توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت شیخ محمودبن عبدالکریم دارای ۶۲ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت شیخ محمودبن عبدالکریم،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن پاورپوینت شیخ محمودبن عبدالکریم :

محمود شبستری

شبستری، شیخ محمود بن عبدالکریم‌بن یحیی، عارف و شاعر نامدار آذربایجانی در قرن هشتم می باشد.

فهرست مندرجات

۱ – القاب
۲ – زندگی نامه
۳ – اساتید
۴ – شاگردان
۵ – سفرها
۶ – مذهب
۷ – وفات
۸ – اقوال ابوالمجدوکربلایی
۹ – آثار
۱۰ – تقسیم آثار به سه دسته
۱۱ – سعادت نامه
۱۲ – تفاوت گلشن راز و سعادت نامه
۱۳ – هیجده بیت
۱۴ – حق‌الیقین
۱۵ – ابواب حق الیقین
۱۶ – مرآت المحققین
۱۷ – موضوع مرآت المحققین
۱۸ – فهرست منابع
۱۹ – پانویس
۲۰ – منبع

القاب

لقب او سعدالدین بود

[۱] سفینه تبریز، گردآوری و به خط ابوالمجد تبریزی، ج۱، ص۷۳۳، چاپ عکسی، تهران ۱۳۸۱ش.

[۲] حافظ حسین ابن‌کربلایی، روضات الجنان و جنات‌الجنان، ج۲، ص۸۸، چاپ جعفر سلطان‌القرایی، تهران ۱۳۴۹ش.

و حاجی خلیفه لقب او رانجم الدین خوانده است.

[۳] حاجی‌خلیفه،ج ۲، ستون ۱۵۰۵،

زندگی نامه

دربار زندگی او اطلاعات اندکی در دست است.ظاهرآ در نیم دوم قرن هفتم در شبستر به دنیا آمد.

[۴] زین‌العابدین شیروانی، ریاض‌السیاحه، ج۱، ص۸۹، چاپ اصغرحامد ربانی، تهران (۱۳۳۹ش).

[۵] رضاقلی‌خان هدایت، ریاض‌العارفین، ج۱، ص۲۲۱، چاپ مهرعلی گرکانی، تهران (۱۳۴۴ش).

برخی محققان متأخر ،

[۶] حسن مشحون، شرح حال و نمونه آثار شیخ‌محمود شبستری، ج۱، ص۱۲، شیراز ۱۳۱۵ش.

[۷] عبدالحسین زرین‌کوب، جستجو در تصوف، ج۱، ص۳۱۸، تهران ۱۳۵۷ش.

در تعیین زمان دقیق ولادت شبستری، از روی تذکره‌هایی که وفات او را در ۷۲۰ و عمر وی را ۳۳ سال نوشته‌اند، به اشتباه، ولادت او را در ۶۸۷ دانسته‌اند.

اساتید

در سعادت‌نامه منسوب به شبستری

[۸] شیخ‌محمود شبستری، مجموعه آثار شیخ‌محمود شبستری، ص ۱۶۸، چاپ صمد موحد، تهران ۱۳۷۱ش.

از فردی به نام امین‌الدین به عنوان استاد وی یاد شده است. لاهیجی

[۹] شمس‌الدین محمد لاهیجی، مفاتیح الاعجاز فی شرح گلشن راز، ج۱، ص۳۴، چاپ محمدرضا برزگر خالقی و عفت کرباسی، تهران ۱۳۷۴ش.

نیز منظور شبستری را از «مرد کار دیده» در ابتدای گلشن‌راز، امین‌الدین دانسته است.تنهاصوفی ای که در آن دوره به این نام شناخته شده، امین‌الدین حاج بُلَه است.
به نوشت لویزن

[۱۰] لئونارد لویزن، فراسوی ایمان و کفر، ج۱، ص۲۱، ترجمه مجدالدین کیوانی، تهران ۱۳۷۹ش.

شاید منظور از امین‌الدین، حاجی امین‌الدین عبدالسلام‌بن سهلان خُنجی باشد.
شخصی به نام بهاءالدین یعقوب تبریزی را نیز از استادان او دانسته‌اند.

[۱۱] حافظ حسین ابن‌کربلایی، روضات الجنان و جنات‌الجنان، ج۲، ص۹۱، چاپ جعفر سلطان‌القرایی، تهران ۱۳۴۹ش.

[۱۲] رضاقلی‌خان هدایت، ریاض‌العارفین، ج۱، ص۲۲۱، چاپ مهرعلی گرکانی، تهران (۱۳۴۴ش).

شاگردان

از فردی به نام امین‌الدین به عنوان شاگرد شبستری و شارح گلشن‌راز یاد شده که زرین کوب

[۱۳] عبدالحسین زرین‌کوب، جستجو در تصوف، ج۱، ص۴۱۴، تهران ۱۳۵۷ش.

احتمال داده نام این فرد با نام استاد او خلط شده باشد.

سفرها

گفته‌اند که شبستری به مصر ، شام ، حجاز ، بغداد ، یمن ، اندلس و قفقاز سفر کرد.

[۱۴] شیخ‌محمود شبستری، مجموعه آثار شیخ‌محمود شبستری، ص ۱۶۸،چاپ صمد موحد، تهران ۱۳۷۱ش.

[۱۵] حسن مشحون، شرح حال و نمونه آثار شیخ‌محمود شبستری، ج۱، ص۱۲، شیراز ۱۳۱۵ش.

دولت آبادی می‌نویسد او همه عمر خود را در تبریز به سر برد،

[۱۶] عزیز دولت‌آبادی، سخنوران آذربایجان، ج۱، ص۱۵۲، تبریز ۱۳۵۵ش.

[۱۷] ادوارد براون، ج۱، ص۱۸۷، از سعدی تا جامی، ترجمه علی‌اصغر حکمت، تهران ۱۳۵۷ش.

همچنین مؤلف ریاض‌السیاحه

[۱۸] حاجی زین العابدین شیروانی، ریاض السیاحه، ج۱، ص۹۰.

نوشته که او به کرمان رفت و در همان‌جا ازدواج کرد و صاحب اولاد شد و برخی نوادگان او اهل علم‌ اند و به خواجگان شهرت دارند

[۱۹] عزیز دولت‌آبادی، سخنوران آذربایجان، ج۱، ص۱۵۲، تبریز ۱۳۵۵ش.

لویزن گفته شبستری فرزندی نداشته است.

[۲۰] لئونارد لویزن، فراسوی ایمان و کفر، ج۱، ص۱۲، ترجمه مجدالدین کیوانی، تهران ۱۳۷۹ش.

مذهب

در سعادت‌نامه منسوب به شبستری،

[۲۱] شیخ‌محمود شبستری، مجموعه آثار شیخ‌محمود شبستری، ص ۱۵۰، چاپ صمد موحد، تهران ۱۳۷۱ش.

به سنّی بودن وی و پیروی او درفروع از اشعری تصریح شده، اما ظاهرآ هیچ منبع دیگری دربار مذهب شبستری سخن نگفته است.با وجود این، حاجی خلیفه

[۲۲] حاجی‌خلیفه،ج ۲، ستون ۱۶۴۹.

[۲۳] آقابزرگ طهرانی، الذریعه، ج۱۸، ص۲۲۶.

به استناد کتاب مرآت‌المحققین ، که منسوب به شبستری است، نوشته که او شیعه است.هانری کوربن

[۲۴] هانری کربن، تاریخ فلسفه اسلامی، ج۱، ص۱۳۴، ترجمه اسداللّه مبشری، تهران ۱۳۶۱ش.

نیز علت پدید آمدن این نظر را وجود تفسیرهای متعدد شیعیان ، به‌ویژه اسماعیلیان ، بر گلشن‌راز وی دانسته است

[۲۵] بعضی از تأویلات گلشن راز، در ایران و یمن یعنی سه رساله اسماعیلی، ج۱، ص۱۳۲ـ۱۶۱، چاپ هانری کربن، تهران۱۳۴۰ش/۱۹۶۱.

.

وفات

بیشتر تذکره‌نویسان درگذشت شبستری را بین ۷۱۸ و ۷۲۰ دانسته‌اند.

[۲۶] امین‌احمد رازی، هفت اقلیم، چاپ جواد فاضل، تهران: انتشارات علمی.

[۲۷] رضاقلی‌خان هدایت، ریاض‌العارفین، ج۴، ص۹۹، چاپ مهرعلی گرکانی، تهران (۱۳۴۴ش).

[۲۸] عزیز دولت‌آبادی، سخنوران آذربایجان، ج۱، ص۱۵۳، تبریز ۱۳۵۵ش.

از این میان، سال ۷۲۰ که روی سنگ قبر او هم نوشته شده، مشهورتر است.

اقوال ابوالمجدوکربلایی

اما ابوالمجد تبریزی در پایان سفینه تبریز ،

[۲۹] سفینه تبریز، گردآوری و به خط ابوالمجد تبریزی، ج۱، ص۷۳۳، چاپ عکسی، تهران ۱۳۸۱ش.

حدیثی مسند از شبستری نقل کرده و پس از نام او عبارت «ادام‌اللّه ایامه» را به کاربرده است.چون تاریخ این حدیث ۷۲۵ است، مسلّمآ شبستری تا آن تاریخ زنده بوده است.
ابن‌کربلایی ،

[۳۰] حافظ حسین ابن‌کربلایی، روضات الجنان و جنات‌الجنان، ج۲، ص۹۱، چاپ جعفر سلطان‌القرایی، تهران ۱۳۴۹ش.

که تاریخ وفات بهاءالدین یعقوب را در ۷۳۷ ضبط کرده، نوشته است که شبستری را، به وصیت خودش، پایین پای استادش دفن کردند.بر این اساس، شبستری تا ۷۳۷ زنده بوده است.ابن‌کربلایی،

[۳۱] حافظ حسین ابن‌کربلایی، روضات الجنان و جنات‌الجنان، ج۲، ص۹۱ـ۹۲، چاپ جعفر سلطان‌القرایی، تهران ۱۳۴۹ش.

بدون اشاره به تاریخ وفات شبستری، افزوده که بابا ابی شبستری ، که در ۷۴۰ درگذشته و معاصر شیخ محمود شبستری بوده، در همان سال وفات شیخ محمود درگذشته است.

آثار

شبستری، به تصریح خودش،

[۳۲] شمس‌الدین محمد لاهیجی، مفاتیح الاعجاز فی شرح گلشن راز، ج۱، ص۶۸، چاپ محمدرضا برزگر خالقی و عفت کرباسی، تهران ۱۳۷۴ش.

قبل از سرودن گلشن رسائلی نوشته بوده است، اما از آن‌ها اطلاع دقیقی در دست نیست.

تقسیم آثار به سه دسته

به طور کلی، آثار وی را به سه دسته می‌توان تیم کرد: ۱) گلشن‌راز ، که مسلّمآ از اوست ۲) آثاری که در صحت انتساب آن‌ها به شبستری تردید وجود دارد و عبارت‌اند از: سعادت‌نامه ، حق‌الیقین و مرآت‌المحققین ۳) آثاری که قطعآ از او نیستند و عبارت‌اند از: مراتب‌العارفین ، ترجمه منهاج‌العابدین غزالی ، رساله شاهد، کنزالحقایق ، انسان کامل، تفسیر سورهالفاتحه، رساله معراجیه ، غایهالامکان فی معرفه الزمان و المکان ، جام‌جهان نما، رساله احدیت، و شرح و تفسیر اسماءاللّه .

[۳۳] رضاقلی‌خان هدایت، ریاض‌العارفین، چاپ مهرعلی گرکانی، تهران (۱۳۴۴ش).

[۳۴] عبدالحسین زرین‌کوب، جستجو در تصوف، ج۱، ص۳۵۳، تهران =۱۳۵۷ش.

[۳۵] شیخ‌محمود شبستری، مجموعه آثار شیخ‌محمود شبستری،مقدمه موحد، ص ۱۱ـ۱۲، چاپ صمد موحد، تهران ۱۳۷۱ش.

سعادت نامه

ابن‌کربلایی،

[۳۶] حافظ حسین ابن‌کربلایی، روضات الجنان و جنات‌الجنان، ج۲، ص۸۸، چاپ جعفر سلطان‌القرایی، تهران ۱۳۴۹ش.

هدایت

[۳۷] رضاقلی‌خان هدایت، ریاض‌العارفین، ج۱، ص۲۲۱، چاپ مهرعلی گرکانی، تهران (۱۳۴۴ش).

و بغدادی

[۳۸] اسماعیل‌پاشا بغدادی، هدیهالعارفین من اسماء المؤلفین و آثار المصنفین من کشف الظنون،ج ۲، ستون ۴۰۷، استانبول ۱۹۵۵.

سعادت‌نامه را جزو آثار شبستری ضبط کرده‌اند.این کتابِ کلامی ـ عرفانی، به نظم و شامل چهار باب دربار معرفت ذات واجب‌الوجود و صفات و اسما و افعال اوست.
شبستری سعادت‌نامه بسیار مغایر با شبستری گلشن‌راز است.

تفاوت گلشن راز و سعادت نامه

سعادت‌نامه مبتنی بر نگاهی شریعت‌مدارانه به توحید است و در آن از منظر متکلمی متعصب به طرد و رد فرقه ها و مسالک منحرف پرداخته شده است

[۳۹] شیخ‌محمود شبستری، مجموعه آثار شیخ‌محمود شبستری، ص ۱۷۰ـ۱۷۲، چاپ صمد موحد، تهران ۱۳۷۱ش.

اما گلشن‌راز بر پای ذوق و حال است.

هیجده بیت

حتی اگر سعادت‌نامه از شبستری باشد، از بیت ۳۳۴ تا ۳۵۱ آن

[۴۰] شیخ‌محمود شبستری، مجموعه آثار شیخ‌محمود شبستری، ص ۱۶۸، چاپ صمد موحد، تهران ۱۳۷۱ش.

الحاقی به نظر می‌رسد، زیرا این هجده بیت، که «وصف‌الحال» شاعر است، با ابیات دیگر ابواب هیچ سنخیتی ندارد، و نیز اگر شاعر می‌خواست شرح حال خود را بدهد چرا به جای مقدم کتاب، آن را در فصل دوم، که دربار توحید است، گنجاند؟ با توجه به این‌که شاعر در این هجده بیت به شاگردی خود در مکتب ابن‌عربی تصریح کرده است، اگر صحت انتساب سعادت‌نامه به شبستری محرز شود، معلوم می‌شود که او از مکتب ابن‌عربی متأثر بوده و از منظر این مکتب به سرودن گلشن‌راز پرداخته است.

حق‌الیقین

ابن‌کربلایی، هدایت و بغدادی

[۴۱] حافظ حسین ابن‌کربلایی، روضات الجنان و جنات‌الجنان، ج۲، ص۸۸، چاپ جعفر سلطان‌القرایی، تهران ۱۳۴۹ش.

[۴۲] رضاقلی‌خان هدایت، ریاض‌العارفین، ج۱، ص۲۲۱، چاپ مهرعلی گرکانی، تهران (۱۳۴۴ش).

[۴۳] اسماعیل‌پاشا بغدادی، هدیهالعارفین من اسماء المؤلفین و آثار المصنفین من کشف الظنون،ج ۲، ستون ۴۰۷، استانبول ۱۹۵۵.

حق‌الیقین را نیز از شبستری دانسته‌اند.

ابواب حق الیقین

ین کتاب شامل هشت باب و دربار عرفان نظری است.با این‌که قدیم‌ترین نسخه‌های حق‌الیقین متعلق به قرن یازدهم است

[۴۴] شیخ‌محمود شبستری، حق‌الیقین فی معرفه رب‌العالمین،مقدمه موحد، ص ۲۸۳،