.۴ – حضور در بیتالنور
۸ – شخصیت حضرت معصومه
۸.۱ – حضرت معصومه در کلام ائمه
۸.۲ – فضائل و خصوصیات حضرت
۸.۲.۱ – شرافت خانوادگی
۸.۲.۲ – عبادت حضرت
۸.۲.۳ – محدثه بودن آن حضرت
۸.۳ – لقب حضرت
۸.۴ – شفاعت گسترده
۸.۵ – زیارتنامه مخصوص
۹ – حضرت معصومه و قم
۹.۱ – تغییر جمعیتی و موقعیتی قم
۹.۲ – قم مرکز تشیع
۹.۳ – مبدل شدن به شهر توریستی
۹.۴ – موقعیت فعلی قم در جهان
۱۰ – رحلت
۱۰.۱ – اقوال در روز وفات حضرت
۱۰.۲ – تاریخ وفات
۱۰.۳ – سن حضرت هنگام وفات
۱۱ – مرقد مطهر
۱۲ – زیارت حضرت معصومه
۱۲.۱ – فضیلت زیارت
۱۲.۲ – آداب زیارت
۱۲.۳ – زیارت مأثور
۱۲.۴ – بررسی سند زیارت
۱۲.۴.۱ – علامه مجلسی
۱۲.۴.۲ – حاج سیدحیدر کاظمی
۱۲.۵ – متن زیارتنامه
۱۲.۶ – ترجمه زیارت نامه
۱۳ – حضرت معصومه در کلام بزرگان
۱۳.۱ – دیدگاه امام خمینی
۱۳.۲ – دیدگاه چند تن از علماء
۱۴ – نمونههایی از کرامات حضرت معصومه
۱۴.۱ – کراماتی به نقل از آیتالله اراکی
۱۴.۲ – جلال و جبروت فاطمه زهرا
۱۴.۳ – عنایت حضرت به زوار مرقدش
۱۴.۴ – عنایت حضرت به زائر برادر
۱۴.۵ – شفای طلبه جوان نخجوانی
۱۴.۶ – منبع فیض الهی
۱۴.۷ – شفای مرد نصرانی
۱۴.۸ – شفای مفلوج
۱۴.۹ – شفای پادرد و تقدیر از عزاداری
۱۴.۱۰ – نجات گمشده و عنایت به زائرین
۱۴.۱۱ – مبتلای به جنون
۱۴.۱۲ – ضعف چشم
۱۴.۱۳ – دختر لال
۱۴.۱۴ – مبتلا به سل
۱۴.۱۵ – اداء دین و گشایش در زندگی
۱۴.۱۶ – شفای یکی از خدام حرم
۱۴.۱۷ – شفای چشم دختر ده ساله
۱۴.۱۸ – عطای مخارج میهمانی
۱۴.۱۹ – فرستادن مریض به حرم حضرت
۱۴.۲۰ – نزول رحمت الهی
۱۴.۲۱ – نسیم رحمت
۱۴.۲۲ – شربتی شفابخش
۱۵ – پانویس
۱۶ – منبع
معرفی اجمالی
پدر بزرگوار او حضرت «موسی بن جعفر» امام هفتم شیعیان میباشد. مادر گرامی حضرت معصومه «نجمه» مادر بزرگوار امام رضا (علیهالسّلام) میباشد؛ نجمه از بانوان با فضیلت و از اسوههای تقوا و شرافت و از مخدرات کمنظیر تاریخ بشریت است.
[۱] صدوق، محمد بن علی، عیون اخبار الرضا، ج۱، ص۱۴.
[۲] طبرسی، فضل بن حسن، اعلام الوری، ج۲، ص۴۱.
[۳] طبری، محمد بن جریر، دلائل الامامه، ج۱، ص۳۰۹.
[۴] حر عاملی، محمد بن حسن، اثبات الهداه، ج۳، ص۲۳۳.
[۵] ابن شهر آشوب، محمد بن علی، مناقب آل ابی طالب، ج۴، ص۳۹۶.
حضرت معصومه (سلاماللهعلیها) بعد از پدر، در سال ۱۷۹ تحت کفالت برادرش حضرت امام رضا (علیهالسلام) قرار گرفت و تا سال ۲۰۰ (ه. ق) یعنی ۲۱ سال تمام، در کنار برادر بزرگوارشان به مقامات عالی و کمالات علمی و عرفانی و اخلاقی دست یافت.
تولد
درباره زمان تولد و وفات فاطمه معصومه (سلاماللهعلیها) آن چه مسلم است این است که زمان تولد آن حضرت پیش از سال یکصد و هفتاد و نه هجری بوده است زیرا بنابر نقل شیخ کلینی در شوال ۱۷۹ هارون الرشید امام موسی بن جعفر (علیهالسّلام) پدر حضرت معصومه (علیهالسّلام) را از مدینه به بغداد برد و در آنجا در ماه رجب ۱۸۳ از دنیا رحلت فرمود.
[۶] کلینی، محمد بن یعقوب، اصول کافی، ج۱، ص۴۷۶، کتاب الحجه، انتشارات ولی عصر، تهران، ۱۳۷۵.
و بنابر مدت عمر حضرت معصومه که از ۲۳ سال کمتر است، نمیتواند بعد از سال ۱۷۹ باشد چون در آن سالها پدرش در زندان بود.
پس تاریخ ولادت آن حضرت بهطور دقیق مشخص نیست ولی طبق اسناد به دست آمده ولادت آن حضرت را در مدینه در سال ۱۷۳ نقل میکنند.
[۷] نمازی، شیخ علی، مستدرک سفینه، ج۵، ص۲۲۱.
فرزندان همنام حضرت معصومه
درباره تعداد فرزندان حضرت موسی بن جعفر (علیهالسّلام) و اینکه چند تن از آنها فاطمه نام داشتهاند اختلاف است.
شیخ مفید تعداد آنان را سی و هفت تن ذکر کرده است؛ نوزده پسر و هجده دختر که دو تن از دختران، فاطمه نام داشتند.
فاطمه الکبری و فاطمه الصغری.
[۸] شیخ مفید، محمد بن نعمان، الاِرشاد، ج۲، ص۲۴۴.
حضرت فاطمه معصومه بعد از امام رضا (علیهالسّلام) از دیگر فرزندان حضرت موسی بن جعفر (علیهالسّلام) فاضلتر و دارای مقامی شامختر میباشد.
دوران خردسالی
با گذشت ایام، حضرت معصومه (سلاماللهعلیها) هم دوران خردسالی را پشت سر گذاشت و در این سالها محل رشد آن حضرت خاندانی بود که او را با دریایی از علم و معرفت رو به رو ساخت.
ولی بیش از ده بهار از عمر شریفش نگذشته بود که پدر بزرگوارش با زهر جفا در زندان هارون به شهادت رسید و دریایی از غم و اندوه بر قلب شریفش فرو ریخت که در این ایام غم و تنهایی، تنها مایه تسلی او برادرش امام رضا (علیهالسّلام) بود که ناگهان «مأمون» وجود اقدس امام هشتم را از کانون خانواده جدا نمود و به اجبار به خراسان جلب کرد و به اقامت اجباری در خراسان وادار نموده.
حضرت معصومه (سلاماللهعلیها) دوری یک ساله فراق برادر را تحمل کرد.
فضایل
۱) یکی از فرازهایی که بیانگر اوج عظمت و مقام حضرت فاطمه معصومه (سلاماللهعلیها) است، زیارتنامهای است که حضرت رضا (عیهالسلام) در مورد آن حضرت بیان فرمودهاند. در فرازی از آن چنین آمده است: «یا فاطمه اشفعی لی فی الجنه فانِِّ لک عندا… شأناً من الشأن؛
[۹] مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، مؤسسه الوفاء بیروت، ج۱۰۲، ص۲۶۷.
ای فاطمه مرا در مورد ورود به بهشت شفاعت کن؛ چرا که در پیشگاه خداوند دارای مقامات و درجات بسیار ارجمندی هستی.»
۲) امام صادق (علیهالسلام) این روایت را قبل از ولادت امام کاظم (علیهالسلام) فرمود: «وستدفن فیها امرأهٌ من اولادی تسّمی فاطمهٌ فمن زارها وجبت له الجنَّه؛
[۱۰] مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، مؤسسه الوفاء بیروت، ج۴۸، ص۳۱۷.
به زودی در قم بانویی از فرزندان من به نام فاطمه دفن شود. کسی که مرقد او را زیارت کند بهشت برای او واجب گردد.»
راز ازدواج نکردن حضرت
حضرت معصومه (سلاماللهعلیها) به هنگام هجرت حضرت امام رضا (علیهالسلام) از مدینه به طوس ۲۷ ساله بودند. طبق وصیّت امام کاظم (علیهالسلام) ازدواج دختران آن حضرت به مشورت و اجازه امام رضا (علیهالسلام) بستگی داشت. چرا که آن حضرت به مصلحت خواهرانشان آگاهتر از دیگران بودند. برای حضرت معصومه (سلاماللهعلیها) همسر مناسب و همتایی وجود نداشت. زیرا علاوه بر کفو دینی کفو فرهنگی و معنوی نیز نقش بسزایی در ازدواج صحیح دارد. شاید بر همین اساس امام صادق (علیهالسلام) فرمود: «اگر خداوند متعالی علی (علیهالسلام) را برای فاطمه الزهرا (سلاماللهعلیها) نمیآفرید، در سراسر زمین از حضرت آدم (علیهالسلام) گرفته تا هر انسانی بعد از او همسر و همتای مناسبی برای فاطمه الزهرا (سلاماللهعلیها) پیدا نمیشد.»
[۱۱] کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج ۱، ص ۴۶۱.
در فراق امام رضا
در سال ۲۰۰ (هـ. ق) زمانی که یگانه برادر حضرت معصومه (سلاماللهعلیها) به اجبار مأمون مجبور به هجرت به خراسان شدند، حضرت حدود یک سال به دور از برادر خود در مدینه زندگی کرد. مأمون عباسی در سال ۲۰۱ (هـ. ق) حضرت امام رضا (علیهالسلام) را به عنوان ولیعهد خود تعیین نمود. در این هنگام آن حضرت برای بستگان خود در مدینه و خصوص برای حضرت معصومه (سلاماللهعلیها) نامهای نوشت و آنها را به خراسان دعوت نمود. حضرت معصومه (سلاماللهعلیها) به مجرد خواندن نامه امام (علیهالسلام) برای دیدار برادر عازم خراسان شد و با گروه بسیاری از امامزادگان و بستگان به سوی خراسان حرکت نمودند.
[۱۲] قمی، حسن بن محمد، تاریخ قم، ص۲۱۳، ترجمه حسن بن علی بن حسن عبدالملک قمی، تهران، طوس، ۱۳۶۱.
جعفر مرتضی عاملی مینویسد: «حضرت معصومه در راس یک قافله ۲۲ نفری متشکل از علویان و برادران امام رضا (علیهالسّلام) برای دیدار با آن امام همام رهسپار ایران گردید».
[۱۳] عاملی، جعفرمرتضی، الحیاه السیاسه للامام الرضا، ص۴۲۸، دارالتبلیغ الاسلامی، ۱۳۹۸.
البته برخی از پژوهشگران تعداد افراد این کاروان را حدود ۴۰۰ نفر نوشتهاند و قائلند ۲۳ نفر از آنان در ساوه کشته شدند.
[۱۴] محمدی اشتهاردی، محمد، حضرت معصومه فاطمه دوم، ص۱۱۸، قم، علامه ۱۳۷۵، چاپ اول.
ورود به ساوه
پس از آنکه حضرت معصومه و همراهیان ایشان به ساوه رسیدند، ماموران حکومتی با آنها درگیر شدند و بسیاری از افراد این قافله را به شهادت رساندند. در همین زمان حضرت معصومه بیمار شد. از خادمش پرسید: از اینجا تا قم چقدر فاصله است؟ خادم عرض کرد: ۱۰ فرسخ. حضرت فرمود: مرا از اینجا به قم منتقل کن.
[۱۵] قمی، حسن بن محمد، تاریخ قم، ص۲۱۳، ترجمه حسن بن علی بن حسن عبدالملک قمی، تهران، طوس، ۱۳۶۱.
بیماری حضرت
برخی از محققان معتقدند که حضرت معصومه (سلاماللهعلیها) در ساوه، مسموم شد و سپس با حالت بیماری وارد قم شد. و پس از مدت کوتاهی به شهادت رسید.
[۱۶] عاملی، جعفرمرتضی، الحیاه السیاسه للامام الرضا، ص۴۲۸، دارالتبلیغ الاسلامی، ۱۳۹۸.
در ساوه غذای حضرت توسط یک زن نابکار زهرآلود گشت. به این ترتیب آن بانوی گرامی مسموم و بیمار شد.
[۱۷] قمی، عباس، منتهی الآمال، ج۲، ص۲۷۳. انتشارات جاویدان علمی.
محمدی اشتهاردی مینویسد: «مطابق نقل بعضی مسموم نمودن حضرت توسط زنی در ساوه انجام شد».
[۱۸] محمدی اشتهاردی، محمد، حضرت معصومه فاطمه دوم، ص۱۲۳، به نقل از وسیله المعصومین.
[۱۹] واعظ تبریزی، میرابوطالب، وسیله المعصومین، ص۶۸.
برخی بیماری حضرت را در اثر غم و اندوه دانستهاند: «وقتی حضرت معصومه بدنهای پاره پاره برادران و برادرزادگان خویش را که ۲۳ نفر بودند را دید، به شدت غمگین گشت و در اثر آن بیمار شد».
حرکت به سوی قم
هنگامی که خبر ورود حضرت به ساوه و خبر بیماری او به آل سعد (شیعیان عرب اشعری) رسید، آل سعد به اتفاق به استقبال آن حضرت رفته و در میان آنها موسی بن خزرج بن سعد اشعری مهار شتر او را گرفت و او را به شهر قم دعوت نمود. به هنگام ورود به قم محبان اهل بیت استقبال کمنظیری از خواهر امام رضا (علیهالسلام) کردند که در اذهان، استقبال تاریخی مردم نیشابور از امام رضا (علیهالسلام) تداعی میکرد.
[۲۰] قمی، حسن بن محمد، تاریخ قم، ص۲۱۳، ترجمه حسن بن علی بن حسن عبدالملک قمی، تهران، طوس، ۱۳۶۱.
از این امر چنین استنباط میشود که آوازه تشیع مردم قم و علاقه شدید ایشان به اهل بیت به مدینه هم رسیده بود. در هر حال، حضرت پرسید میان ما و قم چند فرسخ فاصله است. گفتند: ده فرسخ و حضرت دستور حرکت به سوی قم را صادر کردند.
در اینجا معلوم نیست که آیا مردم قم از آمدن حضرت فاطمه معصومه (علیهاالسّلام) به ساوه اطلاع یافته و به استقبال آن حضرت رفتهاند و با تجلیل و احترام به قم آوردهاند، یا خود او به طرف قم حرکت کرده است.
طبق نقل کتاب قم، روایت صحیح و درست این است که چون خبر به آل سعد رسید با هم اتفاق کردند که از او درخواست کنند به قم بیاید.
از میان ایشان، موسی بن خزرج بن سعد اشعری بیرون آمد، و چون به شرف ملازمت حضرت فاطمه رسید زمام ناقه او بگرفت و به جانب شهر بکشید و به در سرای خود فرود آورد.
[۲۱] کتاب قم، چاپخانه مجلس، ج۱، ص۲۱۳، تهران.
از این نقل معلوم میشود که حضرت فاطمه معصومه (علیهاالسّلام) به طرف قم حرکت کرده بود و موسی بن خزرج در اثنای راه به وی رسیده بوده است.
حضور در بیتالنور
پس از ورود حضرت معصومه (سلاماللهعلیهم) به قم در روز ۲۳ ماه ربیع الاول،
[۲۲] محمدی اشتهاردی، محمد، حضرت معصومه فاطمه دوم، ص۱۱۹، قم، علامه ۱۳۷۵، چاپ اول.
آن حضرت ۱۷
[۲۳] قمی، حسن بن محمد، تاریخ قم، ص۲۱۳، ترجمه حسن بن علی بن حسن عبدالملک قمی، تهران، طوس، ۱۳۶۱.
یا ۱۹
[۲۴] مجلسی، محدباقر، بحارالانوار، ج۶۰، ص۲۱۹، تهران، مکتب الاسلامیه.
روز ساکن منزل موسی بن خررج بود. و در این مدت با حالت بیماری مشغول عبادت و راز و نیاز با خداوند بود.
در این چند روزی که حضرت معصومه (سلاماللهعلیها) در قم به سر می بردند، در سرای موسی بن خزرج عبادتگاهی داشت که هم اکنون آن مکان مقدس با بنایی با شکوه مشخص و در کنار آن یک مسجد مجلّل و چند حجره وجود دارد که به عنوان مدرسه علمیّه ستّیّه در محلّ میدان میر قم خوانده می شود.
[۲۵] اشتهاردی، محمد، حضرت معصومه (سلاماللهعلیها) چشمه جوشان کوثر، ص ۴۰.
این عبادتگاه را بیتالنور نیز گویند که گواه نورانیت و صفای ممتاز او در ارتباط با خداست.
شخصیت حضرت معصومه
حضرت فاطمه معصومه (سلاماللهعلیها) دارای شخصیتی رفیع و والا مقام میباشد بطوری که ائمه طاهرین (علیهمالسّلام) از این بانو، با جلالت و تکریم یاد کردهاند و حتی پیش از ولادت آن حضرت، بلکه پیش از ولادت پدر بزرگوارش، نام او بر لسان بعضی از ائمه (علیهمالسّلام) آمده و از مقام والای او سخن گفتهاند که به بعضی از آنها اشاره میشود.
حضرت معصومه در کلام ائمه
امام صادق (علیهالسّلام) میفرمایند: «اَلا اِنَّ قم حَرَمی و حرم وَلدی من بعدی…»
[۲۶] شیخ عباس قمی، سفینه البحار، ج۲، ص۲۷۶.
بدانید قم حرم من و حرم فرزندانم پس از من است، زنی از فرزندان من در این شهر در میگذرد که او دختر موسی است…».
امام صادق (علیهالسّلام) در حدیثی دیگر پیش از اینکه این فرزند گرانقدر متولد شود از فضیلت زیارت و مدفن او سخن میگوید و شیعیان را به اهمیت آن توجه میدهد و میفرماید «شهر قم، حرم ما است و در آن زنی از فرزندان من مدفون میشود، به نام فاطمه هر کس او را زیارت کند بهشت برای او ثابت میشود…»
[۲۷] علامه مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، ج۶۰، ص۲۱۶، مؤسسه الوفاء، بیروت، ۱۴۰۳.
همه این بیانات حاکی از شأن و عظمت و فضیلت این بانوی مکرم اسلام میباشد. بیشک این فضایل و خصوصیات اخلاقی این بانوی بزرگ است که او را دارای چنین مقام و منزلتی نموده است چون امام موسی کاظم (علیهالسّلام) دارای ۳۷ فرزند بود که در میان آنها این بانوی مکرم است که مثل ستارهای درخشان میدرخشد و در میان فرزندان امام کاظم (علیهالسّلام) بعد از امام رضا (علیهالسّلام) هیچکدام همسنگ او نمیباشد.
فضائل و خصوصیات حضرت
حال به خصوصیات و فضایلی اشاره میکنیم که باعث عظمت و درخشش او در میان دیگر امامزادگان شده است.
شرافت خانوادگی
او ماه تابانی است که از برج امامت طلوع کرده در آغوش امامت تربیت یافته، قنداقه امامت را نیز در دامن خود پرورش داده است زیرا او دختر امام، خواهر امام و عمه امام است. همه نیاکان او مشعلداران امامت، پرچمداران هدایت، اسوههای فضیلت و استوانههای ولایتند. و مادر بزرگوارش از بانوان بافضیلت و از اسوههای تقوی و شرافت و از زنان کمنظیر تاریخ بشریت است.
بدیهی است که تأثیر شخصیت پدر و مادر در روح و جسم فرزندان را نمیتوان انکار کرد این ویژگی در وجود حضرت فاطمه معصومه (سلاماللهعلیها) نیز بروز یافت و از هر دو طرف فضایلی را به ارث برد و میتوان سر برتری آن حضرت بر دیگر فرزندان موسی بن جعفر (علیهالسّلام) را در همین نکته یافت. البته این نمیتواند به معنای تأثیر نداشتن تلاش و کوشش آن حضرت در این راه باشد بلکه علاوه بر همه شایستگیهای فردی که در وجود خویش به وجود آورده بود از این عوامل نیز به عنوان مکمل و پشتوانه ترقی و تکامل معنوی اخلاقی و علمی سود میبرد.
عبادت حضرت
بنا به تصریح قرآن هدف از خلقت انسان چیزی جز عبادت و بندگی خداوند نیست کسانی که به این هدف مهم پی بردند در راه رسیدن به عالیترین مرحله آن سر از پا نمیشناختند. یکی از عالیترین نمونههای عبادت و بندگی خدا از خاندان ولایت و امامت، کریمه اهل بیت فاطمه معصومه (سلاماللهعلیها) میباشد. او با عبادت و شب زندهداری هفده روزهاش در واپسین روزهای عمر شریفش در مدت اقامتش در منزل موسی بن خزرج، گوشهای از یک عمر عبودیت و خضوع و خشوع آن زاده عبد صالح خدا در برابر ذات پاک الهی است.
[۲۸] قم شناسی و گردشگری، ج۱، ص۲۹۲.
محدثه بودن آن حضرت
از ویژگیهای حضرت معصومه (سلاماللهعلیها) این بود که علوم اسلام و آل محمد (صلّیاللهعلیهوآله)، آگاهی داشت و آن حضرت از جمله روایت کنندگان حدیث بود و چندین حدیث است که در سند آنها نام حضرت فاطمه معصومه (سلاماللهعلیها) به چشم میخورد که علامه بزرگوار امینی در کتاب شریف الغدیر به بعضی از آنها استناد میکند مانند، عن فاطمه بنت علی بن موسی الرضا حدثتنی… «من کنت مولاه فعلی مولاه».
[۲۹] علامه امینی، عبدالحسین، الغدیر، ج۱، ص۱۹۶، دار الکتاب العربی، بروت، ۱۳۹۷.
نقل این احادیث حاکی از مقام علمی والای آن بانو میباشد.
لقب حضرت
مقام عصمت که عالیترین مقام معنوی و پاکی است، درجاتی دارد، و در وهله اوّل بر دو گونه است: ۱. معصوم از خطاء ۲. معصوم از گناه.
حضرت معصومه (سلاماللهعلیها) مانند حضرت زینب (سلاماللهعلیها) در یکی از درجات عصمتند، گر چه در درجات چهارده معصوم (علیهمالسّلام) نباشد.
روایت شده حضرت رضا (علیهالسّلام) فرمودند «من زار المعصومه بقم کمن زارنی»
[۳۰] محلاتی، ذبیحالله، ریاحین الشریعه، ج۵، ص۳۵.
کسی که معصومه را در قم زیارت بکند مانند آن است که مرا زیارت کرده است. گرچه شواهد و قرائن در مورد مقام عصمت حضرت معصومه (سلاماللهعلیها) بسیار است، ولی سخن فوق از امام معصوم (علیهالسّلام) شاید اشارهای باشد که حضرت معصومه (سلاماللهعلیها) دارای مقام عصمت بوده است، ضمناً این سخن بیانگر آن است که: این لقب را حضرت رضا (علیهالسّلام) به فاطمه کبری (سلاماللهعلیها) داده است. و گرنه نام آن حضرت معصومه نمیباشد.
شفاعت گسترده
اعتقاد به شفاعت انبیاء و اولیاء از ضروریات مذهب شیعه است و هیچ تردیدی در آن نیست. و بالاترین جایگاه شفاعت، از آن رسول گرامی اسلام (صلّیاللهعلیهوآله) است که در قرآن کریم از آن به (مقام محمود) تعبیر شده است. همانا دو تن از بانوان خاندان رسول مکرم (صلّیاللهعلیهوآله) هم شفاعت گستردهای دارند که بسیار وسیع و جهان شمول است.
۱. خاتون محشر، صدیقه اطهر، حضرت فاطمه زهرا (سلاماللهعلیها).
۲. شفیعه روز جزا، حضرت فاطمه معصومه (سلاماللهعلیها)، که بعد از حضرت زهرا (سلاماللهعلیها) از جهت گستردگی شفاعت، هیچ بانویی به شفیعه محشر حضرت معصومه (سلاماللهعلیها) نمیرسد. که امام جعفرصادق (علیهالسّلام) در این رابطه میفرماید: «تَدخل بِشفاعتها شیعتنا الجنته باجمعهم».
[۳۱] علامه مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، ج۶۰، ص۲۲۸، مؤسسه الوفاء، بیروت، ۱۴۰۳.
با شفاعت او همه شیعیان ما وارد بهشت میشوند.
زیارتنامه مخصوص
یکی از شواهد عظمت استثنایی حضرت معصومه (سلاماللهعلیها) زیارتنامهای است که به خصوص، حضرت رضا (علیهالسّلام) در شأن او صادر فرموده است. زیرا بعد از فاطمه زهرا (سلاماللهعلیها) تنها زیارتی که از امام معصوم برای یک زن نقل شده، زیارت حضرت معصومه (سلاماللهعلیها) است و هیچیک از بانوان خاندان عصمت و طهارت زیارت مخصوص از امام ندارد.
حضرت معصومه و قم
گویا آوازه تشیع مردم قم در زمان حضرت معصومه (سلاماللهعلیها) تا به مدینه رسیده بوده و حضرت معصومه (سلاماللهعلیها) از وجود این شهر و ارادت و محبت مردم آن، نسبت به خاندان پیغمبر (صلّیاللهعلیهوآله) اطلاع داشته است.
تغییر جمعیتی و موقعیتی قم
وضع قم از نظر شهری آن طور که یعقوبی نوشته است، دو قسمت بوده که به مجموع این دو قسمت قم میگفتهاند و رودخانه از میان آن دو میگذشته است.
[۳۲] بلاذری، احمد بن یحیی، فتوح البلدان، ص۴۰، چاپ نجف.
امّا بخاطر دفن حضرت معصومه (سلاماللهعلیها) در این شهر و به واسطه موقعیت ممتاز فاطمه معصومه (سلاماللهعلیها) در میان دیگر امامزادگان، به کلی وضع این شهر تغییر یافت. نخست این که شهر قم به تدریج از شمال شرقی، به جنوب غربی که محل دفن آن حضرت بود کشیده شد، به طوری که حرم فاطمه معصومه (سلاماللهعلیها) که در فاصلهای از شهر قرار داشت امروز در مرکز شهر و در آبادترین قسمت آن واقع است. تأثیر دیگر حضرت معصومه (سلاماللهعلیها) به قم، توجه پادشاهان و امراء و طبقات گوناگون مردم به این شهر و کوچ بسیاری از افراد اطراف برای اقامت در آن است.
قم مرکز تشیع
دیگر این که، قم دارای جنبه مذهبی مخصوص شد و مرکز روحانیت شیعه قرار گرفت و عدهای از بزرگان علمای شیعه از آن جا برخاستند یا در آن اقامت کردند که امروزه به برکت این بانوی بزرگ، قم به یک مرکز بزرگ علمی، فرهنگی و پژوهشی دنیا تبدیل شده و صدها مدرسه علمی و مراکز تحقیقاتی و کتابخانههای مجهز مشغول فعالیتهای علمی و فرهنگی در حوزه اسلام و تشیع میباشد.
[۳۳] فقیهی، علی اصغر، تاریخ مذهبی قم، انتشارات زائر، ص ۱۰۴.
مبدل شدن به شهر توریستی
مسافرت دهها هزار نفر در هر سال از نواحی ایران و کشورهای دیگر است که وجود حرم مطهر و گنبد طلا و کاشیکاری و گلدستههای زیبا و تاریخی، این شهر را جزء شهرهای توریستی ایران قرار داده که همواره هر سال جهانگردان بسیاری به آن رفت و آمد میکنند.
موقعیت فعلی قم در جهان
آری، قم، شهری که از نظر آب و هوا و مناظر زیبای طبیعی در سطح بسیار پایینی قرار دارد و از آب و هوای خشک و گرم کویری برخوردار است و از رونق اقتصادی و زیستی ناچیزی برخوردار بود، به برکت این بانوی بزرگوار به شهری علمی، فرهنگی و اقتصادی تبدیل شد که امروزه از نظر علمی حرف اوّل را در جهان اسلام میزند و از نظر اجتماعی و زیست شهری، به یکی از کلان شهرهای ایران تبدیل شده به طوری که به استانی مستقل تبدیل گردید؛ و به خاطر هجوم شیفتگان اهل بیت (علیهمالسّلام) به این شهر، از رونق اقتصادی پویا و بالایی برخوردار است. خلاصه قم امروزه همچون ستارهای درخشان در آسمان جهان اسلام میدرخشد که این نور برگرفته از نور ولایت و امامت میباشد.
رحلت
سرانجام آن حضرت بعد از شانزده یا هفده روز که در خانه موسی بستری بود، از دنیا رفت.
[۳۴] اشتهاردی، محمد، حضرت معصومه (سلاماللهعلیها) چشمه جوشان کوثر، ص ۳۵.
شیخ قرنی در کتاب خود چنین آورده است:«فکانت فیها سبعه عشر یوِماً حزینهً باکیهً علی اخیها وفارقت الدّنیا؛
[۳۵] شیخ قرنی گلپایگانی، علی، منهاج الدموع، ص ۴۴۰.
حضرت معصومه (سلاماللهعلیها) هفده روز در قم بود و در این روزها به یاد برادرش حضرت رضا (علیهالسلام) غمگین و گریان بود تا جان به جان آفرین تسلیم نمود.)
نویسنده کتاب قم مینویسد: «روایت کرد مرا حسین بن علی بن حسین بن موسی بن بابوبه از محمد بن حسن بن احمد بن الولید و او از راویان دیگر، که چون حضرت فاطمه وفات یافت بعد از غسل و تکفین او را به مقبره بابلان بردند و در کنار سردابی گذاشتند».
پس از رحلت حضرت معصومه (سلاماللهعلیهم) زنان آل سعد بی بی فاطمه معصومه را غسل دادند و کفن کردند.
[۳۶] فیض، عباس، گنجینه آثار قم، ج۱، ص۳۹۰، مهر، ۱۳۴۹.
آل سعد (اشعری) با یکدیگر اختلاف کردند در این باب که چه کسی سزاوار است در سرداب رود و فاطمه را بر زمین بگذارد و به خاک سپارد که در این هنگام از جانب ریگستان دو سوار که جلو دهان خود را بسته بودند بدان جا آمدند چون به جنازه فاطمه رسیدند، از اسب پیاده شدند و بر او نماز گذارده و در سرداب رفتند و جسد مطهر او را دفن کردند و برهیچ کس معلوم نشد که آن دو سوار که بودند.
[۳۷] کتاب قم، چاپخانه مجلس، ج۱، ص۳۱۲، تهران.
[۳۸] قمی، عباس، منتهی الآمال، ج۲، ص۲۷۴. انتشارات جاویدان علمی.
[۳۹] نمازی شاهرودی، علی، مستدرک سفینه البحار، ج۸، ص۶۰۰،
[۴۰] قمی، حسن بن محمد، تاریخ قم، ص۲۱۳-۲۱۴، ترجمه حسن بن علی بن حسن عبدالملک قمی، تهران، طوس، ۱۳۶۱.
برخی از محققان احتمال دادهاند که این دو سوار امام رضا (علیهالسّلام) و امام جواد (علیهالسّلام) بودهاند.
[۴۱] جمعی از نویسندگان، مجموعه مقالات، ص۱۱۸، به نقل از گنجینه دانشمندان، قم، زائر، ۱۳۸۴.
[۴۲] رازی، محمد شریف، گنجینه دانشمندان، ج۱، ص۱۴-۱۵.
[۴۳] صحفی، مهدی، از زندگانی حضرت معصومه (سلاماللهعلیها)، ص ۴۳.
اقوال در روز وفات حضرت
قول مشهور این است که حضرت معصومه پس از آنکه در ۲۳ ماه ربیع الاول وارد قم شدند، ۱۷ روز بیشتر زنده نبودند. بنابراین رحلت آن حضرت باید دهم ماه ربیع الثانی صورت گرفته باشد. علی اکبر مهدیپور مینویسند: «روز رحلت حضرت معصومه دهم ماه ربیع الثانی سال ۲۰۱ هجری بوده است».
[۴۴] مهدی پور، علی اکبر، کریمه اهل بیت، ص۱۰۹، قم، حاذق.
برخی از محققان نیز دوازدهم ربیع الثانی
[۴۵] منصوری، مهدی، حیات الست، ص۸، قم، صحفی، ۱۳۳۹.
را به عنوان روز رحلت ذکر کردهاند. محمدی اشتهاردی مینویسد: «همانگونه که برخی از بزرگان گفتهاند، انصاف این است که برای جمع کردن بین قول اول و دوم، برای بزرگداشت مقام آن بانوی بزرگوار سه روز ۱۰، ۱۱، و ۱۲ ماه ربیع الثانی را به عنوان سوگواری معصومیه، مراسم برگزار شود».
[۴۶] محمدی اشتهاردی، محمد، حضرت معصومه فاطمه دوم، ص۱۱۵-۱۱۶، قم، علامه ۱۳۷۵، چاپ اول.
تاریخ وفات
بدون هیچ اختلافی سال وفات آن حضرت را یقیناً ۲۰۱ هـ نقل کردهاند ولی در اینکه در چه روز و ماهی از این سال بوده اختلاف میباشد که بعضی دهم ربیع الثانی را قوی میدانند.
[۴۷] قمی، حسن، تاریخ قم، ص۲۱۳، چ قم.
[۴۸] مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، ج۴۸، ص۲۹۰.
[۴۹] امین، سید محسن، اعیان الشیعه، چ بیروت. ج۸، ص۳۹۱.
[۵۰] نائینیاردستانی، محمدعلی، انوار المشعشعین، ج۱، ص۲۰۸.
سن حضرت هنگام وفات
با توجه به اینکه ولادت حضرت معصومه اول ذی القعده سال ۱۷۳
[۵۱] نمازی، شیخ علی، مستدرک سفینه البحار، ج۸، ص۲۶۱، مشهد، چاپخانه خراسان.
هجری میباشد. و با توجه به زمان رحلت آن حضرت یعنی سال ۲۰۱ هجری، بنابراین سن مبارک آن حضرت هنگام وفات ۲۸ سال بوده است.
مرقد مطهر
زمینی که هم اکنون مرقد مطهر حضرت معصومه (سلاماللهعلیها) و صحن و سرای آن حضرت در آن جای دارد، از باغهای ساحلی موسی بن خزرج اشعری بود.
موسی بن خزرج سقف و سایبانی از حصیر و بوریا بر سر قبر برافراشت تا هنگامی که حضرت زینب (سلاماللهعلیها) دختر امام جواد (علیهالسلام) وارد قم شد، قبهای بر آن مرقد مطهر بنا کرد.
[۵۲] مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، مؤسسه الوفاء بیروت، ج ۶۰، ص ۲۱۹.
زیارت حضرت معصومه
فضیلت زیارت
در مورد فضیلت زیارت آن بانوی مجلّله احادیث متعددی از ائمه (علیهمالسلام) وارد شده است که نمونههایی از آن احادیث ذکر میگردد:
قال الرضا (علیهالسّلام) : «مَنْ زَارَ المعصومه بِقُمْ کَمَنْ زارَنی؛
[۵۳] شیخ صدوق، محمد بن علی، عیون اخبار الرضا، ص۲۹۹، انتشارات نور.
کسی که معصومه را در قم زیارت کند مثل این است که مرا زیارت کرده است.» همچنین امام صادق (علیهالسّلام) در زمان حضور خود فرموده است: «مَنْ زارها فلَه الجَنَّه
[۵۴] صدوق، محمد بن علی، عیون اخبار الرضا، ص ۲۹۹.
[۵۵] شیخ صدوق، محمد بن علی، ثواب الاعمال، ج۱، ص۹۸، چ بیروت.
؛ کسی که او را زیارت کند برای او بهشت است.» در حدیثی دیگر از همان امام همام به مقام شفاعت و عظمت آن بانوی مکرّمه پی میبریم: «تدخُل بِشفاعَتِها شِیَعتی الجنّه بِاَجْمَعِهِم
[۵۶] قمی، عباس، سفینه البحار، ج۷، ص۱۲۵.
[۵۷] بیگی، الیاس محمد، فروغی از کوثر ، ص۴۳، انتشارات زائر، آستان مقدّس حضرت معصومه، چاپ اول زمستان ۱۳۷۴ هش.
؛ شیعیان ما همگی به سبب شفاعت او داخل بهشت میگردند.»
ابن قولویه در کتاب بسیار ارزشمند «کامل الزیارات» که یکی از معتبرترین کتابهای قرن چهارم است، با سند معتبر از امام جواد (علیهالسّلام) روایت کرده است که فرمود: «من زارَ عَمّتی بِقُم فَلَهُ الجنَّه» هر کس عمهام را در قم زیارت کند، بهشت از آن اوست.
[۵۸] ابن قولویه، جعفر بن محمد، کامل الزیارات، ج۱، ص۳۲۴، چ نجف.
شیخ حسن قمی در کتاب ارزشمند «تاریخ قم» از امام صادق (علیهالسّلام) نقل کرده که فرمودند: «اِنَّ زیارتَها تَعادِل الجنَّه» زیارت حضرت معصومه همسنگ بهشت است.
[۵۹] قمی، محمد بن حسن، تاریخ قم، ج۱، ص۲۱۵، ترجمه عبدالملک قمی، چ تهران.
در بعضی از کتب نیز روایاتی از خانم فاطمه معصومه (علیهاالسّلام) نقل گردیده است.
[۶۰] مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج۶۸، ص۷۶.
[۶۱] امینی، عبدالحسین، الغدیر، ج۱، ص۱۹۶، بیروت دارالکتب العربی
آداب زیارت
زائرین اهل بیت (علیهمالسّلام) قبل از تشرف به زیارت شایسته است که نکاتی را در آداب زیارت توجه کنند.
۱. در طول مسافرت از گناه و معصیت دوری کنند.
۲. پس از ورود به اراضی مقدسه غسل کنند و هنگام تشرف با وضو باشند.
۳. در آستانه بایستند و اذن دخول بخوانند و با خضوع و خشوع وارد شده و بعد از زیارت دو رکعت نماز بخوانند.
زیارت مأثور
یکی از ویژگیهای حضرت معصومه (سلاماللهعلیها)، ورود زیاتنامه مأثور از معصوم (علیهالسّلام) است، که بعد از حضرت فاطمه زهرا (سلاماللهعلیها) او تنها بانوی بزرگواری است که زیارت مأثور دارد.
بانوان برجستهای چون: آمنه بنت وهب، فاطمه بنت اسد، خدیجه بنت خویلد، فاطمه ام البنین، زینب کبری، حکیمه خاتون و نرجس خاتون که هیچ شک و تردیدی در مقام بلند و جایگاه رفیع آنها نیست، هیچکدام زیارت مأثور ندارند، و این، نشانگر مقام بسیار والای این بانوی بزرگوار اسلام در میان مخدرات اهلبیت عصمت و طهارت (علیهمالسّلام)، میباشد.
بررسی سند زیارت
علامه مجلسی
زیارتنامه معروف حضرت معصومه (سلاماللهعلیها) را علامه مجلسی (رحمهاللهعلیه) در دائره المعارف بزرگ خود (بحار الانوار) اینگونه نقل فرموده است:
در برخی از کتب زیارات دیدم که «علی بن ابراهیم» از پدرش «ابراهیم بن هاشم» از سعد «بن سعد احوص» از حضرت علی بن موسی الرضا (علیهالسّلام) روایت کرده که فرمود: «یا سعد عندکم لنا قبر» «ای سعد! در نزد شما از ما قبری هست».
سعد میگوید: عرض کردم: «فدایت گردم، آیا قبر فاطمه دختر موسی بن جعفر (علیهالسّلام) را میفرمایید؟» فرمود: «آری، هر کس او را زیارت کند در حالی که عارف به حق او باشد، بهشت از آن اوست.
پس هر گاه به کنار قبر او آمدی، در نزدیک سر او بایست و ۳۴ مرتبه الله اکبر و ۳۳ مرتبه سبحان الله و ۳۳ مرتبه الحمد الله بگو، سپس بگو: السلام علی آدم صفوه الله، السلام علی نوح نبی الله… . علامه مجلسی علاوه بر بحار الانوار در کتاب ارزشمند «تحفه الزائر» نیز این حدیث شریف را از امام رضا (علیهالسّلام) به همین تعبیر نقل کرده است. اهمیت تحفه الزائر در این است که علامه مجلسی در مقدمه آن، ملتزم شده است که در این کتاب فقط زیارتهایی را نقل کند که با سند معتبر به دستش رسیده است.
حاج سیدحیدر کاظمی
بعد از علامه مجلسی، پژوهشگر بزرگ، آیت الله حاج سید حیدر کاظمی، متوفای ۱۲۶۵ هـ. ق در کتاب پر ارج «عمده الزائر» زیارتنامه حضرت معصومه (سلاماللهعلیها) را به شرح زیر آورده است: «در برخی کتب از کتب مزار اصحاب ما (امامیه) با سند نیکو از سعد، از علی بن موسی الرضا (علیهالسّلام) روایت شده که خطاب به سعد فرمود: «ای سعد! برای ما در نزد شما قبری هست.» گفتم: «فدایت شوم، قبر فاطمه دختر موسی را میفرمایید؟» فرمود: آری، هر که او را زیارت کند در حالیکه عارف به حق او باشد، بهشت از آن اوست.
پس هر گاه به کنار قبر او آمدی، در نزد سرش رو به قبله بایست و ۳۴ مرتبه الله اکبر و ۳۳ مرتبه سبحان الله و ۳۳ مرتبه الحمد الله بگو، سپس بگو: السلام علی آدم صفوه الله… .
سید حیدر کاظمی از مراجع برجسته قرن سیزدهم و نیای بزرگ خاندان رفیع آل سید حیدر در کاظمین بود، شیخ آقا بزرگ تهرانی در حق او فرموده: «عالم، فقیه، محدث جلیل القدر، مرجع خاص و عام، غیور در دین و خشن در دفاع از حریم پروردگار بود».
این بزرگوار نیز چون علامه مجلسی، نام آن کتاب مزار را برای ما بیان نفرموده، جز اینکه بر معتبر بودن سند آن، تصریح کرده و از جهت حدیثشناسی از سند آن «حسن» تعبیر نموده است.
از تعبیر سید حیدر کاظمی استفاده میشود که همه راویان حدیث در آن کتاب مزار ذکر شده، مولف کتاب و هم سلسله روات، مورد اعتماد و استناد میباشند، زیرا معنای «حدیث حسن» به طوری که علمای حدیث فرمودهاند، چنین است:
«حدیث حسن آن است که سندش به معصوم (علیهالسّلام) متصل باشد و همه راویان آن امامی و ممدوح باشند با مدحی مقبول و معتنا به، و این مدح، معارض باذم نباشد، اگر چه بر عدالت برخی از آنها تصریح نشده باشد.»
با توجه به اینکه سید حیدر کاظمی به تصریح علامه تهرانی، حدیثشناس جلیلالقدری بود و او تصریح کرده که سند این زیارتنامه، «حسن» میباشد و در تعریف حدیث حسن اتصال سند تا امام معصوم (علیهالسّلام) قید شده، معلوم میشود که در آن کتاب مزار، سلسله اسناد این زیارت ذکر شده بود، جز اینکه علامه مجلسی و مرحوم سید حیدر کاظمی آن را نقل نکردهاند، از مطالب بالا نتیجه میگیریم که برای اثبات وثاقت راویان حدیث از مولف کتاب تا علی بن ابراهیم دو راه بیشتر نداریم:
۱. تصریح سید حیدر کاظمی بر وثاقت آنها از نقطه نظر حدیثشناسی و تعبیر «سند حسن».
۲. اعتماد علامه مجلسی بر آنها، از طریق نقل این زیارتنامه در کتاب «تحفه الزائر» که در مقدمه آن ملتزم شده که در این کتاب تنها زیارتهائی را نقل کند که با سند معتبر به او رسیده باشد.
و امّا دیگر رجال حدیث از وثاقت بسیار محکمی برخوردار هستند که اینک بهطور فشرده اشاره میکنیم:
این حدیث را علی بن ابراهیم از پدرش ابراهیم بن هاشم از سعد بن سعد از حضرت علی بن موسی الرضا (علیهالسّلام) روایت کرده، و هر سه از اصحاب برجسته امامان و مورد عنایت حضرات معصومین (علیهمالسّلام) میباشند.
متن زیارتنامه
علی بن ابراهیم از پدرش از سعد از امام علی بن موسی الرضا (علیهالسّلام) نقل میکند که فرمود: ای سعد! ما نزد شما قبری داریم! عرض کرد فدایت شوم، قبر فاطمه دختر امام موسی علیهماالسلام را میفرمایی؟ فرمود: آری، هر که او را با معرفت زیارت کند بهشت سزاوار اوست.
هر گاه (به حرم مشرف شده و) قبر را دیدی بالای سر (حضرت) رو به قبله بایست و سی و چهار مرتبه الله اکبر و سی وسه مرتبه سبحان الله و سی و سه مرتبه الحمد الله بگو، سپس بگو:
السلام علی آدم صفوه الله، السلام علی نوح نبی الله، السلام علی ابراهیم خلیل الله، السلام علی موسی کلیم الله، السلام علی عیسی روح الله.
السلام علیک یا رسول الله، السلام علیک یا خیر خلق الله، السلام علیک یا صفی الله، السلام علیک یا محمد بن عبدالله خاتم النبیین، السلام علیک یا امیر المؤمنین علی بن ابی طالب وصی رسول الله، السلام علیک یا فاطمه سیده نساءالعالمین، السلام علیکما یا سبطی نبی الرحمه و سیدی شباب اهل الجنه، السلام علیک یا علی بن الحسین سید العابدین و قره عین الناظرین، السلام علیک یا محمد بن علی باقر العلم بعد النبی، السلام علیک یا جعفر بن محمد الصادق البار الامین، السلام علیک یا موسی بن جعفر الطاهر الطهر، السلام علیک یا علی بن موسی الرضا المرتضی، السلام علیک یا محمد بن علی التقی، السلام علیک یا علی بن محمد النقی الناصح الامین، السلام علیک یا حسن بن علی، السلام علی الوصی من بعده اللهم صل علی نورک و سراجک و ولی ولیک و وصی وصیک و حجتک علی خلقک.
السلام علیک یا بنت رسول الله، السلام علیک یا بنت فاطمه و خدیجه، السلام علیک یا بنت امیر المؤمنین، السلام علیک یا بنت الحسن و الحسین، السلام علیک یا بنت ولی الله، السلام علیک یا اخت ولی الله، السلام علیک یا عمه ولی الله، السلام علیک یا بنت موسی بن جعفر و رحمهالله و برکاته.
السلام علیک عرف الله بیننا و بینکم فی الجنه و حشرنا فی زمرتکم و اوردنا حوض نبیکم و سقانا بکاس جدکم من ید علی بن ابی طالب صلوات الله علیکم.
اسئل الله ان یرینا فیکم السرور و الفرج و ان یجمعنا و ایاکم فی زمره جدکم محمد (صلّیاللهعلیهوآله) و ان لا یسلبنا معرفتکم انه ولی قدیر.
اتقرب الی الله بحبکم و البرائه من اعدائکم و التسلیم الی الله، راضیاً به غیر منکر و لا مستکبر، و علی یقین ما اتی به محمد و به راض، نطلب بذلک وجهک یا سیدی اللهم و رضاک والدار الاخره.
یا فاطمه اشفعی لی فی الجنه، فان لک عند الله شاناً من الشان.
اللهم انی اسئلک ان تختم لی بالسعاده، فلا تسلب منی ما انا فیه، و لاحول و لا قوه الا بالله العلی العظیم.
اللهم استجب لنا و تقبله بکرمک و عزتک و برحمتک و عافیتک.
و صلی الله علی محمد و آله اجمعین و سلم تسلیماً یا ارحم الراحمین.
[۶۲] مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، ج۱۰۲، ص۲۶۶، ب۱، ح۴.
ترجمه زیارت نامه
سلام میکنم به آدم: بنده ناب و برگزیده خدا، سلام میکنم به نوح، پیام آور خدا، سلام میکنم به ابراهیم: دوست خوب خدا، سلام میکنم به موسی: دمساز خدا، سلام میکنم به عیسی: روح الله، سلام میکنم به تو ای فرستاده خدا ای که بهترین آفریده خدایی بنده ناب و برگزیده خدا ای محمد، زاده عبدالله ای واپسین پیامآور! سلام میکنم به تو ای پیشوای مومنان ای علی، زاده ابو طالب ای عهدهدار عهد امامت از سوی پیامبر خدا، سلام میکنم به تو ای فاطمه ای سالار زنان جهان اسلام، سلام میکنم به شما دو تن از فرزندزادگان پیامآور مهر ای مهتران جوانان بهشتی، سلام میکنم به تو ای علی، زاده حسین ای بزرگ پرستندگان ای خنکای دیده بینایان، سلام میکنم به تو ای محمد، زاده علی ای شکافنده ژرفای دانش از پس پیامبر، سلام میکنم به تو جعفر، زاده محمد ای راستی پیشه؛ ای نیک رفتار؛ ای درست کردار، سلام میکنم به تو ای موسی، زاده جعفر ای همه پاکی، ای پاک پاک، سلام میکنم به تو ای علی، زاده موسی ای خرسند، ای مایه خرسندی سلام میکنم به تو: ای محمد، زاده علی ای خویشتن دار سلام میکنم به تو: ای علی زاده محمد ای از هر ناپاکی پیراسته، ای پندآموز، ای درست کردار، سلام میکنم به تو ای حسن، زاده علی و سلام میکنم به آنکه از پی وی عهدهدار عهد امامت است خدایا! تو نیز سلام کن بر او که روشنایی توست و چراغی که تو برافروختهای و دوست، دوست تو و عهدهدار عهد امامت از سوی آنکه عهدهدار عهد تو بود و رهنمون تو برای آفریدگان.
سلام میکنم به تو ای دختر فرستاده خدا ای دختر فاطمه و خدیجهای دختر پیشوای مؤمنان ای دختر حسن و حسین ای دختر سرپرست الهی امت، ای خواهر سرپرست الهی امت، ای عمه سرپرست الهی امت ای دختر موسی بن جعفر و پیشکش تو باد مهر و افزون بخشی خداوند! سلام میکنم به تو، و امید میورزم که خدا ما و شما را در بهشت به هم بازشناساند و ما را در میانه شما برانگیزاند و در آن آبگیر که از آن پیامآور شماست، ما را بار دهد و به آن جام که از آن هموست، ما را بنوشاند همان که جام گردانش علی باشد، زاده ابوطالب و پیشکش همه شما باد هر چه سلام خداوند است.
و از خدا میخواهم که شادمانی و گشایش را در شما به ما بنمایاند و ما و شما را با جدّ بزرگوارتان محمد (صلّیاللهعلیهوآله)، یک جا گرد آورده و بهره آشنایی با شما را از ما بازنستاند و همانا خدا سرپرستی است توانا.
من به خدا نزدیکی میجویم با مهر ورزیدنم به شما و با کناره جستنم از دشمنان شما و با سرسپردنم به خداوند و به این شیوه بسی خرسندم بیآنکه ناباوری به خویش راه دهم و بزرگی بفروشم و به آنچه محمد ارمغان آورد، باور دارم و خشنودم.
بزرگ من، ای خدا! من، از این رهگذر، دیدار تو را میجویم و خرسندیات را و سرای دیگر را.
ای فاطمه! در بهشت، شفیع من باش که نزد خدا برای شفاعت نمودن، جایگاهی ویژه داری.
خدایا! از تو میخواهم که زندگانیام را به رستگاری پایان بخشی و این «حال خوش» را از من باز نستانی که جز با دست آویختن به خدای بلند پایه بزرگ هیچ نیرو و توانی نیست خدایا! ما را پاسخ فرما و نیاز ما بپذیر به بزرگواری و سرافرازیات و به مهر و بندهنوازیات! و سلام خدا بر محمد و همه خاندان او باد، سلامی سراسر مهر و تهنیت، ای مهرورزترین مهرورزان!
حضرت معصومه در کلام بزرگان
جلالت قدر و عظمت مقام بانوی اسلام ، سیّده جلیله طاهره، حضرت فاطمه معصومه (سلاماللهعلیها) از مسلمات است، این مطلب مورد هیچگونه ابهام و اشکالی نیست. در این بخش نظر برخی از بزرگان درباره حضرت معصومه را ذکر میکنیم
دیدگاه امام خمینی
رؤسای مذهب و زعمای دین، در همه اعصار، برای آن بانوی آسمانی احترام فوقالعادهای قایل بوده و هستند و همگی در برابر آستان با عظمت و جلالش سر تعظیم فرود میآوردند. و زیارت وی را مایه سعادت و خوشبختی دو جهان میدانند. از جمله این اعاظم و بزرگان، رهبر کبیر انقلاب اسلامی حضرت امام خمینی (رحمهاللهعلیه) بود که عنایت ویژهای به شهر قم و آستانه مقدسه داشتند و به مناسبتهای مختلف مطالبی درباره قم اظهار فرمودهاند که به بعضی از آنها اشاره میشود: «از قم تشیع به سایر جاها رفته است. علم هم از قم به سایر جاهای دیگر منتشر شده است. و بحمدالله شجاعت و زحمت در راه اسلام و فداکاری هم از قم منتشر شده، قم مرکز همه برکات است، خدا شما قمیها را برای ما حفظ کند».
[۶۳] امام خمینی، سید روحالله، صحیفه نور، ج۵، ص۲۰۹.
قم مرکز علم است. قم مرکز تقواست، قم مرکز شهامت و شهادت است. قم شهری است که در آن ایمان و علم و تقوا پرورش یافته، علمایی که من در قم ادراک کردم کسانی بودند که در دنیا نمونه بودند.
[۶۴] امام خمینی، سید روحالله، صحیفه نور، ج۱۳، ص۵۱.
نام بزرگ قم در بین ملت ایران به رشد سیاسی و فعالیت و جانفشانی در تاریخ ثبت شده، قم یک شهر حق است… نقشه خارجیها این بوده که قم نباشد تا با ما هر کاری میخواهند انجام بدهند و یک نفس کش در مقابل ما حرف نزند، بحث نکند، اعتراض نکند، اینها از همان زمان مرحوم بروجردی این نقشه را داشتند.
[۶۵] امام خمینی، سید روحالله، صحیفه نور، ج۱، ص۹.
من قم را میشناسم من توی قم بزرگ شدم، قمی بودن افتخار من است. من میدانم که شما قمیها به این زودی از اسلام دست برنمیدارید.
[۶۶] امام خمینی، سید روحالله، صحیفه نور، ج۱۳، ص۱۷۷.
مقام معظم رهبری در این باره میگویند: «در طول هزار و دویست سال یا بیشتر این شهر همواره یک شهر وابسته به اهل بیت (
- لینک دانلود فایل بلافاصله بعد از پرداخت وجه به نمایش در خواهد آمد.
- همچنین لینک دانلود به ایمیل شما ارسال خواهد شد به همین دلیل ایمیل خود را به دقت وارد نمایید.
- ممکن است ایمیل ارسالی به پوشه اسپم یا Bulk ایمیل شما ارسال شده باشد.
- در صورتی که به هر دلیلی موفق به دانلود فایل مورد نظر نشدید با ما تماس بگیرید.