توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت تنبیه الخواطر دارای ۵۹ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت تنبیه الخواطر،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن پاورپوینت تنبیه الخواطر :

پاورپوینت تنبیه الخواطر و نزهه النواظر (کتاب)

پاورپوینت تنبیه الخواطر و نزهه النواظر، کتابی به عربی تألیف ورّام بن ابی فراس حلّی ، فقیه و محدّث امامی قرن ششم و آغاز قرن هفتم می‌باشد.

فهرست مندرجات

۱ – معرفی وَرّام بن ابی فراس
۱.۱ – محل تولد ورّام
۱.۲ – تاریخ ولادت ورّام
۱.۳ – نژاد ورّام
۱.۴ – خاندان ورّام
۱.۵ – وفات ورّام
۱.۶ – محل دفن ورّام
۱.۷ – استادان ورّام
۱.۸ – روایت کنندگان از ورّام
۱.۹ – آثار ورّام
۲ – ورّام در کلام علما
۲.۱ – منتجب‌الدین رازی
۲.۲ – ابن طاووس
۳ – معرفی تنبیه‌الخواطر
۳.۱ – عناوین دیگر کتاب
۳.۲ – موضوع کتاب
۳.۳ – فصول کتاب
۳.۴ – جزء اول کتاب
۳.۴.۱ – عناوین جزء اول
۳.۵ – جزء دوم کتاب
۳.۶ – تأثیر کتاب غزالی
۳.۷ – روی‌کرد کلی مؤلف
۳.۸ – اشکال عمده کتاب
۳.۹ – مرجع بودن مجموعه ورام
۴ – نسخه‌های تنبیه‌الخواطر
۵ – ترجمه فارسی تنبیه‌الخواطر
۶ – وضعیت کتاب
۷ – فهرست منابع
۸ – پانویس
۹ – منبع

معرفی وَرّام بن ابی فراس

محل تولد ورّام

شیخ ابوالحسین ورام بن ابی فراس بن حمدان مالکی نخعی در حلّه ، که تا چند قرن پس از وی مرکز تشیع و فقاهت بود، به دنیا آمد.

تاریخ ولادت ورّام

از تاریخ ولادت وی اطلاعی در دست نیست.

نژاد ورّام

بسیاری از شرح‌حال‌نویسان او را عرب‌نژاد و از نسل مالک اشتر ، صحابی حضرت علی ، دانسته‌اند

[۱] علی بن عبیداللّه منتجب الدین رازی، الفهرست، ج۱، ص۱۲۸ـ۱۲۹، چاپ جلال الدین محدّث ارموی، قم ۱۳۶۶ ش.

[۲] محمد بن حسن حرّعاملی، امل الامل، ج۲، ص۳۳۸، چاپ احمد حسینی، قسم ۲، قم ۱۳۶۲ ش.

[۳] محسن امین، اعیان الشیعه، ج۴، ص۶۲۱، چاپ حسن امین، بیروت ۱۴۰۳/ ۱۹۸۳.

ولی بنا به تحقیقات مصطفی جواد ،

[۴] مصطفی جواد، «جاوان القبیله الکردیه المنسیه و مشاهیرالجاوانیین»، ج۱، ص۸۴ ـ ۱۲۱، مجله المجمع العلمی العراقی، ج ۴، ش ۱ (۱۳۷۵/ ۱۹۵۶).

نیاکان وی از موَالیانِ کُردِ بنی اشتر بودند که در سال ۶۶ همراه مختار ثقفی قیام کردند.

خاندان ورّام

ورّام از خاندانی بلندپایه بود که برخی از امیران از آن برخاسته بودند.

[۵] حسن امین، مستدرکات اعیان الشیعه، ج۱، ص۲۴۹، بیروت ۱۴۰۸ـ۱۴۱۶/ ۱۹۸۷ـ۱۹۹۶.

او نیز به امیریِ لشکر رسید ولی پس از چندی از همه مناصب خود دست کشید و راه زهد و عبادت و درس و بحث را در پیش گرفت.

[۶] ابن حجر عسقلانی، لسان المیزان، ج۶، ص۲۱۸، حیدرآباد دکن ۱۳۲۹ـ۱۳۳۱، چاپ افست بیروت ۱۳۹۰/ ۱۹۷۱.

[۷] حسن امین، مستدرکات اعیان الشیعه، ج۱، ص۲۴۹، بیروت ۱۴۰۸ـ۱۴۱۶/ ۱۹۸۷ـ۱۹۹۶.

وفات ورّام

وی در دوم محرّم ۶۰۵ در حلّه وفات یافت.

[۸] ابن اثیر، الکامل فی التاریخ، ج۱۲، ص۲۸۲.

محل دفن ورّام

پیکرش را به نجف منتقل کردند و در حرم حضرت علی علیه‌السلام به خاک سپردند.

[۹] حسن امین، مستدرکات اعیان الشیعه، ج۱، ص۲۴۹، بیروت ۱۴۰۸ـ۱۴۱۶/ ۱۹۸۷ـ۱۹۹۶.

استادان ورّام

از استادان وی، سدیدالدین محمود بن علی حِمصی

[۱۰] علی بن عبیداللّه منتجب الدین رازی، الفهرست، ج۱، ص۱۲۹، چاپ جلال الدین محدّث ارموی، قم ۱۳۶۶ ش.

[۱۱] محمد بن حسن حرّعاملی، امل الامل، ج۲، ص۳۳۸، چاپ احمد حسینی، قسم ۲، قم ۱۳۶۲ ش.

[۱۲] عبداللّه بن عیسی افندی اصفهانی، ریاض العلماء و حیاض الفضلاء، ج۵، ص۲۸۲، چاپ احمد حسینی، قم ۱۴۰۱ـ.

و از مشایخ روایی وی، محمد بن محمد بن هارون معروف به ابن کمال بودند.

[۱۳] عبداللّه بن عیسی افندی اصفهانی، ریاض العلماء و حیاض الفضلاء، ج۵، ص۲۸۲، چاپ احمد حسینی، قم ۱۴۰۱ـ.

او همچنین از علی بن ابراهیم عُرَیْضی علوی حسینی روایت کرد

[۱۴] عبداللّه بن عیسی افندی اصفهانی، ریاض العلماء و حیاض الفضلاء، ج۵، ص۲۸۲، چاپ احمد حسینی، قم ۱۴۰۱ـ.

و در پاورپوینت تنبیه الخواطر

[۱۵] مسعود بن عیسی ورّام، پاورپوینت تنبیه الخواطر و نزهه النواظر المعروف بمجموعه ورّام، ج۲، ص۳۰۳، (چاپ علی اصغر حامد)، تهران (۱۳۷۶).

به نام او تصریح کرده است.

روایت کنندگان از ورّام

ابوعبداللّه محمد بن جعفر مشهدی ، صاحب المزار ، از ورّام روایت کرده

[۱۶] محسن امین، اعیان الشیعه، ج۹، ص۲۰۲، چاپ حسن امین، بیروت ۱۴۰۳/ ۱۹۸۳.

و شهیدثانی نیز به واسطه او از ورّام روایت نموده است.

[۱۷] محمد بن حسن حرّعاملی، امل الامل، ج۲، ص۳۳۸، چاپ احمد حسینی، قسم ۲، قم ۱۳۶۲ ش.

[۱۸] عبداللّه بن عیسی افندی اصفهانی، ریاض العلماء و حیاض الفضلاء، ج۵، ص۲۸۳ـ۲۸۴، چاپ احمد حسینی، قم ۱۴۰۱ـ.

آثار ورّام

از آثار ورّام، جز پاورپوینت تنبیه الخواطر، کتابی را با عنوان مسئله فی المواسعه و المضایقه نام برده‌اند.

[۱۹] آقابزرگ طهرانی، الذریعه‌ الی تصانیف الشیعه، ج۲۰، ص۳۹۵.

ورّام در کلام علما

منتجب‌الدین رازی

شیخ منتجب الدین رازی در الفهرست

[۲۰] علی بن عبیداللّه منتجب الدین رازی، الفهرست، ج۱، ص۱۲۹، چاپ جلال الدین محدّث ارموی، قم ۱۳۶۶ ش.

از او با عنوان امیر زاهد و فقیه یاد کرده و نوشته که او را در حلّه دیده است.

ابن طاووس

ابن طاووس در برخی آثار خود، هم‌چون الامان من اخطار الاسفار و الازمان ،

[۲۱] ابن طاووس، الامان من اخطار الاسفار و الازمان، ج۱، ص۱۰۳، قم ۱۴۰۹.

تصریح کرده که ورّام جد مادری اوست.
وی نوشته است که جدش تأثیر بسیاری در زندگی علمی وی داشته

[۲۲] ابن طاووس، کشف المحجه لثمره المهجه، ج۱، ص۱۰۹، نجف ۱۳۷۰/ ۱۹۵۱.

و از کسانی بوده که رفتارشان سرمشق دیگران است.

[۲۳] ابن طاووس، فلاح السائل و نجاح المسائل فی عمل الیوم و اللیله، ج۱، ص۱۵۶، چاپ غلامحسین مجیدی، قم ۱۳۷۷ ش.

ابن طاووس همچنین از ارادت ورّام به اهل‌بیت پیامبر سخن گفته است.

[۲۴] ابن طاووس، فلاح السائل و نجاح المسائل فی عمل الیوم و اللیله، ج۱، ص۱۵۶، چاپ غلامحسین مجیدی، قم ۱۳۷۷ ش.

معرفی تنبیه‌الخواطر

عناوین دیگر کتاب

عنوان کتاب ورّام در منابع به صورت‌های دیگر نیز آمده است، مانند تنبیه الخاطر و نزهه الناظر،

[۲۵] مجلسی، بحارالانوار، ج۱، ص۱۰.

[۲۶] مجلسی، بحارالانوار، ج۱، ص۲۲.

[۲۷] مجلسی، بحارالانوار، ج۱، ص۱۰۶.

نزهه الناظر و تنبیه الخاطر،

[۲۸] آقابزرگ طهرانی، الذریعه‌ الی تصانیف الشیعه، ج۱۲، ص۶۶.

[۲۹] زرکلی، ج۸، ص۱۱۳.

پاورپوینت تنبیه الخواطر،

[۳۰] حسین بن محمدتقی نوری، مستدرک الوسائل، ج۱، ص۱۰۹، چاپ سنگی تهران ۱۳۱۸ـ۱۳۲۱، چاپ افست تهران ۱۳۸۲ـ۱۳۸۳.

[۳۱] محسن امین، اعیان الشیعه، ج۳، ص۴۴۸، چاپ حسن امین، بیروت ۱۴۰۳/ ۱۹۸۳.

تنبیه الخاطر،

[۳۲] مجلسی، بحارالانوار، ج۱، ص۲۹.

[۳۳] مجلسی، بحارالانوار، ج۸۵، ص۴.

نزهه الناظر

[۳۴] آقابزرگ طهرانی، الذریعه‌ الی تصانیف الشیعه، ج۲۰، ص۱۰۹.

و پاورپوینت تنبیه الخواطر و نزهه الناظر.

[۳۵] حسن امین، مستدرکات اعیان الشیعه، ج۱، ص۲۵۰، بیروت ۱۴۰۸ـ۱۴۱۶/ ۱۹۸۷ـ۱۹۹۶.

این کتاب به مجموعه ورّام نیز معروف است.

موضوع کتاب

همان‌طور که از عنوان کتاب و عبارت توضیحیِ «فی الترغیب و الترهیب والمواعظ و الزواجر»، که در برخی منابع پس از عنوان کتاب آمده،

[۳۶] آقابزرگ طهرانی، الذریعه‌ الی تصانیف الشیعه، ج۲۴، ص۱۳۰.

بر می‌آید، موضوع آن مواعظ و حِکَم اخلاقی است.

فصول کتاب

پاورپوینت تنبیه الخواطر مشتمل است بر دو جزء که هر دو با نظمی تقریبی فصل‌بندی شده‌اند.
کتاب فاقد ترتیبی خاص در بیان مطالب است و به رغم وجود عناوین مشخص برای هر فصل ، مطالب فصول وحدت موضوعی ندارد و بیش‌تر شبیه جُنگی است حاوی احادیث و اشعار و امثال و حکایات.

جزء اول کتاب

جزء نخست شامل ۶۶ عنوان مستقل است ولی مؤلف برای مطالب جزء دوم عناوینی مشخص نکرده است.

عناوین جزء اول

عناوین جزء اول کتاب در چند محور کلی عبارتند از:
۱- حکمت‌ها و مواعظ
۲- آداب معاشرت
۳- ابواب متعددی در اخلاق و صفات حسنه و راه کسب آنها
۴- ابوابی در صفات رذیله و راه علاج آنها
۵- بحث حب و بغض فی الله و محاسبه نفس که از بحث‌های بسیار زیبای کتاب است.
۶- آرزوهای طولانی و ابوابی در مرگ و برزخ و قیامت .

[۳۷] پاورپوینت تنبیه الخواطر و نزهه النواظر، ورام بن ابى فراس‌، ج۱، ص۲۸ به بعد.

جزء دوم کتاب

جزء دوم کتاب هم بحثهای متفرقه را جمع کرده است. در این قسمت تنها راه اطلاع از مضمون فهرستی است که در پایان کتاب آمده است.
در این جلد عناوین فراوانی آمده، از جمله:
۱- مواعظ و وصایای پیامبر و ائمه علیهم‌السّلام و انبیای گذشته
۲- خطبه‌های پیامبر و ائمه علیهم‌السّلام و مناجات‌های آنان
۳- کلمات قصار
۴- صفات مؤمن
۵- مناظرات شیعیان خاص مانند حجر بن عدی با معاویه و…
۶- کلماتی از بزرگان دین و اصحاب ائمه مانند ابوذر و سلمان و مقداد و شیخ مفید و فضیل بن عیاض و…

[۳۸] پاورپوینت تنبیه الخواطر و نزهه النواظر، ورام بن ابى فراس‌، ج۲، ص۲ به بعد.

نکته زیبایی که در این کتاب رعایت شده آن است که هر صفت حسنه و ضد آن که رذیله است به دنبال یکدیگر ذکر شده‌اند و راه علاج رذیله و کسب حسنه هم بیان شده است. مثلا پس از کبر ، فضیلت تواضع ذکر شده و راه علاج کبر به دنبال آن آمده است.

تأثیر کتاب غزالی

در جزء اول، تأثیر احیاء علوم الدین غزالی بر کتاب آشکار است به حدی که می‌توان این جزء را گزیده‌ای از آن کتاب دانست.
ورّام در بسیاری موارد نوشته‌های غزالی را عیناً یا با اندک تغییری ذکر کرده بی آن‌که نامی از غزالی ببرد.
مضامین عمده این جزء عبارت است از مواعظی در اخلاق عملی هم‌چون سفارش به زهد و تهذیب اخلاق ، بر شمردن صفات رذیله و شیوه‌های درمان آن‌ها، ذکر فضائل و راه کسب آن‌ها، مطالبی در باره آداب معاشرت و دیگر جزئیات زندگی ، فصول متعددی در باره مرگ