توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت ذکری دارای ۸۵ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت ذکری،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن پاورپوینت ذکری :

تقی‌الدین محمد کاشی

تَقیُّ‌الدّینِ‌ محمد کاشی، فرزند شرف‌الدین ‌علی ‌حسینی ‌کاشانی معروف به «میر تذکره» و متخلص به «پاورپوینت ذکری»، شاعر و ادیب دوره صفوی و مؤلف یکی از تذکره‌های مهم شاعران پارسی‌گوی است.

فهرست مندرجات

۱ – معرفی اجمالی
۲ – خلاصه الاشعار اثر معروف کاشی
۲.۱ – معرفی
۲.۲ – فصول
۲.۳ – نثر خلاصه
۲.۴ – منابع
۲.۵ – ویژگی‌های ممتاز
۲.۶ – کاستی‌ها
۲.۷ – نسخه‌ها
۳ – آثار دیگر
۴ – فهرست منابع
۵ – پانویس
۶ – منبع

معرفی اجمالی

استوری برپایه گزارش خودِ تقی‌الدین در ذیل خلاصه‌ الاشعار مورخ ۹۹۳ق/۱۵۸۵م تولد او را حدود سال ۹۴۳ق/۱۵۳۶م تخمین زده است،

[۱] Storey، CA، Persian Literature، London، ۱۹۷۲ i، p803

در حالی‌که بیش‌تر منابع بدون ذکر مأخذ یا دلیل، تاریخ تولد وی را حدود سال ۹۴۶ق و یا ۹۵۶ق/۱۵۴۹م دانسته‌اند.

[۲] نفیسی، سعید، تاریخچه مختصر ادبیات ایران، ج۱، ص۳۳، سالنامه پارس، تهران، ۱۳۲۸ش، س ۲۴.

[۳] Bankipore، viii، p73.

[۴] نقوی، علیرضا، تذکره‌نویسی فارسی در هند و پاکستان، ج۱، ص۱۲۴، تهران، ۱۳۴۳ش.

تقی‌الدین در کاشان متولد شد، در همان‌جا پرورش یافت و به تحصیل پرداخت.
وی از شاگردان محبوب محتشم کاشانی (د ۹۹۶ق) بود و بیش‌تر عمر خود را در کاشان گذراند،

[۵] نقوی، علیرضا، تذکره‌نویسی فارسی در هند و پاکستان، ج۱، ص۱۲۴، تهران، ۱۳۴۳ش.

با این حال وی به نقاط مختلف ایران و نیز شهرهای کربلا و نجف سفر کرد.

[۶] نقوی، علیرضا، تذکره‌نویسی فارسی در هند و پاکستان، ج۱، ص۱۲۴، تهران، ۱۳۴۳ش.

بی‌تردید شهرت تقی‌الدین از همان روزگار مرهون تألیف تذکره خلاصه الاشعار و زبده الافکار است. او در سرودن شعر نیز دست داشت،

[۷] صفا، ذبیح‌الله، تاریخ ادبیات در ایران، ج۵، ص۱۷۱۳- ۱۷۱۵، تهران، ۱۳۷۰ش.

هرچند به نظر می‌رسد که سروده‌های وی چندان مورد توجه نبوده است.

[۸] اوحدی بلیانی، محمد، عرفات العاشقین، ج۱، ص۲۳۴، نسخه خطی کتابخانه ملی ملک، شم‌ ۵۳۲۴.

[۹] نقوی، علیرضا، تذکره‌نویسی فارسی در هند و پاکستان، ج۱، ص۱۲۴، تهران، ۱۳۴۳ش.

از گفتار اوحدی برمی‌آید که تقی‌الدین در طول تألیف عرفات العاشقین در ۱۰۲۲-۱۰۲۴ق/۱۶۱۳-۱۶۱۵م درگذشته است.

[۱۰] اوحدی بلیانی، محمد، عرفات العاشقین، ج۱، ص۲۳۴، نسخه خطی کتابخانه ملی ملک، شم‌ ۵۳۲۴.

[۱۱] گلچین‌معانی، احمد، تاریخ تذکره‌های فارسی، ج۱، ص۵۵۲، تهران، ۱۳۴۸ش.

[۱۲] صفا، ذبیح‌الله، تاریخ ادبیات در ایران، ج۵، ص۱۷۱۳، تهران، ۱۳۷۰ش.

خلاصه الاشعار اثر معروف کاشی

معروف‌ترین اثر تقی‌الدین کاشی خلاصه الاشعار و زبده الافکار است.

معرفی

وی این تذکره را در ۹۷۵ق/۱۵۶۷م در دوران سلطنت شاه طهماسب (سل‌ ۹۳۰-۹۸۴ق) و به نام او آغاز کرد و مدت ۴۰ سال به تألیف این تذکره اشتغال داشت. از مندرجات، ملحقات و ذیل‌های خلاصه الاشعار برمی‌آید که این اثر بارها از سوی مؤلف مورد بازبینی قرار گرفته، و تکمیل شده است، از این‌رو نسخه‌های موجود از این کتاب یکسان نیستند و کاستی‌ها و افزونی‌هایی نسبت به یکدیگر دارند.
مؤلف این کتاب را ابتدا در ۴ جلد مشتمل بر یک مقدمه، ۴ فصل، ۴ رکن و یک خاتمه در ۹۸۵ق/۱۵۷۷م به پایان برد. سپس در ۹۹۳ق جلدی دیگر بدان افزود و نهایتاً در حدود سال ۱۰۱۶ق/۱۶۰۷م مجلد ششم را به انجام رساند

[۱۳] تقی‌الدین کاشی، محمد، خلاصه الاشعار، ج۱، ص۴، نسخه عکسی موجود در کتابخانه مرکز (شم‌ ۱/۱۱۶، ۶/۱۱۶).

[۱۴] صفا، ذبیح‌الله، تاریخ ادبیات در ایران، ج۵، ص۱۷۱۴، تهران، ۱۳۷۰ش.

[۱۵] نقوی، علیرضا، تذکره‌نویسی فارسی در هند و پاکستان، ج۱، ص۱۲۴-۱۲۵، تهران، ۱۳۴۳ش.

[۱۶] نقوی، علیرضا، تذکره‌نویسی فارسی در هند و پاکستان، ج۱، ص۱۲۹، تهران، ۱۳۴۳ش.

[۱۷] گلچین‌معانی، احمد، تاریخ تذکره‌های فارسی، ج۱، ص۵۲۸، تهران، ۱۳۴۸ش.

[۱۸] گلچین‌معانی، احمد، تاریخ تذکره‌های فارسی، ج۱، ص۵۳۷، تهران، ۱۳۴۸ش.

[۱۹] گلچین‌معانی، احمد، تاریخ تذکره‌های فارسی، ج۱، ص۵۴۰-۵۴۳، تهران، ۱۳۴۸ش.

[۲۰] Storey، CA، Persian Literature، London، ۱۹۷۲.، i، p803-805.

و در آن به معرفی ۶۵۱ شاعر، اعم از متقدم و متأخر پرداخت.

[۲۱] گلچین‌معانی، احمد، تاریخ تذکره‌های فارسی، ج۱، ص۵۳۸-۵۳۹، تهران، ۱۳۴۸ش.

خلاصه الاشعار با مدح شاه طهماسب صفوی

[۲۲] تقی‌الدین کاشی، محمد، خلاصه الاشعار، ج۱، ص۱، نسخه عکسی موجود در کتابخانه مرکز (شم‌ ۱/۱۱۶، ۶/۱۱۶).

و در برخی نسخه‌ها با مدح ابراهیم عادلشاه سلطان بیجاپور (۹۸۸-۱۰۳۷ق) آغاز می‌شود.

[۲۳] نقوی، علیرضا، تذکره‌نویسی فارسی در هند و پاکستان، ج۱، ص۱۲۵، تهران، ۱۳۴۳ش.

[۲۴] نقوی، علیرضا، تذکره‌نویسی فارسی در هند و پاکستان، ج۱، ص۱۳۰، تهران، ۱۳۴۳ش.

[۲۵] Storey، CA، Persian Literature، London، ۱۹۷۲، i، p804

گفتنی است که برخی منابع از سفر و اقامت تقی‌الدین در اواسط یا اواخر عمر به هندوستان و تألیف و تقدیم تذکره خلاصه الاشعار به نام ابراهیم عادلشاه ثانی سخن گفته‌اند.

[۲۶] نفیسی، سعید، تاریخ نظم و نثر در ایران و در زبان فارسی، ج۱، ص۳۷۹، تهران، ۱۳۴۴ش.

[۲۷] نفیسی، سعید، تاریخ نظم و نثر در ایران و در زبان فارسی، ج۲، ص۸۰۵، تهران، ۱۳۴۴ش.

[۲۸] نفیسی، سعید، کتابهای مهم کتابخانه ریاست رامپور، ج۱، ص۶۱، پیام نو، تهران، ۱۳۳۰ش، س ۴، شم‌ ۹.

[۲۹] نقوی، علیرضا، تذکره‌نویسی فارسی در هند و پاکستان، ج۱، ص۱۲۴.، تهران، ۱۳۴۳ش.

گلچین‌معانی بر پایه برخی دلایل از جمله اظهارات تقی‌الدین کاشی مبنی بر دریافت برخی از سروده‌های شاعران مقیم هند احتمال سفر تقی‌الدین به هندوستان را مردود می‌شمارد و حدس می‌زند که مؤلف خلاصه الاشعار تمام یا قسمتی از تذکره خود را به قصد دریافت صله برای سلطان ابراهیم فرستاده باشد.

[۳۰] گلچین‌معانی، احمد، تاریخ تذکره‌های فارسی، ج۱، ص۵۴۳-۵۴۴، تهران، ۱۳۴۸ش.

فصول

تقی‌الدین پس از ذکر سبب تألیف در مقدمه کتاب،

[۳۱] تقی‌الدین کاشی، محمد، خلاصه الاشعار، ج۱، ص۴، نسخه عکسی موجود در کتابخانه مرکز (شم‌ ۱/۱۱۶، ۶/۱۱۶).

[۳۲] تقی‌الدین کاشی، محمد، خلاصه الاشعار، ج۱، ص۶، نسخه عکسی موجود در کتابخانه مرکز (شم‌ ۱/۱۱۶، ۶/۱۱۶).

در فصول مختلف بدین معانی پرداخته است: حالات عشق،

[۳۳] تقی‌الدین کاشی، محمد، خلاصه الاشعار، ج۱، ص۴، نسخه عکسی موجود در کتابخانه مرکز (شم‌ ۱/۱۱۶، ۶/۱۱۶).

ذکر منتخبات دیوان حضرت علی (علیه‌السلام) با ترجمه منظوم و شرح آن به زبان فارسی

[۳۴] تقی‌الدین کاشی، محمد، خلاصه الاشعار، ج۱، ص۴-۵، نسخه عکسی موجود در کتابخانه مرکز (شم‌ ۱/۱۱۶، ۶/۱۱۶).

[۳۵] تقی‌الدین کاشی، محمد، خلاصه الاشعار، ج۱، ص۲۰-۲۸، نسخه عکسی موجود در کتابخانه مرکز (شم‌ ۱/۱۱۶، ۶/۱۱۶).

بحث از شعر و شاعری از آغاز خلقت، و شعر و شاعری در ایران تحت عنوان «لاحقه»

[۳۶] تقی‌الدین کاشی، محمد، خلاصه الاشعار، ج۱، ص۲۹-۳۰، نسخه عکسی موجود در کتابخانه مرکز (شم‌ ۱/۱۱۶، ۶/۱۱۶).

شرح حال جامع شعرا همراه با منتخبات اشعار آنان از عنصری تا غزالی مشهدی. (برای آگاهی بیشتر، نگاه کنید به کتاب تذکره‌نویسی فارسی در هند و پاکستان.

[۳۷] نقوی، علیرضا، تذکره‌نویسی فارسی در هند و پاکستان، ج۱، ص۱۲۶-۱۲۷، تهران، ۱۳۴۳ش.

)
خاتمه خلاصه الاشعار (مجلد ۶) به ۱۲ «اصل» (شهر) بر حسب اقامتگاه و زادگاه شاعر، و هر اصل به دو «فصل» تقسیم شده، و به ذکر شاعران کاشانی هم‌روزگار مؤلف اختصاص یافته است. خاتمه با مدح شاه عباس آغاز می‌شود و با بحث بیان فضیلت علم فصاحت و بلاغت و برتری شعرا بر اصحاب صناعت ادامه می‌یابد.

[۳۸] گلچین‌معانی، احمد، تاریخ تذکره‌های فارسی، ج۱، ص۵۲۸-۵۳۷، تهران، ۱۳۴۸ش.

[۳۹] گلچین‌معانی، احمد، تاریخ تذکره‌های فارسی، ج۱، ص۵۳۹-۵۴۰، تهران، ۱۳۴۸ش.

[۴۰] صفا، ذبیح‌الله، تاریخ ادبیات در ایران، ج۵، ص۱۷۱۴، تهران، ۱۳۷۰ش.

[۴۱] نقوی، علیرضا، تذکره‌نویسی فارسی در هند و پاکستان، ج۱، ص۱۲۷-۱۲۸، تهران، ۱۳۴۳ش.

استوری

[۴۲] Storey، CA، Persian Literature، London، ۱۹۷۲، i، p804

در ضمن معرفی نسخه‌های خلاصه الاشعار از نسخه‌ای یاد می‌کند که علاوه بر خاتمه مذکور، دارای خاتمه دیگری نیز هست که در آن منظومه‌هایی از ۶۰ شاعر ثبت شده است. پیداست که دیوان این شاعران، پس از تألیف و تکمیل تذکره به دست مؤلف رسیده است، این نسخه‌ همچنین دارای یک ذیل مفصل است که در آن مؤلف ضمن خودستایی‌ها، نظریات خویش را در باب تذکره مطرح کرده است.

[۴۳] نقوی، علیرضا، تذکره‌نویسی فارسی در هند و پاکستان، ج۱، ص۱۲۸-۱۲۹، تهران، ۱۳۴۳ش.

[۴۴] گلچین‌معانی، احمد، تاریخ تذکره‌های فارسی، ج۱، ص۵۴۱، تهران، ۱۳۴۸ش.

نثر خلاصه

نثر خلاصه الاشعار ساده است، با این حال در مواردی چند از جمله در مقدمه کتاب و آغاز هر مبحث، مؤلف به شیوه مرسوم زمان، از نثر مصنوع یا مسجع بهره برده است، همچنین نقل آیات، احادیث، ضرب‌المثل‌ها و اقوال بزرگان، ذکر سال‌ها و برخی عبارات به زبان عربی، به‌خصوص در مقدمه

[۴۵] تقی‌الدین کاشی، محمد، خلاصه الاشعار، ج۱، ص۱، نسخه عکسی موجود در کتابخانه مرکز (شم‌ ۱/۱۱۶، ۶/۱۱۶).

[۴۶] نقوی، علیرضا، تذکره‌نویسی فارسی در هند و پاکستان، ج۱، ص۱۳۲، تهران، ۱۳۴۳ش.

از ویژگی‌های سبکی کتاب شمرده می‌شود.

منابع

پاره‌ای از منابع و مآخذی که مؤلف در اثر خود از آن‌ها یاد کرده است، عبارت‌اند از: چهار مقاله، المعجم فی معاییر اشعار العجم، حدائق السحر، تذکره الشعراء دولتشاه، مجالس النفائس و…

[۴۷] گلچین‌معانی، احمد، تاریخ تذکره‌های فارسی، ج۱، ص۵۴۷، تهران، ۱۳۴۸ش.

ویژگی‌های ممتاز

از ویژگی‌های برجسته و ممتاز خلاصه الاشعار اشتمال آن بر شمار بسیاری از اشعار و شرح مفصل احوال شاعران به خصوص در بخش شعرای روزگار مؤلف است که وی بسیاری از آنان را ملاقات کرده، یا با آنان روابط دوستانه داشته است. نام شماری از این شاعران در تذکره‌های دیگر نیامده است و از این نظر می‌توان گفت خلاصه الاشعار یکی از غنی‌ترین و سودمندترین تذکره‌ها به زبان فارسی است.

[۴۸] گلچین‌معانی، احمد، تاریخ تذکره‌های فارسی، ج۱، ص۵۴۶، تهران، ۱۳۴۸ش.

[۴۹] نقوی، علیرضا، تذکره‌نویسی فارسی در هند و پاکستان، ج۱، ص۱۳۰-۱۳۱، تهران، ۱۳۴۳ش.

[۵۰] صفا، ذبیح‌الله، تاریخ ادبیات در ایران، ج۵، ص۱۵۹۲، تهران، ۱۳۷۰ش.

[۵۱] صفا، ذبیح‌الله، تاریخ ادبیات در ایران، ج۵، ص۱۷۱۴، تهران، ۱۳۷۰ش.

[۵۲] نفیسی، سعید، تاریخ نظم و نثر در ایران و در زبان فارسی، ج۱، ص۳۷۹، تهران، ۱۳۴۴ش.

تقی‌الدین در انتخاب اشعار، دیوان بسیاری از شعرا را دیده، و منتخباتی از آن‌ها فراهم آورده است. در پاره‌ای از موارد مؤلف به نقل و اقتباس مطالب از مآخذ، اکتفا نکرده، و دیدگاه‌های انتقادی خویش را نیز مطرح کرده است.

[۵۳] نقوی، علیرضا، تذکره‌نویسی فارسی در هند و پاکستان، ج۱، ص۱۳۱، تهران، ۱۳۴۳ش.

شرح اشعار برخی شاعران، (برای نمونه، نگاه کنید به خلاصه الاشعار

[۵۴] تقی‌الدین کاشی، محمد، خلاصه الاشعار، ج۱، ص۵۵.

[۵۵] تقی‌الدین کاشی، محمد، خلاصه الاشعار، ج۶، ص۴۳۸، ذیل اثیرالدین اخسیکتی، نسخه عکسی موجود در کتابخانه مرکز (شم‌ ۱/۱۱۶، ۶/۱۱۶).

) آوردن نمونه آثار منثور برخی از شعرا در کنار آثار منظوم آنان (برای نمونه، نگاه کنید به خلاصه الاشعار

[۵۶] تقی‌الدین کاشی، محمد، خلاصه الاشعار، ج۶، ص۴۷۰، اخلاق الاشراف عبید زاکانی.

) و گاهی نیز توصیف جغرافیایی شهرهای زادگاه یا اقامتگاه شاعران،

[۵۷] گلچین‌معانی، احمد، تاریخ تذکره‌های فارسی، ج۱، ص۵۴۷، تهران، ۱۳۴۸ش.

از دیگر خصوصیات خلاصه الاشعار محسوب می‌شود.

کاستی‌ها

از کاستی‌های این تذکره می‌توان بدین موارد اشاره کرد:
التزام مؤلف در نیاوردن نوع مثنوی جز در یکی دو مورد.

[۵۸] گلچین‌معانی، احمد، تاریخ تذکره‌های فارسی، ج۱، ص۵۴۴، تهران، ۱۳۴۸ش.

[۵۹] صفا، ذبیح‌الله، تاریخ ادبیات در ایران، ج۵، ص۱۷۱۴، تهران، ۱۳۷۰ش.

پرداختن فزون از حد به مسائل شخصی شعرا و موضوعات خارج از حوزه تذکره‌نگاری.
اصرار بر درج داستان‌های مفصل و ساختگی عاشقانه درباره شاعران متقدم.

[۶۰] صفا، ذبیح‌الله، تاریخ ادبیات در ایران، ج۵، ص۱۷۱۴، تهران، ۱۳۷۰ش.

[۶۱] گلچین‌معانی، احمد، تاریخ تذکره‌های فارسی، ج۱، ص۵۴۷، تهران، ۱۳۴۸ش.

[۶۲] نقوی، علیرضا، تذکره‌نویسی فارسی در هند و پاکستان، ج۱، ص۱۳۰-۱۳۱، تهران، ۱۳۴۳ش.

[۶۳] تقی‌الدین کاشی، محمد، خلاصه الاشعار، ج۱، ص۵۵، ذیل اثیرالدین اخسیکتی، نسخه عکسی موجود در کتابخانه مرکز (شم‌ ۱/۱۱۶، ۶/۱۱۶).

[۶۴] تقی‌الدین کاشی، محمد، خلاصه الاشعار، ج۶، ص۴۴۴، ذیل ابوالفرج رونی، نسخه عکسی موجود در کتابخانه مرکز (شم‌ ۱/۱۱۶، ۶/۱۱۶).

نقل مفصل اشعار یک شاعر ذیل نام شاعری دیگر.

[۶۵] نقوی، علیرضا، تذکره‌نویسی فارسی در هند و پاکستان، ج۱، ص۱۳۱، تهران، ۱۳۴۳ش.

ناآگاهی نسبت به قواعد علم بیان

[۶۶] گلچین‌معانی، احمد، تاریخ تذکره‌های فارسی، ج۱، ص۵۴۶، تهران، ۱۳۴۸ش.

و کوتاهی در ذکر منابع و مآخذ در باب شعرای سلف.

[۶۷] گلچین‌معانی، احمد، تاریخ تذکره‌های فارسی، ج۱، ص۵۴۷، تهران، ۱۳۴۸ش.

یکی از منتقدان هم‌روزگار تقی‌الدین، انشا و حتی عبارات خلاصه الاشعار را برگرفته از کلیله و دمنه دانسته، و انتخاب‌های تقی‌الدین از اشعار شاعران و چند و چون نقل این اشعار را در تذکره مطلوب نشمرده است. وی همچنین از مبالغه‌های تقی‌الدین درخصوص شاعران کاشان انتقاد کرده است.

[۶۸] گلچین‌معانی، احمد، تاریخ تذکره‌های فارسی، ج۱، ص۵۴۵-۵۴۶، تهران، ۱۳۴۸ش.

نسخه‌ها

نسخه‌های خطی متعددی به صورت کامل و ناقص از این اثر در کتابخانه‌های ایران و جهان نگهداری می‌شود.

[۶۹] گلچین‌معانی، احمد، تاریخ تذکره‌های فارسی، ج۱، ص۵۴۸-۵۵۱، تهران، ۱۳۴۸ش.

[۷۰] نقوی، علیرضا، تذکره‌نویسی فارسی در هند و پاکستان، ج۱، ص۱۳۳-۱۳۴، تهران، ۱۳۴۳ش.

[۷۱]