توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کیفر سخت قوم‌ثمود دارای ۱۱۱ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کیفر سخت قوم‌ثمود،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن پاورپوینت کیفر سخت قوم‌ثمود :

عذاب قوم ثمود (قرآن)

قوم ثمود به دلیل عصیان و نافرمانی مشمول عذاب الهی شدند. در این مقاله آیات مرتبط با عذاب قوم ثمود معرفی می‌شوند.

فهرست مندرجات

۱ – عذاب استدراج در ثمود
۲ – عذاب استیصال در ثمود
۲.۱ – ناتوانی در برابر عذاب
۲.۲ – هلاکت بعد از اتمام‌حجت
۲.۳ – وسیله عذاب قوم‌ثمود
۲.۴ – عذاب با اراده خدا
۲.۵ – نشانه عذاب قوم‌ثمود
۲.۶ – وعده عذاب
۲.۷ – عبرت از عذاب ثمود
۲.۸ – عدم نجات از عذاب
۲.۹ – تحقق وعید عذاب
۲.۱۰ – ویژگی‌های عذاب ثمود
۲.۱۰.۱ – عذاب مضاعف
۲.۱۰.۲ – عادلانه بودن عذاب
۲.۱۰.۳ – محو آثار زندگانی
۲.۱۰.۴ – گرفتاری به لرزش شدید
۲.۱۰.۵ – قهر الهی
۲.۱۰.۶ – یکسان شدن با خاک
۲.۱۰.۷ – خشک شدن ثمود
۲.۱۰.۸ – سرعت صاعقه
۲.۱۰.۹ – صاعقه‌خوارکننده
۲.۱۰.۱۰ – محرومیت از نصرت
۲.۱۰.۱۱ – عذاب در شب
۲.۱۱ – عذاب بعد از توطئه
۲.۱۲ – عذاب تخلف از دعوت انبیاء
۲.۱۳ – ناباوری ثمود به حضرت صالح
۲.۱۴ – هلاکت اکثریت ثمود
۲.۱۵ – همسوی با اهل‌مدین در عذاب
۲.۱۶ – سنت عذاب اهل‌باطل
۲.۱۷ – عذاب دنیایی قوم ثمود
۲.۱۸ – یکسانی عذاب بر ثمودیان
۲.۱۹ – عوامل عذاب استیصال ثمود
۲.۱۹.۱ – استکبار
۲.۱۹.۲ – اطاعت از مسرفان‌
۲.۱۹.۳ – اطاعت از مفسدان‌
۲.۱۹.۴ – اعراض از آیات خدا
۲.۱۹.۵ – پی شدن ناقه‌
۲.۱۹.۶ – تکذیب انبیا
۲.۱۹.۷ – تکذیب قیامت‌
۲.۱۹.۸ – طغیان‌
۲.۱۹.۹ – ظلم‌
۲.۱۹.۱۰ – عصیان‌
۲.۱۹.۱۱ – فساد
۲.۱۹.۱۲ – کفر
۲.۱۹.۱۳ – گناه‌
۲.۱۹.۱۴ – موعظه‌ناپذیری‌
۳ – پانویس
۴ – منبع

عذاب استدراج در ثمود

گرفتارى قوم ثمود، به عذاب استدراج:
وفى ثَمودَ اذ قیلَ لَهُم تَمَتَّعوا حَتّى‌ حین‌• فَعَتَوا عَن امرِ رَبّهِم فَاخَذَتهُمُ الصعِقَهُ وهُم یَنظُرون‌• فَمَا استَطعوا مِن قیامٍ وما کانوا مُنتَصِرین.

[۱] ذاریات/سوره۵۱، آیات۴۳-۴۵.

عذاب استیصال در ثمود

استحقاق قوم ثمود براى کیفر شدن با عذاب استیصال، به دلیل عصیان در مقابل اتمام‌حجّت صالح علیه‌السلام:
۱. والى‌ ثَمودَ اخاهُم صلِحًا قالَ یقَومِ اعبُدُوا اللَّهَ ما لَکُم مِن الهٍ غَیرُهُ قَد جاءَتکُم بَیّنَهٌ مِن رَبّکُم هذِهِ ناقَهُ اللَّهِ لَکُم ءایَهً فَذَروها تَأکُل فى ارضِ اللَّهِ ولا تَمَسّوها بِسوءٍ فَیَأخُذَکُم عَذابٌ الیم.

[۲] اعراف/سوره۷، آیه۷۳.

۲. الَم یَأتِهِم نَبَا الَّذینَ مِن قَبلِهِم قَومِ نوحٍ وعادٍ وثَمودَ وقَومِ ابرهیمَ واصحبِ مَدیَنَ والمُؤتَفِکتِ اتَتهُم رُسُلُهُم بِالبَیّنتِ فَما کانَ اللَّهُ لِیَظلِمَهُم ولکِن کانوا انفُسَهُم یَظلِمون.

[۳] توبه/سوره۹، آیه۷۰.

۳. قالَ یقَومِ ارَءَیتُم ان کُنتُ عَلى‌ بَیّنَهٍ مِن رَبّى وءاتنى مِنهُ رَحمَهً فَمَن یَنصُرُنى مِنَ اللَّهِ ان عَصَیتُهُ فَما تَزیدونَنى غَیرَ تَخسیر• ویقَومِ هذِهِ ناقَهُ اللَّهِ لَکُم ءایَهً فَذَروها تَأکُل فى ارضِ اللَّهِ ولا تَمَسّوها بِسوءٍ فَیَأخُذَکُم عَذابٌ قَریب.

[۴] هود/سوره۱۱، آیه۶۳.

[۵] هود/سوره۱۱، آیه۶۴.

۴. الَم یَأتِکُم نَبَؤُا الَّذینَ مِن قَبلِکُم قَومِ نوحٍ وعادٍ وثَمودَ والَّذینَ مِن بَعدِهِم لا یَعلَمُهُم الَّا اللَّهُ جاءَتهُم رُسُلُهُم بِالبَیّنتِ فَرَدّوا ایدِیَهُم فى افوهِهِم وقالوا انّا کَفَرنا بِما ارسِلتُم بِهِ وانّا لَفى شَکٍّ مِمّا تَدعونَنا الَیهِ مُریب‌• … فَاوحى‌ الَیهِم رَبُّهُم لَنُهلِکَنَّ الظلِمین.

[۶] ابراهیم/سوره۱۴، آیه۹.

[۷] ابراهیم/سوره۱۴، آیه۱۳.

ناتوانی در برابر عذاب

ناتوانى قوم ثمود، در برابر عذاب دنیوى و صاعقه مرگبار عذاب:
وفى ثَمودَ …• … فَاخَذَتهُمُ الصعِقَهُ وهُم یَنظُرون‌• فَمَا استَطعوا مِن قیامٍ ….

[۸] ذاریات/سوره۵۱، آیه۴۳.

[۹] ذاریات/سوره۵۱، آیه۴۴.

[۱۰] ذاریات/سوره۵۱، آیه۴۵.

هلاکت بعد از اتمام‌حجت

هلاکت قوم ثمود با اراده خداوند، پس از اتمام‌حجّت بر آنان:
وعادًا وثَمودا واصحبَ الرَّسّ وقُرونًا بَینَ ذلِکَ کَثیرا• وکُلًّا ضَرَبنا لَهُ الامثلَ وکُلًّا تَبَّرنا تَتبیرا.

[۱۱] فرقان/سوره۲۵، آیه۳۸.

[۱۲] فرقان/سوره۲۵، آیه۳۹.

وسیله عذاب قوم‌ثمود

صیحه آسمانی، وسیله عذاب استیصال و نابودى قوم ثمود:
۱. واخَذَ الَّذینَ ظَلَمُوا الصَّیحَهُ فَاصبَحوا فى دِیرِهِم جثِمین‌• کَان لَم یَغنَوا فیها الا انَّ ثَمودَا کَفَروا رَبَّهُم الا بُعدًا لِثَمود.

[۱۳] هود/سوره۱۱، آیه۶۷.

[۱۴] هود/سوره۱۱، آیه۶۸.

«صیحه» به معناى صداى سهمگین است.

[۱۵] راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ص ۲۸۹، «صاح».

۲. ولَقَد کَذَّبَ اصحبُ الحِجرِ المُرسَلین‌• فَاخَذَتهُمُ الصَّیحَهُ مُصبِحین.

[۱۶] حجر/سوره۱۵، آیه۸۰.

[۱۷] حجر/سوره۱۵، آیه۸۳.

۳. ثُمَّ انشَأنا مِن بَعدِهِم قَرنًا ءاخَرین‌• فَاخَذَتهُمُ الصَّیحَهُ بِالحَقّ فَجَعَلنهُم غُثَاءً فَبُعدًا لِلقَومِ الظلِمین.

[۱۸] مؤمنون/سوره۲۳، آیه۳۱.

[۱۹] مؤمنون/سوره۲۳، آیه۴۱.

منظور از «قرنا آخرین»، قوم ثمود است که با صیحه، هلاک شدند.

[۲۰] طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج ۷، ص ۱۷۰.

۴. وعادًا وثَمودَا وقَد تَبَیَّنَ لَکُم مِن مَسکِنِهِم …• فَکُلًّا اخَذنا بِذَنبِهِ فَمِنهُم مَن ارسَلنا عَلَیهِ حاصِبًا ومِنهُم مَن اخَذَتهُ الصَّیحَهُ ….

[۲۱] عنکبوت/سوره۲۹، آیه۳۸.

[۲۲] عنکبوت/سوره۲۹، آیه۴۰.

۵. وثَمودُ وقَومُ لوطٍ واصحبُ لَیکَهِ اولکَ الاحزاب‌• وما یَنظُرُ هؤُلاءِ الّا صَیحَهً وحِدَهً ما لَها مِن فَواق.

[۲۳] ص/سوره۳۸، آیه۱۳.

[۲۴] ص/سوره۳۸، آیه۱۵.

۶. کَذَّبَت ثَمودُ بِالنُّذُر• انّا ارسَلنا عَلَیهِم صَیحَهً وحِدَهً فَکانوا کَهَشیمِ المُحتَظِر.

[۲۵] قمر/سوره۵۴، آیه۲۳.

[۲۶] قمر/سوره۵۴، آیه۳۱.

۷. فَامّا ثَمودُ فَاهلِکوا بِالطّاغِیَه.

[۲۷] حاقه/سوره۶۹، آیه۵.

چون «بالطّاغیه» صفت براى موصوف محذوف یعنى «صیحه» است، چنین برداشت شده است.

[۲۸] طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج ۱۰، ص ۵۱۶.

عذاب با اراده خدا

عذاب استیصال و هلاکت ثمود، با اراده خداوند:
۱. وعادًا وثَمودا واصحبَ الرَّسّ وقُرونًا بَینَ ذلِکَ کَثیرا• وکُلًّا ضَرَبنا لَهُ الامثلَ وکُلًّا تَبَّرنا تَتبیرا.

[۲۹] فرقان/سوره۲۵، آیه۳۸.

[۳۰] فرقان/سوره۲۵، آیه۳۹.

۲. ولَقَد اهلَکنا ما حَولَکُم مِنَ القُرى‌ وصَرَّفنَا الأیتِ لَعَلَّهُم یَرجِعون.

[۳۱] احقاف/سوره۴۶، آیه۲۷.

«ما حولکم من القرى‌» شامل قوم صالح هم مى‌شود یعنى اقوام اطراف شما از جمله قوم صالح را ما هلاک نمودیم.

[۳۲] طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج ۹، ص ۱۳۸.

۳. وانَّهُ اهلَکَ عادًا الاولى‌• وثَمودًا فَما ابقى‌.

[۳۳] نجم/سوره۵۳، آیه۵۰.

[۳۴] نجم/سوره۵۳، آیه۵۱.

۴. فَامّا ثَمودُ فَاهلِکوا بِالطّاغِیَه.

[۳۵] حاقه/سوره۶۹، آیه۵.

۵. الَم نُهلِکِ الاوَّلین.

[۳۶] مرسلات/سوره۷۷، آیه۱۶.

«الأوّلین» یعنى از جمله آنها قوم ثمود است.

[۳۷] طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج ۱۰، ص ۶۳۱.

نشانه عذاب قوم‌ثمود

خانه‌هاى ویران و خالى از سکنه قوم ثمود، نشانه‌اى گویا از فرود کیفر الهی بر آنان:
۱. … انّا دَمَّرنهُم وقَومَهُم اجمَعین‌• فَتِلکَ بُیوتُهُم خاویَهَ ….

[۳۸] نمل/سوره۲۷، آیه۵۱.

[۳۹] نمل/سوره۲۷، آیه۵۲.

«خاویه» به معناى ویرانی و نیز خالى از سکنه است که در برداشت یاد شده، هر دو معنا لحاظ شده است.

[۴۰] راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ۱۶۳، «خوی».

۲. فَامّا ثَمودُ فَاهلِکوا بِالطّاغِیَه• فَهَل تَرى‌ لَهُم مِن باقِیَه.

[۴۱] حاقه/سوره۶۹، آیه۵.

[۴۲] حاقه/سوره۶۹، آیه۸.

وعده عذاب

••• وعده خداوند، به مجازات قوم ثمود:
کَذَّبَت ثَمودُ بِالنُّذُر• سَیَعلَمونَ غَدًا مَنِ الکَذّابُ الاشِر• فَکَیفَ کانَ عَذابى ونُذُر.

[۴۳] قمر/سوره۵۴، آیه۲۳.

[۴۴] قمر/سوره۵۴، آیه۲۶.

[۴۵] قمر/سوره۵۴، آیه۳۰.

••• نزول عذاب بر قوم ثمود، وعده‌اى راستین و تخلّف‌ناپذیر:
والى‌ ثَمودَ اخاهُم صلِحًا …• … ذلِکَ وعدٌ غَیرُ مَکذوب.

[۴۶] هود/سوره۱۱، آیه۶۱.

[۴۷] هود/سوره۱۱، آیه۶۵.

عبرت از عذاب ثمود

عذاب ثمود و بدفرجامی آنان، مورد هشدار پیامبر اسلام صلی‌الله‌علیه‌وآله به کافران زمان خود:
قُل انَّکُم لَتَکفُرونَ بِالَّذى خَلَقَ …• فَان اعرَضوا فَقُل انذَرتُکُم صعِقَهً … وثَمود.

[۴۸] فصلت/سوره۴۱، آیه۹.

[۴۹] فصلت/سوره۴۱، آیه۱۳.

عدم نجات از عذاب

بى‌تأثیرى خانه‌هاى سنگى و مستحکم قوم ثمود، در نجات آنان از عذاب الهى:
۱. ولَقَد کَذَّبَ اصحبُ الحِجرِ المُرسَلین‌• وکانوا یَنحِتونَ مِنَ الجِبالِ بُیوتًا ءامِنین‌• فَما اغنى‌ عَنهُم ما کانوا یَکسِبون.

[۵۰] حجر/سوره۱۵، آیه۸۰.

[۵۱] حجر/سوره۱۵، آیه۸۲.

[۵۲] حجر/سوره۱۵، آیه۸۴.

۲. الَم تَرَ کَیفَ فَعَلَ رَبُّکَ …• وثَمودَ الَّذینَ جابُوا الصَّخرَ بِالواد• فَصَبَّ عَلَیهِم رَبُّکَ سَوطَ عَذاب.

[۵۳] فجر/سوره۸۹، آیه۶.

[۵۴] فجر/سوره۸۹، آیه۹.

[۵۵] فجر/سوره۸۹، آیه۱۳.

تحقق وعید عذاب

تحقّق وعید الهی، مبنى بر عذاب قوم ثمود:
کَذَّبَت قَبلَهُم قَومُ نوحٍ واصحبُ الرَّسّ وثَمود• وعادٌ وفِرعَونُ واخونُ لوط• … کُلٌّ کَذَّبَ الرُّسُلَ فَحَقَّ وعید.

[۵۶] ق/سوره۵۰، آیات۱۲- ۱۴.

ویژگی‌های عذاب ثمود

ویژگی‌های عذاب قوم ثمود با توجه به آیات قرآن عبارتند از:

عذاب مضاعف

دو برابر شدن دشوارى و عذاب الهى، بر ثمودیان:
کَذَّبَت ثَمودُ بِطَغوها• فَکَذَّبوهُ فَعَقَروها فَدَمدَمَ عَلَیهِم رَبُّهُم بِذَنبِهِم فَسَوّها.

[۵۷] شمس/سوره۹۱، آیه۱۱.

[۵۸] شمس/سوره۹۱، آیه۱۴.

«دمدم» برگشت دادن حال ناخوشى است و آن دو برابر شدن دشوارى است.

[۵۹] طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج ۱۰، ص ۷۵۴.

عادلانه بودن عذاب

عذاب قوم ثمود، عادلانه و به دور از هرگونه ستم:
۱. الَم یَأتِهِم نَبَا الَّذینَ مِن قَبلِهِم قَومِ نوحٍ وعادٍ وثَمودَ وقَومِ ابرهیمَ واصحبِ مَدیَنَ والمُؤتَفِکتِ اتَتهُم رُسُلُهُم بِالبَیّنتِ فَما کانَ اللَّهُ لِیَظلِمَهُم ولکِن کانوا انفُسَهُم یَظلِمون.

[۶۰] توبه/سوره۹، آیه۷۰.

مقصود از «فما کان الله لیظلمهم» این است که هلاکت آنان از سوى خدا بدور از ظلم بوده است.

[۶۱] طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج ۵، ص ۷۵.

۲. کَان لَم یَغنَوا فیها الا بُعدًا لِمَدیَنَ کَما بَعِدَت‌ ثَمود• وما ظَلَمنهُم ولکِن ظَلَموا انفُسَهُم فَما اغنَت عَنهُم ءالِهَتُهُمُ الَّتى یَدعونَ مِن دونِ اللَّهِ مِن شَى‌ءٍ لَمّا جاءَ امرُ رَبّکَ وما زادوهُم غَیرَ تَتبیب.

[۶۲] هود/سوره۱۱، آیه۹۵.

[۶۳] هود/سوره۱۱، آیه۱۰۱.

۳. وعادًا وثَمودَا وقَد تَبَیَّنَ لَکُم مِن مَسکِنِهِم …• فَکُلًّا اخَذنا بِذَنبِهِ فَمِنهُم مَن ارسَلنا عَلَیهِ حاصِبًا ومِنهُم مَن اخَذَتهُ الصَّیحَهُ … وما کانَ اللَّهُ لِیَظلِمَهُم ولکِن کانوا انفُسَهُم یَظلِمون.

[۶۴] عنکبوت/سوره۲۹، آیه۳۸.

[۶۵] عنکبوت/سوره۲۹، آیه۴۰.

۴. مِثلَ دَأبِ قَوم … وثَمودَ … ومَا اللَّهُ یُریدُ ظُلمًا لِلعِباد.

[۶۶] غافر/سوره۴۰، آیه۳۱.

مقصود از «دأب» عذاب و هلاکت ثمود است که به علّت کفر به آن دچار شدند.

[۶۷] طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج ۸، ص ۸۱۳.

محو آثار زندگانی

نابودى و محو آثار زندگانى قوم ثمود، به واسطه عذاب الهى:
والى‌ ثَمودَ اخاهُم صلِحًا …• … کَان لَم یَغنَوا فیها ….

[۶۸] هود/سوره۱۱، آیه۶۱.

[۶۹] هود/سوره۱۱، آیه۶۸.

«غنى» به معناى اقامت کردن و سکنا گزیدن است و جمله «کأن لم‌یغنوا فیها» یعنى گویا قوم ثمود در دیارشان اقامت نکرده و تمام آثار آنها از بین رفته است.

[۷۰] طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج ۵، ص ۲۶۴.

[۷۱] طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج ۵، ص ۲۶۶.

گرفتاری به لرزش شدید

هلاکت کفرپیشگان قوم ثمود، با گرفتارى به لرزشى شدید:
والى‌ ثَمودَ اخاهُم صلِحًا …• فَاخَذَتهُمُ الرَّجفَهُ فَاصبَحوا فى دارِهِم جثِمین.

[۷۲] اعراف/سوره۷، آیه۷۳.

[۷۳] اعراف/سوره۷، آیه۷۸.

«رجفه» به معناى اضطراب و لرزش شدید است.

[۷۴] راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ص ۱۸۹، «رجف».

قهر الهی

مجازات شدید ثمودیان، با قهر الهى:
انَّ بَطشَ رَبّکَ لَشَدید• هَل اتکَ حَدیثُ الجُنود• فِرعَونَ وثَمود.

[۷۵] بروج/سوره۸۵، آیه۱۲.

[۷۶] بروج/سوره۸۵، آیه۱۷.

[۷۷] بروج/سوره۸۵، آیه۱۸.

یکسان شدن با خاک

یکسان شدن سرزمین ثمودیان با خاک، از جانب خدا:
کَذَّبَت ثَمودُ …• … فَدَمدَمَ عَلَیهِم رَبُّهُم بِذَنبِهِم فَسَوّها.

[۷۸] شمس/سوره۹۱، آیه۱۱.

[۷۹] شمس/سوره۹۱، آیه۱۴.

برخى ضمیر «فسوّیها» را به «زمین» برمى‌گردانند که از سیاقِ آیه به دست مى‌آید. «تسویه سرزمین» یعنى ویران کردن بناها و هموار ساختن پستى و بلندیهاى آن.

[۸۰] طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج ۱۰، ص ۷۵۶.

خشک شدن ثمود

خشک شدن قوم ثمود، همانند علفهاى خشک، با یک صداى مهیب آسمانی:
کَذَّبَت ثَمودُ بِالنُّذُر• انّا ارسَلنا عَلَیهِم صَیحَهً وحِدَهً فَکانوا کَهَشیمِ المُحتَظِر.

[۸۱] قمر/سوره۵۴، آیه۲۳.

[۸۲] قمر/سوره۵۴، آیه۳۱.

«هشیم» به گیاه خشک و «محتظر» به کسى گفته مى‌شود که براى دام، آغل درست کند، بنابراین «هشیم المحتظر» یعنى علف خشکى که دامدار براى دامش تهیّه مى‌کند.

[۸۳] طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج ۹، ص ۲۹۰.

سرعت صاعقه

سرعت و شدّت صاعقه، از بین برنده توان تصمیم‌گیرى ثمودیان:
وفى ثَمودَ …• … فَاخَذَتهُمُ الصعِقَهُ …• فَمَا استَطعوا مِن قیامٍ ….

[۸۴] ذاریات/سوره۵۱، آیه۴۳.

[۸۵] ذاریات/سوره۵۱، آیه۴۴.

[۸۶] ذاریات/سوره۵۱، آیه۴۵.

صاعقه‌خوارکننده

هلاکت قوم ثمود با صاعقه خوارکننده و خفّت‌آور:
وامّا ثَمودُ … فَاخَذَتهُم صعِقَهُ العَذابِ الهونِ …• ونَجَّینَا الَّذینَ ءامَنوا وکانوا یَتَّقون.

[۸۷] فصلت/سوره۴۱، آیه۱۷.

[۸۸] فصلت/سوره۴۱، آیه۱۸.

محرومیت از نصرت

محرومیّت ثمود از هرگونه نصرت، به هنگام صاعقه عذاب:
وفى ثَمودَ …• … فَاخَذَتهُمُ الصعِقَهُ …• … وما کانوا مُنتَصِرین.

[۸۹] ذاریات/سوره۵۱، آیه۴۳.

[۹۰] ذاریات/سوره۵۱، آیه۴۴.

[۹۱] ذاریات/سوره۵۱، آیه۴۵.

عذاب در شب

گرفتارى ثمود به عذاب الهى، در شب:
۱. والى‌ ثَمودَ اخاهُم صلِحًا …• فَاخَذَتهُمُ الرَّجفَهُ فَاصبَحوا فى دارِهِم جثِمین.

[۹۲] اعراف/سوره۷، آیه۷۳.

[۹۳] اعراف/سوره۷، آیه۷۸.

۲. والى‌ ثَمودَ اخاهُم صلِحًا قالَ یقَومِ اعبُدُوا اللَّهَ ما لَکُم مِن الهٍ غَیرُهُ هُوَ انشَاکُم مِنَ الارضِ‌واستَعمَرَکُم فیها فَاستَغفِروهُ ثُمَّ توبوا الَیهِ انَّ رَبّى قَریبٌ مُجیب‌• واخَذَ الَّذینَ ظَلَمُوا الصَّیحَهُ فَاصبَحوا فى دِیرِهِم جثِمین.

[۹۴] هود/سوره۱۱، آیه۶۱.

[۹۵] هود/سوره۱۱، آیه۶۷.

مقصود از «فأصبحوا …» بنا بر قولى گرفتار شدن ثمود به عذاب الهى در شب و صبح کردن با چنین حالى است.

[۹۶] طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج ۵، ص ۲۶۶.

عذاب بعد از توطئه

گرفتارى ثمود به عذاب ویرانگر الهى، پیش از تحقّق توطئه آنان بر ضدّ صالح علیه‌السلام و خانواده‌اش:
ولَقَد ارسَلنا الى‌ ثَمودَ اخاهُم صلِحًا …• قالوا تَقاسَموا بِاللَّهِ لَنُبَیّتَنَّهُ واهلَهُ …• فَانظُر کَیفَ کانَ عقِبَهُ مَکرِهِم انّا دَمَّرنهُم ….

[۹۷] نمل/سوره۲۷، آیه۴۵.

[۹۸] نمل/سوره۲۷، آیه۴۹.

[۹۹] نمل/سوره۲۷، آیه۵۱.

عذاب تخلف از دعوت انبیاء

صاعقه آسمانى، کیفر تخلّف قوم ثمود از دعوت پیامبران خویش:
۱. فَان اعرَضوا فَقُل انذَرتُکُم صعِقَهً … وثَمود• اذ جاءَتهُمُ الرُّسُلُ … فَانّا بِما ارسِلتُم بِهِ کفِرون.

[۱۰۰] فصلت/سوره۴۱، آیه۱۳.

[۱۰۱] فصلت/سوره۴۱، آیه۱۴.

۲. وفى ثَمودَ اذ قیلَ لَهُم تَمَتَّعوا حَتّى‌ حین‌• فَعَتَوا عَن امرِ رَبّهِم فَاخَذَتهُمُ الصعِقَهُ وهُم یَنظُرون.

[۱۰۲] ذاریات/سوره۵۱، آیه۴۳.

[۱۰۳] ذاریات/سوره۵۱، آیه۴۴.

ناباوری ثمود به حضرت صالح

عذاب نازل شده بر ثمود، پاسخى به ناباورى آنان نسبت به تحقّق وعده‌هاى صالح علیه‌السلام:
والى‌ ثَمودَ اخاهُم صلِحًا قالَ یقَومِ اعبُدُوا اللَّهَ ما لَکُم مِن الهٍ غَیرُهُ قَد جاءَتکُم بَیّنَهٌ مِن رَبّکُم هذِهِ ناقَهُ اللَّهِ لَکُم ءایَهً فَذَروها تَأکُل فى ارضِ اللَّهِ ولا تَمَسّوها بِسوءٍ فَیَأخُذَکُم عَذابٌ الیم‌• قالَ الَّذینَ استَکبَروا انّا بِالَّذى ءامَنتُم بِهِ کفِرون‌• فَاخَذَتهُمُ الرَّجفَهُ فَاصبَحوا فى دارِهِم جثِمین.

[۱۰۴] اعراف/سوره۷، آیه۷۳.

[۱۰۵] اعراف/سوره۷، آیه۷۶.

[۱۰۶] اعراف/سوره۷، آیه۷۸.

هلاکت اکثریت ثمود

هلاکت اکثریّت قوم ثمود، بر اثر کفر و بى‌ایمانى:
کَذَّبَت ثَمودُ المُرسَلین‌• اذ قالَ لَهُم اخوهُم صلِحٌ الا تَتَّقون‌• فَاخَذَهُمُ العَذابُ انَّ فى ذلِکَ لَأیَهً وما کانَ اکثَرُهُم مُؤمِنین.

[۱۰۷] شعراء/سوره۲۶، آیه۱۴۱.

[۱۰۸] شعراء/سوره۲۶، آیه۱۴۲.

[۱۰۹] شعراء/سوره۲۶، آیه۱۵۸.

همسوی با اهل‌مدین در عذاب

همسانى ثمودیان با اهل مدین، در عذاب استیصال:
ولَمّا جاءَ امرُنا نَجَّینا شُعَیبًا والَّذینَ ءامَنوا مَعَهُ بِرَحمَهٍ مِنّا واخَذَتِ الَّذینَ ظَلَمُوا الصَّیحَهُ فَاصبَحوا فى دیرِهِم جثِمین‌• کَان لَم یَغنَوا فیها الا بُعدًا لِمَدیَنَ کَما بَعِدَت ثَمود.

[۱۱۰] هود/سوره۱۱، آیه۹۴.

[۱۱۱] هود/سوره۱۱، آیه۹۵.

سنت عذاب اهل‌باطل

نزول عذاب مرگبار بر قوم ثمود، نمودى از سنّت همیشگى الهى در یارى‌رساندن به پیامبران و سرکوب اهل باطل:
کَذَّبَت ثَمودُ المُرسَلین‌• فَاخَذَهُم العَذابُ انَّ فى ذلِکَ لَأیَهً ….

[۱۱۲] شعراء/سوره۲۶، آیه۱۴۱.

[۱۱۳] شعراء/سوره۲۶، آیه۱۵۸.

مایه عبرت بودن هلاکت ثمودیان، مستلزمِ مجازات اقوام دیگر در صورت کفرورزى و حق‌ناپذیرى آنان است.

عذاب دنیایی قوم ثمود

عذاب دنیایى کافران قوم ثمود، پس از اتمام‌حجّت بر آنان:
والى‌ ثَمودَ اخاهُم صلِحًا …• فَاخَذَتهُمُ الرَّجفَهُ …• … وقالَ یقَومِ لَقَد ابلَغتُکُم رِسالَهَ رَبّى ….

[۱۱۴] اعراف/سوره۷، آیه۷۳.

[۱۱۵] اعراف/سوره۷، آیه۷۸.

[۱۱۶] اعراف/سوره۷، آیه۷۹.

یکسانی عذاب بر ثمودیان

یکسانى عذاب الهی، بر تمام ثمودیان:
کَذَّبَت ثَمودُ …• … فَدَمدَمَ عَلَیهِم رَبُّهُم … فَسَوّها.

[۱۱۷] شمس/سوره۹۱، آیه۱۱.

[۱۱۸] شمس/سوره۹۱، آیه۱۴.

ضمیر مفعولى در