دنیای فایل |
یک سایت خوب برای یافتن مطالب مورد نیازتان پاورپوینت سوره الم نشرح
در حال بارگذاری
توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد
پاورپوینت سوره الم نشرح دارای ۷۱ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است
شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.
لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.
توجه : در صورت مشاهده بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت سوره الم نشرح،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد
بخشی از متن پاورپوینت سوره الم نشرح :
سوره إنشراح
اِنْشِراح، نود و چهارمین سوره از قرآن مجید، دارای ۸ آیه، ۲۹ کلمه و ۱۰۲ حرف است. از این سوره در باب صلات سخن رفته است.
فهرست مندرجات
۱ – نام سوره
۲ – در ترتیب نزول
۳ – مکی بودن
۴ – مباحث سوره انشراح
۵ – ویژگی‌های سوره انشراح
۶ – محتوای سوره انشراح
۷ – تفصیل سوره ضحی
۸ – سوره انشراح در نماز
۹ – مشتمل بر خطاب‌های صریح به پیامبر
۱۰ – فضیلت
۱۱ – استحباب خوندن سوره انشراح
۱۲ – فهرست منابع
۱۳ – پانویس
۱۴ – منبع
نام سوره
این سوره را محدثان، قاریان و مفسران، همواره با توجه به سرآغاز آن «اَلَم‌ْ نَشْرَح‌ْ» می‌نامیده‌اند، و ظاهراً از سر احتیاط، نام دیگری برآن نمی‌نهاده‌اند.
[۱] طبری، تفسیر، ج۱۲، ص۱۵۰.
[۲] عثمان ابوعمرو دانی، التیسیر، ص۲۲۴، به کوشش اوتو پرتسل، استانبول، ۱۹۳۰م.
[۳] فضل طبرسی، مجمع البیان، ج۵، ص۵۰۷، صیدا، ۱۳۵۶ق/ ۱۹۳۷م.
[۴] محمد قرطبی، الجامع لاحکام القرآن، ج۲۰، ص۱۰۴، بیروت، داراحیا التراث العربی.
[۵] محمد فیروزآبادی، بصائرذوی التمییز، ج۱، ص۵۲۶، به کوشش محمد علی نجار، قاهره، ۱۳۸۳ق.
اما، خطاطان و نسخه پردازان قرآن مجید از دیرباز در کتیبه بالای سوره، عنوان «الانشراح» را می‌نگاشته‌اند
[۶] عبدالرحمان ابن جوزی، فنون الافنان، ج۱، ص۱۵۷، به کوشش محمد ابراهیم سلیم، قاهره، ۱۴۰۸ق/ ۱۹۸۸م.
[۷] محمد غوث نائطی ارکاتی، نثر المرجان فی رسم نظم القرآن، ج۱، ص۷۴۹، حیدرآباد دکن، ۱۳۳۱ق.
که مصدر فعل «الم نشرح» از باب «انفعال»، و حاصل معنای نخستین آیه سوره است و شاید هم‌وزنی آن با نام سوره‌های انشقاق و انفطار نیز ملحوظ بوده است. در سده گذشته، در مصحف امیری (چ بولاق، ۱۳۳۷ق) که زیر نظر گروهی از علمای جامع الازهر مصر انتشار یافت، این سوره را «الشرح» عنوان نهاده‌اند
[۸] محمد عزت دروزه، التفسیر الحدیث، ج۱، ص۱۴، قاهره، ۱۳۸۱ق/ ۱۹۶۲م.
[۹] محمود رامیار، تاریخ قرآن، ج۱، ص۵۹۰، تهران، ۱۳۶۲ش.
و پس از آن، در برخی مصاحف و دوره‌های تفسیر قرآن کریم این عنوان متداول گردیده است.
[۱۰] محمد ابوالسعود، تفسیر، ج۹، ص۱۷۲، بیروت، داراحیاء التراث العربی.
[۱۱] محمد قاسمی، محاسن التأویل، ج۱۷، ص۱۸۳، به کوشش محمد فؤاد عبدالباقی، بیروت، ۱۳۹۸ق/ ۱۹۷۸م.
[۱۲] احمد مصطفی مراغی، تفسیر، ج۳۰، ص۱۸۸، بیروت، داراحیاء التراث العربی.
[۱۳] سید قطب، فی ظلال القرآن، ج۶، ص۳۹۲۹، بیروت، ۱۴۰۲ق/ ۱۹۸۲م.
در ترتیب نزول
سوره انشراح، به روایت مشهور، دوازدهمین سوره در ترتیب نزول است که پس از سوره « ضُحی» و پیش از سوره « عصر» نازل شده،
[۱۴] عبدالرحمان ابن جوزی، فنون الافنان، ج۱، ص۱۵۷، به کوشش محمد ابراهیم سلیم، قاهره، ۱۴۰۸ق/ ۱۹۸۸م.
[۱۵] عبدالرحمان ابن جوزی، فنون الافنان، ج۱، ص۱۶۰، به کوشش محمد ابراهیم سلیم، قاهره، ۱۴۰۸ق/ ۱۹۸۸م.
[۱۶] محمد عزت دروزه، التفسیر الحدیث، ج۱، ص۱۴، قاهره، ۱۳۸۱ق/ ۱۹۶۲م.
و در دیگر روایات اسلامی ترتیب نزول نیز، ردیفهای متفاوتی به این سوره اختصاص یافته است.
[۱۷] فضل طبرسی، مجمع البیان، ج۵، ص۴۰۵، صیدا، ۱۳۵۶ق/ ۱۹۳۷م.
[۱۸] علی خازن، لباب التأویل، ج۱، ص۸، بیروت، دارالمعرفه.
[۱۹] سیوطی، الاتقان فی علوم القرآن، ج۱، ص۴۰-۴۲، به کوشش محمد ابوالفضل ابراهیم، قاهره، ۱۳۸۷ق/ ۱۹۶۷م.
[۲۰] محمود رامیار، تاریخ قرآن، ج۱، ص۶۸۰ -۶۸۱، تهران، ۱۳۶۲ش.
مکی بودن
از این رو، مکی بودن سوره انشراح، و نزول آن در سالهای نخستین بعثت جای هیچ گونه تردید نیست.
[۲۱] علی ابن طاووس، سعد السعود، ج۱، ص۲۸۱-۲۸۲، نجف، ۱۳۶۹ق/ ۱۹۵۰م.
[۲۲] احمد اندرابی، الایضاح فی القراءات، نسخه عکسی موجود در کتابخانه مرکز.
[۲۳] محمد قرطبی، الجامع لاحکام القرآن، ج۲۰، ص۱۰۴، بیروت، داراحیا التراث العربی.
[۲۴] محمد فیروزآبادی، بصائرذوی التمییز، ج۱، ص۵۲۶، به کوشش محمد علی نجار، قاهره، ۱۳۸۳ق.
با اینهمه، بعضی از محدثان و مفسران، در عصر حاضر، ظاهراً تحت تأثیر پاره‌ای از روایات تفسیری
[۲۵] علی قمی، تفسیر، ج۲، ص۴۲۸، به کوشش طیب موسوی جزائری، نجف، ۱۳۸۷ق.
[۲۶] عبدعلی حویزی، تفسیر نور الثقلین، ج۵، ص۶۰۳، به کوشش هاشم رسولی محلاتی، قم، ۱۳۸۵ق.
ناظر بر وقایع اواخر رسالت، مدنی بودن این سوره را محتمل دانسته‌اند
[۲۷] محمد قاسمی، محاسن التأویل، ج۱۷، ص۱۸۳، به کوشش محمد فؤاد عبدالباقی، بیروت، ۱۳۹۸ق/ ۱۹۷۸م.
[۲۸] محمدحسین طباطبایی، المیزان فی تفسیر القرآن، ج۲۰، ص۴۴۸، تهران، ۱۳۸۹ق.
و حتی مدنی بودن آن را ترجیح داده‌اند، و سوره انشراح را به سوره « نصر» – آخرین سوره نازل شده بر پیامبر اکرم (صلی الله علیه و اله و سلم) بنابر مشهور – همانند کرده‌اند.
[۲۹] محمد قاسمی، محاسن التأویل، ج۱۷، ص۱۸۸-۱۸۹، به کوشش محمد فؤاد عبدالباقی، بیروت، ۱۳۹۸ق/ ۱۹۷۸م.
[۳۰] ابراهیم بقاعی، نظم الدرر، ج۲۲، ص۱۲۹، حیدرآباد دکن، ۱۹۸۴م.
مباحث سوره انشراح
«انشراح» به معنای گشاده و وسیع شدن است. شرح صدر و فراخی سینه کنایه از ظرفیت زیاد برای دریافت حقایق و تحمل سختی‌های راه دعوت است. در آیه نخست خداوند عطای چنین شرح صدری را به پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم بیان و او را به کار مستمر و پیگیر دعوت می‌کند و نوید می‌دهد که با سختی، آسانی است. این سوره به تناسب مطالب مذکور «انشراح»، «شرح» یا «الم نشرح» نام گرفته است.
در این سوره رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم امر می‌شود که کمر خدمت در راه خدا ببندد، و به سوی او رغبت کند، و به این منظور نخست منت‌هایی که بر او نهاده تذکر می‌دهد، گفته شده این سوره هم می‌تواند مکی باشد و هم مدنی، ولی سیاق آیاتش به مدنی بودن سازگارتر است.
در بعضی از روایات وارده از ائمه اهل بیت علیهم‌السّلام نقل شده که فرموده‌اند: سوره والضحی و پاورپوینت سوره الم نشرح یک سوره‌اند.
ویژگی‌های سوره انشراح
۱. پس از سوره «ضحی» و پیش از سوره «عصر» نازل شده است.
۲. در مکی یا مدنی بودنش اختلاف است.
۳. هیچ آیه منسوخی ندارد.
۴. هشت آیه، ۲۶ یا ۲۷ کلمه و ۱۰۲، ۱۰۳ یا ۱۰۵ حرف دارد.
۵. در ترتیب نزول، دوازدهمین و در مصحف شریف نود و چهارمین سوره قرآن است.
این سوره از نظر فقهی و تلاوت در رکعت اول و دوم نماز، سوره مستقلی نیست؛ بلکه به ضمیمه سوره ضحی یک سوره به شمار می‌آید.
محتوای سوره انشراح
۱. شرح صدر، موهبتی الهی است؛
۲. امدادهای غیبی و آسان ساختن بار سنگین رسالت؛
۳. دستور به مجاهدت و خودسازی؛
۴. وجود راحتی همراه با هر سختی.
[۳۱] رامیار، محمود، ۱۳۰۱ – ۱۳۶۳، تاریخ قرآن، صفحه ۵۹۰.
[۳۲] زرکشی، محمد بن بهادر، ۷۴۵ – ۷۹۴ق، البرهان فی علوم القرآن (باحاشیه)، جلد۱، صفحه ۱۹۳.
[۳۳] جمعی از محققان، علوم القرآن عندالمفسرین، جلد۱، صفحه ۳۱۵.
[۳۴] فیروز آبادی، محمد بن یعقوب، ۷۲۹ – ۸۱۷ق، بصائرذوی التمییزفی لطائف الکتاب العزیز، صفحه ۵۲۶.
[۳۵] هاشم زاده هریسی، هاشم، ۱۳۱۷، شناخت سوره‌های قرآن، صفحه ۵۵۹.
[۳۶] مکارم شیرازی، ناصر، ۱۳۰۵، تفسیر نمونه، جلد۲۷، صفحه ۱۱۷.
[۳۷] طباطبایی، محمد حسین، ۱۲۸۱ – ۱۳۶۰، المیزان فی تفسیر القرآن، جلد۲۰، صفحه ۳۱۳.
تفصیل سوره ضحی
سوره انشراح با سوره ضحی، در ساختار بیانی، مضامین و معانی پیوندی آشکار دارد،
[۳۸] سیوطی، تناسق الدرر، ج۱، ص۱۳۸، به کوشش عبدالقادر احمد عطا، بیروت، ۱۴۰۶ق/ ۱۹۸۶م.
چنانکه می‌توان این سوره را تفصیل سوره ضحی،
[۳۹] ابراهیم بقاعی، نظم الدرر، ج۲۲، ص۱۱۵، حیدرآباد دکن، ۱۹۸۴م.
یا امتداد آن،
[۴۰] محمد عزت دروزه، التفسیر الحدیث، ج۱، ص۱۶۷، قاهره، ۱۳۸۱ق/ ۱۹۶۲م.
یا تکمله آن
[۴۱] سید قطب، فی ظلال القرآن، ج۶، ص۳۹۲۹، بیروت، ۱۴۰۲ق/ ۱۹۸۲م.
دانست، و محور موضوعی این دو سوره، تقویت روحیه و تثبیت قلب پیامبر اکرم (صلی الله علیه و اله و سلم) و تبیین جایگاه آن حضرت در مقام قرب خداوند و برخورداری از عنایات ویژه ربانی است.
سوره انشراح در نماز
سوره انشراح به تنهایی در نماز واجب کفایت نمی‌کند
[۴۲] جواهر الکلام ج۱۰، ص۲۰.
و باید با «سوره ضحی» خوانده شود. قول مشهور بین قدما، اتحاد این دو سوره است.
[۴۳] مستمسک العروه ج۸، ص۱۷۵-۱۷۸.
[۴۴] جواهر الکلام ج۱۰، ص۲۰.
[۴۵] مستند الشیعه ج۵، ص۱۲۶.
در صدر اسلام، پیوستگی و همبستگی این دو سوره چندان مورد توجه صحابه و تابعان بوده است که بنا به شماری از روایات، بعضی از آنان این دو سوره را همچون دو سوره فیل و قریش یک سوره می‌پنداشته، و در میان آن دو، بسمله نمی‌آورده‌اند.
[۴۶] سیوطی، تناسق الدرر، ج۱، ص۱۳۸، به کوشش عبدالقادر احمد عطا، بیروت، ۱۴۰۶ق/ ۱۹۸۶م.
[۴۷] محمد قرطبی، الجامع لاحکام القرآن، ج۲۰، ص۲۰۰-۲۰۱، بیروت، داراحیا التراث العربی.
[۴۸] احمد مصطفی مراغی، تفسیر، ج۳۰، ص۱۸۸، بیروت، داراحیاء التراث العربی.
[۴۹] محمود رامیار، تاریخ قرآن، ج۱، ص۵۹۰، تهران، ۱۳۶۲ش.
این دیدگاه در حوزه‌های شیعه نیز به استناد روایاتی از ائمه اهل بیت (علیه‌السلام) تلقی به قبول شده، و به عنوان قول مشهور علمای شیعه شهرت یافته است
[۵۰] محمد شیخ طوسی، التبیان، ج۱۰، ص۳۷۱، به کوشش احمد حبیب قصیر عاملی، بیروت، داراحیاء التراث العربی.
[۵۱] فضل طبرسی، مجمع البیان، ج۵، ص۵۰۷، صیدا، ۱۳۵۶ق/ ۱۹۳۷م.
[۵۲] عبدعلی حویزی، تفسیر نور الثقلین، ج۵، ص۶۰۲، به کوشش هاشم رسولی محلاتی، قم، ۱۳۸۵ق.
[۵۳] محمد فیض کاشانی، المحجه البیضاء، ج۲، ص۲۶۴، به کوشش علی‌اکبر غفاری، قم، ۱۳۸۳ق.
[۵۴] محمدباقر مجلسی، بحارالانوار، ج۸۹، ص۳۳۷، بیروت، ۱۴۰۳ق/ ۱۹۸۳م.
و دیدگاه مشهور فقه جعفری را دائر بر وجوب جمع میان دو سوره ضحی و انشراح در یک رکعت، در قرائت نمازهای واجب، البته با قرائت بسمله میان آن دو موجب گردیده است.
[۵۵] محمد حر عاملی، وسائل الشیعه، ج۴، ص۷۴۳- ۷۴۵، به کوشش عبدالرحیم ربانی شیرازی، بیروت، ۱۳۹۱ق.
[۵۶] محمد شیخ بهایی، جامع عباسی، ج۱، ص۴۶-۴۷، چ سنگی، تهران، ۱۳۱۲ق.
از سوی دیگر، برخی از مفسران یکی پنداشتن این دو سوره (یا سوره‌های فیل و قریش) را برخلاف تواتر و اجماع مسلمانان دانسته‌اند
[۵۷] طبری، تفسیر، ج۳۰، ص۱۹۸.
[۵۸] محمد فخرالدین رازی، التفسیر الکبیر، ج۳۲، ص۲، قاهره، المطبعه البهیه.
[۵۹] محمد فخرالدین رازی، التفسیر الکبیر، ج۳۲، ص۱۰۴، قاهره، المطبعه البهیه.
[۶۰] محمد قاسمی، محاسن التأویل، ج۱۷، ص۲۶۷، به کوشش محمد فؤاد عبدالباقی، بیروت، ۱۳۹۸ق/ ۱۹۷۸م.
[۶۱] احمد مصطفی مراغی، تفسیر، ج۳۰، ص۱۸۸، بیروت، داراحیاء التراث العربی.
و مستندات روایی فریقین را در این باره، به دلیل تعارض آنها با روایات دیگر نپذیرفته‌اند و دلالت روایات منقول از امامان (علیهم‌السلام) را نیز در نهایت بر جواز تلفیق این دو سوره (یا دو سوره فیل و قریش) در یک رکعت از نماز فریضه، نه وجوب آن، پذیرفته‌اند.
[۶۲] محمدحسین طباطبایی، المیزان
- لینک دانلود فایل بلافاصله بعد از پرداخت وجه به نمایش در خواهد آمد.
- همچنین لینک دانلود به ایمیل شما ارسال خواهد شد به همین دلیل ایمیل خود را به دقت وارد نمایید.
- ممکن است ایمیل ارسالی به پوشه اسپم یا Bulk ایمیل شما ارسال شده باشد.
- در صورتی که به هر دلیلی موفق به دانلود فایل مورد نظر نشدید با ما تماس بگیرید.
