توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت روش اصولی امام خمینی دارای ۵۷ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت روش اصولی امام خمینی،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن پاورپوینت روش اصولی امام خمینی :

پاورپوینت روش اصولی امام خمینی

امام خمینی (ره) در تولید اندیشه اصولی از شیوه‌هایی فعّال و در عین حال منطقی بهره می‌گرفته است.

فهرست مندرجات

۱ – عنصر عرفی نگری
۱.۱ – تفاوت این دو نگرش و گرایش
۱.۱.۱ – ماهیت شناسی نگاه عرف به امارات
۱.۱.۱.۱ – تفاوت دو اندیشه
۲ – مرجع مصداق شناسی
۲.۱ – نظر مرحوم نایینی
۲.۲ – ترتّب در دیدگاه امام
۲.۲.۱ – خداوند متکلمی حکیم و دانا
۳ – قواعدی در سیاق شناسی
۴ – گونه های مختلف سخن عرفی برای فهم قرآن
۵ – تفسیر بیان خداوند
۶ – استفاده از روش های عرفی در فهم قرآن
۷ – پانویس
۸ – منبع

عنصر عرفی نگری

عرف گرایی، عنصری مشترک میان بسیاری از مکتب های اصولی است؛ نائینی ، آقا ضیاء عراقی ، کمپانی ، امام خمینی و شهید صدر ، همگی عرف گرا هستند؛ یعنی موضوع حکم را براساس عرف شناسایی می‌کنند، به قواعد عرفی در محاورات گردن می‌نهند و با روایات براساس فهم عرفی برخورد می‌کنند. اگر تفاوتی میان مجموعه های اصولی دیده می‌شود، بیشتر از این نظر است که برخی این ویژگی عرف گرایی را کمتر و برخی بیش‌تر دارند. در مَثل، نائینی در ارائه و تنقیح مباحث، عرف گراتر از آقا ضیاء است؛ چه آن‌که آقا ضیاء، در موارد بسیار، بحث را با دقت‌هایی عقلی هرچند با لایه ای از عرف گرایی به پیش می‌برد. به عبارت دیگر، تفاوت در این است که ذهن عرفیِ پاره ای از اصولی‌ها به دلیل مدرسه ای شدن و انس گرفتن با مباحث عقلی، آسیب دیده وگرنه شعار عرف گرایی نقطه اشتراک همه یا اکثر اصولیان است.
آنچه امام خمینی (ره) را از بسیاری از عالمان اصولی متمایز می‌سازد، عرفی نگر بودن وی است که در جای جای مطالعات اصولی او به چشم می‌آید. به تعبیر دیگر، امام علاوه بر عرف گرایی، عرف نگر بود؛ یعنی در تحلیل قواعد عرفی که به حکم و مقتضای عرف گرایی پذیرفته می‌شوند، نگاه و نگرشی عرفی را مبنای تحلیل و مطالعه قرار می‌داد، در حالی که اصولیان مباحث را با گرایشی عقلی نگرانه مطالعه و بررسی کرده یا می‌کنند.

تفاوت این دو نگرش و گرایش

ماهیت شناسی نگاه عرف به امارات

یکی از اندیشه های رایج در اصول که طرفداران بسیاری دارد، اندیشه تنزیل است؛ یعنی این‌که عرف مؤدّی را در امارات به منزله واقع قرار می‌دهد: (تنزیل المؤدّی منزله الواقع).
به سخن دیگر، عرف در مواردی که اماره را معتبر می‌شمرد در حقیقت به تتمیم کاشفیت و طریقیت اماره دست می‌زند. بر این پایه، عرف، اگر ظن را در برابر قطع که کاشفیتی تام دارد، بپذیرد و حجت شمرد، در حقیقت کاشفیت آن را تغلیظ و تتمیم کرده و مؤدّی آن را نازل منزله واقع قرار داده است. این اندیشه که طرفداران فراوان دارد، اصولی است.
امام خمینی (ره) این اندیشه را نمی‌پذیرد و می‌گوید:
(أمّا بناء العقلاء بالعمل بالأمارات، فلیس وجهه تنزیل المؤدّی منزله الواقع، ولا تنزیل الظنّ منزله القطع، ولا إعطاء الجهه الکاشفیه والطریقیه أو تتمیم الکشف لها….)

[۱] انوار الهدایه، ج۱، ص۱۰۶.

پس ما با دو اندیشه اصولی مواجه هستیم: یکی اندیشه شخصیت‌هایی همانند نایینی و صاحب کفایه که به ( تنزیل ) معتقد هستند و دیگری اندیشه امام که معتقد است: عرف هیچ تنزیلی را انجام نمی‌دهد.
روشن کردن سرچشمه و خاستگاه این دو اندیشه، موضوع بحث ماست که آن را پی می‌گیریم:

تفاوت دو اندیشه

به واقع از تفاوت دو روش اصولی عرف نگر و عقل نگر سرچشمه می‌گیرد؛ کسانی که به اندیشه (تنزیل المؤدّی منزله الواقع) روی آورده اند، در واقع به کار عرف با یک نگاه عقلی نگریسته اند؛ یعنی تحلیل عقلی را که میان قطع و ظن تفاوت می‌گذارد، در نظر گرفته و توجه به آن را از سوی عرف، مطلبی مسلّم گرفته اند، و بعد در پاسخ به این پرسش که: چرا عرف به رغم توجه به تفکیک عقلی میان قطع و ظن، ظن را به جای قطع می‌نهد؟ به این تحلیل دست یافته‌اند که: عرف به نوعی از حکم عقل تنزل می‌کند و تنزیل می‌نماید و ظن را به منزله قطع می‌انگارد.
بر پایه این نگاه، تنزیل عرفی، مسبوق به توجه عرف به جداسازی عقلی قطع و ظن است. بدین سان تحلیل این گروه، از نگرش عقلی آنان به کار عرف (در اعتبار بخشی به اماره) برگرفته می‌شود.
در مقابل، حضرت امام، تحلیل خویش را در بررسی عمل عرف در اعتبار بخشی به اماره، از جداسازی عقلیِ قطع و ظن آغاز نمی‌کند و به دنبال حکم عقلی نمی‌رود، بلکه فارغ از این‌که حکم عقل چیست، به کار عرف با نگاهی عرفی می‌نگرد؛ یعنی امام، بسان تحلیل گران، خویش را در میان عرف قرار می‌دهد و از آن جایگاه عرفی، به کار عرف در قبال اماره می‌پردازد، و به این نتیجه دست می‌یابد که: عرف، اماره را طریقی معتبر می‌بیند، نه این‌که به آن از سر تنزیل، اعتبار بخشد. و میان (معتبر می‌بیند) تا (معتبر می‌سازد) تفاوت در کار است:
(أما بناء العقلاء بالعمل بالأمارات، فلیس وجهه تنزیل المؤدّی منزله الواقع… بل لهم طرق معتبره یعملون بها فی معاملاتهم وسیاساتهم، من غیر تنزیل واحدٍ منها مقام الآخر ولا الالتفات إلی تلک المعانی الاختراعیه والتخیّلیه.)

[۲] انوار الهدایه، ج۱، ص۱۰۶.

و این چنین امام در آفریدن اندیشه اصولی، هم عرف گراست و هم عرفی نگر.

مرجع مصداق شناسی

بسیاری، مرجع تشخیص و تعیین مصداق موضوع را دقت عقلی می‌پندارند. طرفداران این دیدگاه در عین حال که معتقدند: مفهوم موضوع را باید از عرف گرفت، و به همین جهت عرف گرا هستند، در تشخیص مصداق به سراغ عقل می‌روند. صاحب کفایه از طرفداران این نظریه است. او می‌گوید:
(والعرف إنّما یکون مرجعاً فی تعیین المفاهیم، لا فی تطبیقها علی مصادیقها.)

[۳] کفایه، ج۱، ص۵۷.

نایینی نیز همین دیدگاه را می‌پذیرد و می‌گوید:
(إنّ نظر العرف إنّما یکون متّبعاً فی المفاهیم، لا فی تطبیقها علی المصادیق.)

[۴] فوائد الاصول، ج۴، ص۴۹۴.

دلیل این دیدگاه این است که: چون عرف مسامحه می‌کند، نمی توان در مصداق شناسی تکیه بر آن کرد؛ چه آن‌که معیار، مصداق واقعی است و نه مصداق وهمی و مسامحی.

نظر مرحوم نایینی

(أمّا تطبیق المفهوم علی المصداق فلیس بید العرف، بل هو یدور مدار الواقع)؛
تطبیق مفهوم بر مصداق به دست عرف نیست، بلکه بر مدار واقع می‌چرخد، و نه اعتبار و مسامحه.
امام خمینی (ره) نیز با گروه مزبور در این‌که باید در پی شناخت مصداق حقیقی رفت و نه وهمی، هم عقیده است، ولی در تعریف مصداق حقیقی و شیوه دست یابی به آن، از آنان جدا می‌گردد. امام معتقد است: ملاک حقیقت عرفی است و نه عقلی. آنچه عرف را مصداق حقیقی و واقعی به حساب می‌آورد، معیار است. پس باید به سراغ عرف رفت و نظر آن را در تشخیص مصداق ملاک قرار داد:
(فکما أنّ العرف محکّم فی تشخیص المفاهیم محکّم فی صدقها علی المصادیق وتشخیص مصادیقها فما لیس بمصداقٍ عرفاً لیس بمصداق للموضوع المحکوم بالحکم الشرعی.)
از دیدگاه امام، وقتی مصداقی غیر حقیقی است که عرف، دقت ویژه خود را وانهد و به مسامحه روی آورد. در این صورت، نه تنها نباید در تشخیص مصادیق به عرف مسامِح رجوع کرد که برای تعیین مفاهیم نیز نباید به آن مراجعه کرد:
(لیس التسامح العرفی فی شیءٍ من الموارد میزاناً لا فی تعیین المفاهیم و لا فی تشخیص المصادیق، بل المراد من الأخذ من العرف:هو العرف مع دقته فی تشخیص المفاهیم والمصادیق، وإنّ تشخیصه هو المیزان مقابل تشخیص العقل الدقیق البرهانی.)
بدین سان امام خمینى (ره) با عالمانى هم چون صاحب کفایه و نایینى در دو نظرگاه، اشتراک و در دو نظرگاه، اختلاف دارد: در معیار بودن مصداقِ واقعى و حقیقى و نیز در مسامحه اى دانستن عرف با آنان هم نظر است، ولى در شناخته شدن مصداق حقیقى بر حسب دقت عرفى و نه عقلى با آنان اختلاف دارد و نیز ایشان، تسامح عرفیِ به معناى عرف بى دقت را مرجع تشخیص مصادیق و بلکه مفاهیم نمى داند. آنچه این اختلاف دیدگاه را موجب شده، اختلاف در دو نگرش عقلى و عرفى است؛ صاحب کفایه و نایینى، واقعى بودن مصداق را با نگاهى که عقل به واقعیت و حقیقت دارد، تعریف کرده اند، و به عبارت دیگر، حقیقتى را که بر پایه دقت عقلى معنى پیدا مى کند، ملاک قرار داده اند، و بر این اساس، عرف را از درک و شناخت حقیقت به این معنى عاجز دانسته اند و آن را مرجع تشخیص مصادیق قرار نداده اند، در حالى که امام خمینى (ره) حقیقت را بر پایه نگاه عرفى، معیار قرار داده است. البته به این نکته تصریح کرده که: باید براى شناخت مصداق حقیقى، به سراغ عرف دقیق رفت و نه عرف مسامح .

ترتّب در دیدگاه امام

از نتایج روش عرفی نگری در مکتب اصولی حضرت امام (ره)، دیدگاه ویژه ایشان در مبحث ضد و امر ترتّبی است. این دیدگاه نظریه جدیدی می‌نماید که تاکنون هیچ‌کس پیش نکشیده است. مرحوم حاج آقا مصطفی، این نظریه را بارقه ای ملکوتی معرفی می‌کند که می‌تواند بسیاری از معضلات فقهی و اصولی را حل و برطرف کند.
توضیح این که:اصولیان، در نگاهی عقلی به احکام شرعی معتقدند:خطاب های شرعی به صورت خطاب های کلی است که هر یک از آن‌ها به تعداد مکلفان، به خطاب های متعدد منحل می‌شود؛ یعنی خطاب کلی را از منظر عقل نگریسته اند، سپس نتوانسته‌اند در مب