دنیای فایل |
یک سایت خوب برای یافتن مطالب مورد نیازتان پاورپوینت سوره أنعام
در حال بارگذاری
توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد
پاورپوینت سوره أنعام دارای ۱۲۰ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است
شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.
لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.
توجه : در صورت مشاهده بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت سوره أنعام،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد
بخشی از متن پاورپوینت سوره أنعام :
سوره انعام
اَنْعام، نام ششمین سوره از قرآن مجید، دارای ۲۰ واحد موضوعی (رکوع)، ۱۶۵ (یا ۱۶۶ یا ۱۶۷) آیه، ۸۶۰۳ کلمه و ۱۲۲۵۴حرف است.
فهرست مندرجات
۱ – وجه تسمیه
۲ – منظور از انعام
۳ – پنجاه و پنجمین سوره
۴ – محتوای سوره انعام
۵ – اقوال در مکی و مدنی بودن سوره
۶ – خلاصه اقوال
۷ – ویژگیهای سوره انعام
۸ – طولانی‌ترین سوره از مجموعه ۵ سوره‌ای «حامدات»
۹ – محتوی
۹.۱ – اعلامیه جامع عقیده و شریعت
۹.۲ – تمامی اسلام در برابر تمامی کفر
۹.۳ – گفت‌وگوی حضرت ابراهیم
۹.۴ – پیروی از جاهلیت، همگامی با شیطان
۹.۵ – مباحث اصول عقاید
۱۰ – وجوه تناسب با سوره‌های قبلی و بعدی
۱۱ – دارای ۷۰ مرتبه لفظ جلاله
۱۲ – فضیلت تلاوت سوره
۱۳ – آیات الاحکام سوره انعام
۱۴ – فهرست منابع
۱۵ – پانویس
۱۶ – منبع
وجه تسمیه
این سوره از عهد نزول قرآن تاکنون با نام و عنوان دیگری جز «انعام» خوانده نشده است.
[۱] محمد فیروزآبادی، بصائر ذوی التمییز، ج۱، ص۱۸۷، به کوشش محمدعلی نجار، قاهره، ۱۳۸۳ق.
این نامگذاری شاید از آن رو باشد که احوال انعام در این سوره به تفصیل آمده است
[۲] محمد زرکشی، البرهان فی علوم القرآن، ج۱، ص۳۶۸، به کوشش جمال حمدی ذهبی و ابراهیم عبدالله کردی، بیروت، دارالمعرفه.
[۳] سیوطی، الاتقان، ج۱، ص۱۹۷، به کوشش محمد ابوالفضل ابراهیم، قاهره، ۱۳۸۷ق/ ۱۹۶۷م.
و نیز از آن رو که از مجموع ۳۲ بار کاربرد کلمه انعام در قرآن کریم، ۶ بار آن در این سوره است، و این میزان دو برابر حداکثر تکرار این کلمه در دیگر سوره‌هاست. حتی در آیه ۱۳۸ این سوره کلمه انعام دوبار به کار رفته است.
[۴] محمد فیروزآبادی، بصائر ذوی التمییز، ج۱، ص۱۸۷، به کوشش محمدعلی نجار، قاهره، ۱۳۸۳ق.
[۵] محمد زرکشی، البرهان فی علوم القرآن، ج۱، ص۳۶۸، به کوشش جمال حمدی ذهبی و ابراهیم عبدالله کردی، بیروت، دارالمعرفه.
منظور از انعام
منظور از انعام – بنابر توضیح مندرج در همین سوره – چارپایان اهلی، گوسفند و بز و شتر و گاو است
[۶] انعام /سوره۶، آیه۱۴۳-۱۴۴.
که مسائل حلال و حرام مربوط به بهره‌برداری از آنها در عهد جاهلیت، میدانی برای جعل احکام و بدعت گذاری در شریعت ابراهیم (علیه‌السلام) پدید آورده بود.
[۷] مائده/سوره۵، آیه۱۰۱-۱۰۳.
[۸] انعام/سوره۶، آیه۱۱۸-۱۱۹.
[۹] انعام/سوره۶، آیه۱۳۶.
[۱۰] انعام/سوره۶، آیه۱۳۸- ۱۳۹.
[۱۱] انعام/سوره۶، آیه۱۴۲-۱۴۴.
[۱۲] عبدالملک ابن هشام، السیره النبویه، ج۱، ص۸۹ -۹۰، قاهره، ۱۳۷۵ق.
پنجاه و پنجمین سوره
سوره انعام، پنجمین سوره از مجموعه «سَبع طُوَل» (۷ سوره طولانی آغاز مصحف شریف) است
[۱۳] احمد اندرابی، الایضاح فی القراءات، نسخه عکسی موجود در کتابخانه مرکز.
[۱۴] سیوطی، الاتقان، ج۱، ص۲۲۰، به کوشش محمد ابوالفضل ابراهیم، قاهره، ۱۳۸۷ق/ ۱۹۶۷م.
که در ترتیب تلاوت پس از مائده و پیش از اَعراف جای دارد، و در ترتیب مشهور نزول، پنجاه و پنجمین سوره است که پس از حِجر و پیش از صافّات نازل شده است.
[۱۵] عبدالرحمان ابن جوزی، فنون الافنان، ج۱، ص۱۱۵، به کوشش محمد ابراهیم سلیم، قاهره، ۱۴۰۸ق/ ۱۹۸۸م.
[۱۶] عبدالرحمان ابن جوزی، فنون الافنان، ج۱، ص۱۳۳، به کوشش محمد ابراهیم سلیم، قاهره، ۱۴۰۸ق/ ۱۹۸۸م.
دیگر روایات ترتیب نزول سوره‌ها، ردیفهای ۴۳ تا ۸۱، و برخی ۹۰ و ۹۱، و حتی ۱۱۳ را به این سوره اختصاص داده‌اند
[۱۷] فضل طبرسی، مجمع البیان، ج۵، ص۴۰۵، قم، ۱۴۰۳ق.
[۱۸] علی خازن، لباب التأویل، ج۱، ص۸، بیروت، دارالمعرفه.
[۱۹] سیوطی، الاتقان، ج۱، ص۴۱، به کوشش محمد ابوالفضل ابراهیم، قاهره، ۱۳۸۷ق/ ۱۹۶۷م.
[۲۰] سیوطی، الاتقان، ج۱، ص۴۳، به کوشش محمد ابوالفضل ابراهیم، قاهره، ۱۳۸۷ق/ ۱۹۶۷م.
[۲۱] محمود رامیار، تاریخ قرآن، ج۱، ص۶۷۰ -۶۷۱، تهران، ۱۳۶۲ش.
که ردیف اخیر به وضوح از مدنی بودن سوره – برخلاف مشهور – حکایت دارد.
محتوای سوره انعام
«انعام» یعنی احشام و چهارپایان. خداوند در بخش‌هایی از آیات ۱۳۶ تا ۱۴۴ عقاید و رسوم و سنت‌های جاهلی درباره گاو و گوسفند و شتر و بز و قربانی و گوشت آن را بیان کرده و خواسته است عقاید انحرافی آنان درباره این حیوانات را اصلاح کند. واژه «انعام» در این سوره بیش از هر سوره دیگر (شش بار) به کار رفته است. احکام و مسائل مربوط به چهارپایان طی پانزده آیه (۱۳۶ – ۱۵۰) به طور مشروح بیان شده است. با این نامگذاری، توجه انسان‌های متفکر را به جهان شگفت‌انگیز حیواناتی جلب می‌کند که منافع و برکات فراوانی برای بشر دارند؛ لذا به سوره انعام نامگذاری شده است.
غرضی که این سوره در مقام ایفای آن است همان توحید خدای تعالی است، البته توحید به معنای اعم و این که برای انسان پروردگاری است که همان او پروردگار تمام عالمیان است، از او است ابتدای هر چیز، و به سوی او است بازگشت و انتهای هر چیز، پروردگاری که به منظور بشارت بندگان و انذار آنان پیامبرانی فرستاد و در نتیجه بندگانش به سوی دین حق او هدایت شدند.
این است اجمال آن چیزی که این سوره در مقام اثبات آن است، زیرا بیشتر آیاتش به صورت استدلال بر ضد مشرکان و مخالفان توحید و نبوت و معاد است.
بدین سان، تلاش همیشگی قرآن برای اصلاح عقیده انسان به ویژه درباره الوهیت و عبودیت، در این سوره متجلی است و در این راستا به مسائلی از قبیل توحید، نبوت، معاد، احتجاج با مشرکان و برخی وظایف شرعی و محرمات دینی نیز پرداخته است.
اقوال در مکی و مدنی بودن سوره
سوره انعام را از دیرباز علما سوره‌ای تماماً مکی دانسته‌اند که یکجا و در یک نوبت در مکه نازل شده است
[۲۲] محمود آلوسی، روح المعانی، ج۷، ص۷۶، به کوشش محمود شکری آلوسی، بیروت، ۱۳۷۲ق.
در عین حال، همواره ۳ یا ۶ یا ۹ آیه یا بیشتر را از مواضع مختلف سوره استثنا کرده، و بر مدنی بودن نزول آن آیات نیز به موجب روایات مأثور از صحابه و تابعین تأکید داشته‌اند، چنانکه گویی در این میان تعارضی نمی‌دیده‌اند.
[۲۳] فضل طبرسی، مجمع البیان، ج۲، ص۲۷۱، قم، ۱۴۰۳ق.
[۲۴] علی خازن، لباب التأویل، ج۲، ص۹۷، بیروت، دارالمعرفه.
[۲۵] اسماعیل ابن کثیر، تفسیر القرآن العظیم، ج۳، ص۵، بیروت، ۱۳۸۹ق/ ۱۹۷۰م.
[۲۶] محمد رشید رضا، تفسیر المنار، ج۷، ص۲۴۸، بیروت، دارالمعرفه.
[۲۷] سید قطب، فی ظلال القرآن، ج۲، ص۱۰۲۱، بیروت، ۱۴۰۲ق/ ۱۹۸۲م.
[۲۸] محمدحسین طباطبایی، المیزان، ج۷، ص۵، بیروت، ۱۳۹۰ق/ ۱۹۷۱م.
حتی سیوطی سخن ابن حصّار را دایر بر تردید در نزول یکپارچه سوره با قاطعیت رد می‌کند.
[۲۹] سیوطی، الاتقان، ج۱، ص۵۷، به کوشش محمد ابوالفضل ابراهیم، قاهره، ۱۳۸۷ق/ ۱۹۶۷م.
[۳۰] سیوطی، الاتقان، ج۱، ص۱۳۷، به کوشش محمد ابوالفضل ابراهیم، قاهره، ۱۳۸۷ق/ ۱۹۶۷م.
[۳۱] محمد رشید رضا، تفسیر المنار، ج۷، ص۲۸۴-۲۸۶، بیروت، دارالمعرفه.
[۳۲] سید قطب، فی ظلال القرآن، ج۲، ص۱۰۲۱، بیروت، ۱۴۰۲ق/ ۱۹۸۲م.
[۳۳] محمد عزت دروزه، التفسیر الحدیث، ج۴، ص۱۴۵، قاهره، ۱۳۸۱ق/ ۱۹۶۲م.
[۳۴] محمدحسین طباطبایی، المیزان، ج۷، ص۶، بیروت، ۱۳۹۰ق/ ۱۹۷۱م.
[۳۵] محمدحسین طباطبایی، المیزان، ج۷، ص۱۱۰-۱۱۱، بیروت، ۱۳۹۰ق/ ۱۹۷۱م.
برپایه سیاق آیات و با استمداد از ماحصل‌ِ قراین و امارات داخلی و خارجی، و با مقایسه آیات متحدالمضمون سوره انعام با آیات سوره‌های قطعاً مدنی از نظر اجمال و تفصیل، ممکن است بتوان نتیجه گرفت که سوره انعام از آن‌جا که آیات آغازین آن
[۳۶] انعام /سوره۶، آیه۱-۶.
در آستانه مهاجرت رسول خدا (صلی الله علیه و اله و سلم) به مدینه در مکه نازل شده است، همچنانکه معمول صحابه و کاتبان وحی بوده است،
[۳۷] فضل طبرسی، مجمع البیان، ج۵، ص۴۰۵، قم، ۱۴۰۳ق.
[۳۸] سیوطی، الاتقان، ج۱، ص۴۲-۴۳، به کوشش محمد ابوالفضل ابراهیم، قاهره، ۱۳۸۷ق/ ۱۹۶۷م.
[۳۹] سید قطب، فی ظلال القرآن، ج۲، ص۱۰۲۰، بیروت، ۱۴۰۲ق/ ۱۹۸۲م.
[۴۰] محمدحسین طباطبایی، المیزان، ج۱۳، ص۳۳، بیروت، ۱۳۹۰ق/ ۱۹۷۱م.
با عنوان مکی در الواح و اذهان ثبت شده، سپس در مدینه قسمت به قسمت در خلال نزول قسمتهای مختلف دیگر سوره‌های مدنی به تدریج نازل شده است و ظاهراً در آستانه فتح مکه به صورت سوره‌ای کامل درآمده است
[۴۱] سید قطب، فی ظلال القرآن، ج۲، ص۱۰۱۵، بیروت، ۱۴۰۲ق/ ۱۹۸۲م.
چنانکه فخرالدین رازی حدیثی از اَنَس آورده است که از محتوای آن چنین برمی‌آید که رسول‌اکرم (صلی الله علیه و اله و سلم) کامل شدن سوره انعام را مژده‌ای برای فتح مکه تلقی کرده‌اند.
[۴۲] فخرالدین رازی، التفسیر الکبیر، ج۱۲، ص۱۴۱، قاهره، المطبعه البهیه.
بخشی از مستندات آنچه گفته شد، این است که علاوه بر تشابه و تقارب فراوان سبک و اسلوب بیان آیات در سوره انعام با سوره‌های مدنی،
[۴۳] انعام/سوره۶، آیه۹۱.
[۴۴] انعام/سوره۶، آیه۹۲.
[۴۵] انعام/سوره۶، آیه۱۱۴.
[۴۶] انعام/سوره۶، آیه۱۱۸-۱۱۹.
[۴۷] مائده /سوره۵، آیه۴۴.
[۴۸] مائده /سوره۵، آیه۴۸.
[۴۹] مائده /سوره۵، آیه۵۰.
[۵۰] مائده /سوره۵، آیه۸۷ – ۸۸.
دو آیه ۱۳۸ و ۱۳۹ انعام تفصیلی است برای جواب اجمالی در آیه ۱۰۳ سوره مائده به سؤال جمعی از مسلمانان
[۵۱] عبدالملک ابن هشام، السیره النبویه، ج۱، ص۹۰، قاهره، ۱۳۷۵ق.
عبارت «وَ قَدْ فَصَّل‌َ لَکم‌ْ ماحَرَّم‌َ عَلَیکم‌ْ اِلاّ ما اضْطُرِرْتُم‌ْ اِلَیه‌ِ»
[۵۲] انعام/سوره۶، آیه۱۱۹.
آشکارا ناظر بر آیه ۳ سوره مائده است که باید پیش از آن نازل شده باشد؛ و دو آیه ۱۶۴ و ۱۶۵ انعام تفصیلی از اجمال آیه ۴۸ مائده‌اند، و طبعاً پس از آن نازل شده‌اند. همچنین، از میان ۹ موضع که در قرآن کریم عنوان «حنیف» برای حضرت ابراهیم (علیه‌السلام) ذکر شده، تنها در سوره انعام وجه تلقیب آن حضرت به این لقب به تفصیل آمده است
[۵۳] انعام/سوره۶، آیه۷۴-۷۹.
[۵۴] محمد رشید رضا، تفسیر المنار، ج۷، ص۲۸۸، بیروت، دارالمعرفه.
و قاعدتاً این آیات باید پس از دیگر آیات مدنی‌ِ مربوط به آن
[۵۵] بقره /سوره۲، آیه۱۳۵.
[۵۶] نساء /سوره۴، آیه۱۲۵.
نازل شده باشند.
[۵۷] سیوطی، تناسق الدرر، ج۱، ص۸۵ -۸۶، به کوشش عبدالقادر احمد عطا، بیروت، ۱۴۰۶ق/ ۱۹۸۶م.
با مطالعه تطبیقی قرآن و سیره، و با استفاده از روایات تفسیری و اسباب نزول که در پرتو این مطالعه جایگاه خود را باز می‌یابند،
[۵۸] علی خازن، لباب التأویل، ج۲، ص۸ -۹، بیروت، دارالمعرفه.
[۵۹] علی خازن، لباب التأویل، ج۲، ص۳۳-۳۶، بیروت، دارالمعرفه.
[۶۰] محمد رشید رضا، تفسیر المنار، ج۷، ص۲۸۳-۲۸۶، بیروت، دارالمعرفه.
نیز می‌توان به قراین و شواهد فراوان دیگری دست یافت.
خلاصه اقوال
۱- اگر در سیاق آیات این سوره ، دقت شود معلوم مى گردد که سیاق همه واحد و همه به هم متصل و مربوطند، و خلاصه در بین آنها چیزى که دلالت کند بر اینکه آیات آن جدا جدا نازل شده به نظر نمى رسد، و این خود دلیل بر این است که این سوره همین طور که هست یک مرتبه نازل شده ، و نیز بدست مى آید که این سوره در مکه نازل گردیده ، به دلیل اینکه در همه و یا بیشتر آیات آن روى سخن با مشرکین است .
۲- مفسرین و راویان حدیث هم بر این معنا اتفاق دارند، مگر در شش آیه که از بعضى از مفسرین نقل شده که گفته اند در مدینه نازل شده ، و آن شش آیه عبارت است از آیه (( و ما قدروا الله حق قدره )) آیه ۹۰ تا ۹۳ و آیه (( قل تعالوا اتل ما حرم ربکم علیکم )) آیه ۱۵۰ تا ۱۵۳ .
۳- بعضى هم گفته اند که تمامى آن مکى است مگر دو آیه و آن دو عبارتند از آیه (( قل تعالوا اتل )) و آیه بعدش .
۴- بعضى دیگر گفته اند: سوره انعام تمامیش در مکه نازل شده مگر دو آیه که در مدینه و در باره مردى از یهود که گفته بود: (( ما انزل الله على بشر من شى ء… )) نازل شده است .
۵- عده اى دیگر گفته اند که همه آن مکى است مگر یک آیه، و آن آیه (( و لو اننا نزلنا الیهم الملائکه … )) است که در مدینه نازل شده .
۷. از ائمه اهل بیت (علیهم السلام ) و همچنین از ابى و عکرمه و قتاده روایت شده که این سوره تمامیش در مکه نازل شده است .
[۶۱] ترجمه تفسیر المیزان،ج۷،ص۴.
ویژگیهای سوره انعام
۱. این سوره ۱۶۵ آیه به عدد کوفی، ۱۶۶ آیه به عدد بصری و شامی، ۱۶۷ آیه به عدد حجازی، ۳۸۵۰ یا ۳۲۵۰ کلمه و ۱۲۲۵۴ یا ۱۲۲۴۰ حرف دارد.
۲. در ترتیب نزول، پنجاه و پنجمین سوره است که پیش از سوره صافات و پس از سوره حجر نازل شد و در مصحف شریف، ششمین سوره است.
۳. از سور مکی است؛ به جز نه آیه که در مدینه نازل شد. در برخی روایات آمده است که آیات سوره انعام یکجا و به طور مجموع نازل شد؛ در این صورت، همه آیات این سوره مکی است.
۴. بر اساس ترتیب مصحف شریف ششمین سوره است.
۵. از سور جمعی النزول، مشیعه النزول و سبع طوال شمرده می‌شود.
۶. چهارده آیه ناسخ و منسوخ دارد.
طولانی‌ترین سوره از مجموعه ۵ سوره‌ای «حامدات»
سوره انعام، طولانی‌ترین سوره از مجموعه ۵ سوره‌ای «حامدات»
[۶۲] علی سخاوی، جمال‌القراء، ج۱، ص۳۵، به کوشش علی حسین بواب، قاهره، ۱۴۰۸ق/ ۱۹۸۷م.
[۶۳] سیوطی، الاتقان، ج۱، ص۲۰۱، به کوشش محمد ابوالفضل ابراهیم، قاهره، ۱۳۸۷ق/ ۱۹۶۷م.
با حجمی تقریباً برابر با مجموع ۴ سوره دیگر است. ابن ابی اصبع (ه م) این ۵ سوره را که با «اَلْحَمْدُلِلّه‌ِ» آغاز شده‌اند، همراه با دو سوره فرقان و ملک که با «تَبارَک‌َ الَّذی» آغاز شده‌اند، قرینه‌ای برای مجموعه ۷ سوره‌ای «مسبّحات» به شمار آورده است.
[۶۴] سیوطی، الاتقان، ج۳، ص۳۶۱، به کوشش محمد ابوالفضل ابراهیم، قاهره، ۱۳۸۷ق/ ۱۹۶۷م.
محتوی
اعلامیه جامع عقیده و شریعت
سوره انعام که اعلامیه جامع عقیده و شریعت اسلام است،
[۶۵] محمد قرطبی، الجامع لاحکام القرآن، ج۶، ص۳۸۳، بیروت، ۱۹۶۵م.
[۶۶] احمد مصطفی مراغی، تفسیر، ج۸، ص۹۴، بیروت، داراحیاء التراث العربی.
[۶۷] سید قطب، فی ظلال القرآن، ج۲، ص۱۰۱۸، بیروت، ۱۴۰۲ق/ ۱۹۸۲م.
[۶۸] محمد عزت دروزه، التفسیر الحدیث، ج۴، ص۱۴۴، قاهره، ۱۳۸۱ق/ ۱۹۶۲م.
مشتمل است بر مقدمه و خاتمه‌ای بسیار همانند آغاز و انجام یک خطابه مهم و طولانی
[۶۹] انعام/سوره۶، آیه۱-۶.
[۷۰] انعام/سوره۶، آیه۱۶۱- ۱۶۵.
سراسر این سوره اعلام مواضع، القای مواعظ، تذکار توصیه‌ها، و پاسخ به شبهات و اشکالات مخالفان است که از جانب خدای زمین و آسمان
[۷۱] انعام/سوره۶، آیه۱.
با اسلوب ویژه بیان آخرین کتاب آسمانی خطاب به خاتم پیامبران
[۷۲] انعام /سوره۶، آیه۹۰.
با توجه به ویژگیهای آن حضرت صادر شده است، تا وی به عنوان نخستین اسلام آورنده
[۷۳] انعام /سوره۶، آیه۱۴.
آن را به جهانیان ابلاغ کند.
[۷۴] انعام /سوره۶، آیه۱۹.
[۷۵] انعام/سوره۶، آیه۹۲.
تکرار ۴۴ بار امرِ «قُل‌ْ» در این سوره – که دو برابر حداکثر کاربرد این تعبیر در دیگر سوره‌هاست – و تکرار متناوب آن، دوبار در یک آیه در ۶ موضع از سوره، و حتی ۴ بار در یک آیه
[۷۶] انعام /سوره۶، آیه۱۹.
تأکیداتی پیاپی بر زیر مجموعه‌های بیانی سوره است و می‌تواند نشانگر شمار تقریبی مواضع اساسی اعلام شده در سوره انعام بوده باشد.
[۷۷] سید قطب، فی ظلال القرآن، ج۲، ص۱۰۲۲، بیروت، ۱۴۰۲ق/ ۱۹۸۲م.
[۷۸] محمد عزت دروزه، التفسیر الحدیث، ج۴، ص۱۴۴، قاهره، ۱۳۸۱ق/ ۱۹۶۲م.
تمامی اسلام در برابر تمامی کفر
در مقدمه، با ایجازی بی‌نظیر، تمامی اسلام در برابر تمامی کفر تعریف می‌شود
[۷۹] انعام /سوره۶، آیه۱-۳.
[۸۰] سیوطی، الدر المنثور، ج۷، ص۲۴۶- ۲۴۸، بیروت، ۱۴۰۳ق/ ۱۹۸۳م.
[۸۱] عبدعلی حویزی، نورالثقلین، ج۱، ص۶۹۷ -۷۰۱، به کوشش هاشم رسولی محلاتی، قم، المطبعه العلمیه.
[۸۲] ابراهیم بقاعی، نظم الدرر، ج۷، ص۲، حیدرآباد دکن، ۱۳۹۳ق/ ۱۹۷۳م.
آنگاه به شیوه‌های اصلی دشمنان اسلام که عبارت از اعراض و تکذیب و استهزاست، می‌پردازد
[۸۳] انعام /سوره۶، آیه۴- ۵.
و قوم عرب را که هرگز از نظر تمکن و امکانات به پای اقوام هلاک شده پیشین نمی‌رسند، تلویحاً به عذاب استیصال تهدید می‌کند.
[۸۴] انعام /سوره۶، آیه۶.
در خاتمه، آخرین فرستاده خدا از جانب او مأمور می‌شود که دین مبین اسلام را همان آیین حنیف ابراهیم (علیه‌السلام) و «صراط مستقیم» و تنها دین خدا و تنها پشتیبان و پشتوانه و برنامه زندگی انسان – که با هیچ یک از انواع شرک و الحاد سرِ سازگاری ندارد و جامع عقیده و طریقت و شریعت است – معرفی کند و خویشتن را «اول المسلمین» بخواند
[۸۵] انعام /سوره۶، آیه۱۶۱-۱۶۳.
و تأکید کند بر اینکه بندگی و وابستگی و فرمانبری‌ِ بدون چون و چرا، جز خدای یکتا را – که خدای همه کس و همه چیز است – سزاوار نیست. انسان هر چه کند به خود می‌کند و البته سرانجام، به هر راه و بیراهه که برود، به پیشگاه خدای سبحان خواهد پیوست و او درباره همه چیز و همه کس داوری نهایی خواهد کرد
[۸۶] انعام /سوره۶، آیه۱۶۴.
هموست که اقوام مختلف بشر را نسل اندر نسل، در این سوی و آن سوی جهان جایگزین می‌گرداند و بالا و پایین می‌نشاند، تا جهان پهندشت آزمون انسان گردد؛ هموست که پیگیر و سختگیر، و البته آمرزنده و مهربان است.
[۸۷] انعام /سوره۶، آیه۱۶۵.
گفت‌وگوی حضرت ابراهیم
در متن سوره، با دقت در توالی مضامین و تأمل در روند بیان آیات سوره، دو نقطه اوج سخن و دو قله بیانی شاخص جلب توجه می‌کند. در نیمه اول، گفت‌وگوی حضرت ابراهیم (علیه‌السلام) در زادگاهش، در دوران نوجوانی
[۸۸] محمدحسین طباطبایی، المیزان، ج۷، ص۱۶۰، بیروت، ۱۳۹۰ق/ ۱۹۷۱م.
[۸۹] محمدحسین طباطبایی، المیزان، ج۷، ص۲۰۶- ۲۰۸، بیروت، ۱۳۹۰ق/ ۱۹۷۱م.
با بت‌پرستان و ستاره‌پرستان و ماه و مهر پرستان آمده است
[۹۰] انعام /سوره۶، آیه۷۴- ۷۸.
که به اعلام موضع صریح وی در برابر مشرکان آن روزگار – که شعار آیین حنیف گردید
[۹۱] انعام /سوره۶، آیه۷۹.
– و جبهه‌گیری و تهدید مخالفان، و سرانجام، پیروزی و سرفرازی آن حضرت انجامید.
[۹۲] انعام /سوره۶، آیه۸۰ -۸۳.
[۹۳] محمد رشید رضا، تفسیر المنار، ج۷، ص۲۸۸، بیروت، دارالمعرفه.
خداوند متعال، به دنبال بیان این داستان، با حذف قسمتهایی که در دیگر سوره‌ها آمده است، از پذیرش در خواست آن حضرت مبنی بر پیشوا گردانیدن فرزندانش
[۹۴] بقره /سوره۲، آیه۱۲۴.
و پیامبری اسحاق و یعقوب و دیگر نوادگان ابراهیم (علیه‌السلام) یاد می‌کند، و به همین مناسبت، جامع‌ترین فهرست دربردارنده نامهای پیامبران را – با ابراهیم (علیه‌السلام) ۱۷ نام – در این قسمت از سوره می‌آورد
[۹۵] انعام /سوره۶، آیه۸۴ -۸۶.
آنگاه، حضرت رسول اکرم (صلی الله علیه و اله و سلم) را به عنوان وارث و جانشین همه آن پیامبران الهی و راهنمایان صراط مستقیم، مخاطب قرار می‌دهد و او را موظف می‌گرداند تا به جهانیان اعلام کند که هیچ گونه چشمداشتی در برابر ادای رسالت ندارد، و دعوت او به اسلام به هیچ وجه دارای جنبه ملی و قومی نیست، و مخاطب او همه جهانیانند.
[۹۶] انعام /سوره۶، آیه۹۰.
پیروی از جاهلیت، همگامی با شیطان
در نیمه دوم، دین سازیها و بدعت گذاریهای عهد جاهلیت در احکام حرام و حلال مربوط به استفاده‌های گوناگون از حیوانات اهلی (انعام) گزارش می‌شود و ضمناً پاسخ اجمالی خداوند به پرسش مسلمانان راجع به محرمات دوران جاهلیت
[۹۷] مائده /سوره۵، آیه۱۰۱-۱۰۳.
تفصیل داده می‌شود، و پیروی از احکام جاهلیت، همگامی با شیطان قلمداد میگردد
[۹۸] انعام /سوره۶، آیه۱۳۶-۱۴۲.
بالحنی کوبنده، گمراه کنندگان – به سبب ستمی که بر جامعه بشری روا می‌دارند – مورد نکوهش و سرزنش قرار می‌گیرند، و بر ضرورت و لزوم توصیه و سفارش شارع مقدس در تشریع احکام تأکید می‌شود
[۹۹] انعام /سوره۶، آیه۱۴۳-۱۴۴.
و بر معدود و محدود بودن محرمات الهی که حریم آنها همواره باید رعایت بشود، مجدداً تأکید می‌رود
[۱۰۰] انعام /سوره۶، آیه۱۴۵.
به مناسبت، از محرمات ویژه بنی اسرائیل یاد می‌شود
[۱۰۱] انعام /سوره۶، آیه۱۴۶.
و سپس، ضمن فیصله بخشیدن به بعضی کشمکشهای دیرینه، حلال و حرامهای اساسی و سفارشهای بنیادین آیین اسلام در تمامی زمینه‌های زندگی انسان آورده شده است.
[۱۰۲] انعام/سوره۶، آیه۱۵۱-۱۵۳.
مباحث اصول عقاید
مباحث اصول عقاید، توحید و نبوت و معاد، نیز از آغاز تا انجام، زمینه و پایه همه گفت‌وگوهاست؛ چنانکه بعضی از مفسران، اصول دین به ویژه توحید را محور اصلی بیان در سوره انعام دانسته‌اند
[۱۰۳] فخرالدین رازی، التفسیر الکبیر، ج۱۲، ص۱۴۱، قاهره، المطبعه البهیه.
[۱۰۴] ابراهیم بقاعی، نظم الدرر، ج۱، ص۱-۲، حیدرآباد دکن، ۱۳۹۳ق/ ۱۹۷۳م.
[۱۰۵] محمد رشید رضا، تفسیر المنار، ج۱، ص۲۸۶-۲۸۷، بیروت، دارالمعرفه.
[۱۰۶] محمدحسین طباطبایی، المیزان، ج۱، ص۵، بیروت، ۱۳۹۰ق/ ۱۹۷۱م.
و مشایعت ۷۰ هزار فرشته را نیز با محتوای سوره مربوط،
- لینک دانلود فایل بلافاصله بعد از پرداخت وجه به نمایش در خواهد آمد.
- همچنین لینک دانلود به ایمیل شما ارسال خواهد شد به همین دلیل ایمیل خود را به دقت وارد نمایید.
- ممکن است ایمیل ارسالی به پوشه اسپم یا Bulk ایمیل شما ارسال شده باشد.
- در صورتی که به هر دلیلی موفق به دانلود فایل مورد نظر نشدید با ما تماس بگیرید.
