توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت تذکر (فلسفه) دارای ۵۷ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت تذکر (فلسفه)،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن پاورپوینت تذکر (فلسفه) :

پاورپوینت تذکر (فلسفه)

تَذَکُّر، اصطلاحی فلسفی در مبحث شناخت که به معنی یادآوری دانسته‌هایی است که فراموش شده‌اند و با آن‌که بالفعل در ذهن حاضر نیستند، انسان می‌تواند دوباره آن‌ها را دریابد.

فهرست مندرجات

۱ – دیدگاه افلاطون
۱.۱ – ارکان تذکر در فلسفه افلاطون
۱.۲ – نظریه افلاطونی مُثُل
۲ – دیدگاه سقراط
۳ – دیدگاه ارسطو
۴ – تذکر در فلسف اسلامی
۴.۱ – دیدگاه فارابی
۴.۲ – دیدگاه سهروردی
۴.۳ – دیدگاه ابن عربی
۴.۴ – دیدگاه ملاصدرا
۴.۵ – دیدگاه ابوالبرکات بغدادی
۴.۶ – دیدگاه فخرالدین رازی
۵ – فهرست منابع
۶ – پانویس
۷ – منبع

دیدگاه افلاطون

مطابق دیدگاه عقل‌گرایان افلاطون ، تمامی دستمای ما در شناخت، خاطره‌ای است از جهانی پیشین که با خدایان می‌زیسته‌ایم و نظری مستقیم و بدون واسطه از ایده‌ها (مُثُل) داشته‌ایم.

ارکان تذکر در فلسفه افلاطون

تذکر در فلسفه افلاطون بر دو رکن مهم استوار است: یکی آن‌که اساس معرفت یادآوری است و دیگر آن‌که روح جاودانه است و از این‌جاست که وجود عالم مُثُل یا ایده‌ها ضرورت می‌یابد.

نظریه افلاطونی مُثُل

نظریه افلاطونی مثل بر این مبنای معرفتی شکل می‌گیرد که هر مفهوم کلی مرجعی عینی دارد و واقعیت آن در مرتبه‌ای فراتر از جهان محسوس است. افلاطون معتقد بود که روان آدمی مجرد از حس و محسوسات ، واجد ایده‌ها یا مثال‌های اشیاء و امور بوده است، زیرا اگر اید کلی یا صورت برینِ زیبایی را نمی‌شناخت، چگونه می‌توانست حکم کند که چیزی زیباست. حس فقط به مثاب علت اعدادی و نه علت مؤثر یا شرط حصول معانی کلی عمل می‌کند، یعنی ما را آماده می‌سازد تا به معانی کلی درون جانمان «تذکر» پیدا کنیم و آن‌ها را بازشناسیم. برای اثبات این مطلب افلاطون می‌بایست ثابت کند که روح انسان پیش از آمدن به این جهان در جهان دیگری می‌زیسته، و در آن‌جا به دیدار صور چیزها نایل شده است. از این‌رو، ما جهان معقولی داریم که جایگاه مُثُل است، یعنی حقایق جاودانی و صور مجردی که انسان واجد آن‌هاست و همان‌ها مبدأ معرفت و مبدأ وجودند. مثال، نهایت کمال عقلی است که به رغم صدور صور مختلف از آن، خود تقسیم‌پذیر نیست. افلاطون می‌گوید: میان روح و ایده از آن جهت که هر دو بسیط ، نامرئی و تغییر ناپذیرند، همانندی وجود دارد.
افلاطون در فایدروس نیز دلایل جاودانگی روح را به صورت مشروح آورده است و در تمثیلی، انسان را به ارابه‌ای مانند کرده است که دو اسب خوب و بد به آن بسته شده‌اند و روح‌هایی که با غذای مناسب، یعنی دانش تغذیه می‌شوند، به دیدن حقیقت «خود عدالت»، «خود خویشتن‌داری» و «خود دانش» ‌های راستین نایل می‌گردند و ارابه‌هایی که اسب‌هایشان به بدی آلوده شده، و ارابه رانان غذای مناسبی به آن‌ها نداده‌اند، روح‌هایی هستند که به سوی زمین کشیده می‌شوند. معرفت حقیقی، بازگشت روح به عالم مثل و به یادآوردن آموخته‌هاست که می‌توان آن را به تولدی دوباره مانند کرد.

دیدگاه سقراط

در رسال منون سقراط ثابت می‌کند که قابلیت به عنوان امری متعلق به روح، آموختنی نیست و از این‌رو، هیچ دانشی نمی‌تواند آموختنی باشد. همان‌گونه که تکه‌تکه‌شدن و سوزندگی را نمی‌توانیم به اشیاء تحمیل کنیم، هیچ قابلیت دیگری را هم نمی‌توانیم به انسان تعلیم دهیم. پس اصولاً برای قابلیت، آموزگاری وجود ندارد. در این رساله اشاره‌ای صریح به «مثل» دیده نمی‌شود، اما در رسال فایدون توضیح بیشتری در این‌باره آمده است.

دیدگاه ارسطو

آغازگر انتقاد از نظری تذکر، ارسطوست که سخت‌ترین و اساسی‌ترین ایرادها را بر آن وارد ساخته است. از دیدگاه ارسطو ، علم حاصل تجربه است و آن از راه حافظه به دست می‌آید. از این‌رو، از نظر ارسطو، معقولات از محسوسات جدا نیستند و از طریق محسوسات وارد ذهن می‌شوند، در حالی که به عقید افلاطون معرفت حقیقی تنها به امور معقول تعلق می‌گیرد و در نتیجه نقش محسوسات که خود صرفاً سایه‌ها و روگرفت‌های صورند، بیش از این نیست که زمین یادآوری معقولاتی را که در عالم برین آموخته‌ایم، فراهم کنند. از نظر ارسطو، اندیش انسان از هر گونه شناخت فطری و پیشین تهی است و ذهن از راه تجربه و انتزاع به شناخت مفاهیم کلی دست می‌یابد. حافظه یا ذاکره قو نگهداری ساد ادراک‌های گذشته است و ذهن در بازگشت خود به خودی به آن ادراک‌ها مواد استقرا را برای رسیدن به کلیات فراهم می‌آورد.

تذکر در فلسف اسلامی

این نظری افلاطون که علم همان تذکر و یادآوری مُثُل چیزهاست، الهام‌بخش بسیاری از متفکران بوده است. گذشته از این‌که دیدگاه‌های عمد اشراقی و عرفانی سرچشمه‌های اصلی خود را از این نظریه گرفته‌اند، در مکتب مشائی نیز عناصر مهمی از این نظریه حفظ شده است.

دیدگاه فارابی

فارابی (د ۳۳۹ق) در الجمع بین رأیی الحکیمین بر این نظر است که دیدگاه افلاطون و ارسطو تفاوتی اساسی با هم ندارند. او با ذکر سخنان افلاطون در فایدون دربار امری مانند مساوات و دو امر مساوی و این‌که انسان باید اصل مساوات را قبلاً در خود شناخته باشد تا با دیدن دو چیز مساوی برابری آن‌ها را بفهمد و نیز ذکر سخنان ارسطو در کتاب برهان که می‌گوید برابر بودن و برابر نبودن در نفس موجودند و دریافتن آن‌ها درک چیزی است که در خود انسان وجود دارد، این مطلب را به اثبات می‌رساند.

[۱] فارابی، الجمع بین رأیی الحکیمین، به کوشش البیر نصری نادر، ج۱، ص۹۷، بیروت، ۱۹۶۸م.

دیدگاه سهروردی

دیدگاه اشراقی سهروردی (۵۴۵-۵۸۱ق)، بر خلاف ابن‌سینا و حکمای مشائی، تا حد زیادی به افلاطون نزدیک است. سهروردی می‌گوید: انسان در حالتی که چیزی را فراموش کرده، و به یاد‌ آوردنش حتی با تلاش بسیار برای او دشوار است، گاهی آن را عیناً به یاد می‌آورد. این یادآوری نمی‌تواند قوه‌ای از قوای جسمانی باشد، زیرا اگر چنین بود، پس از تلاش برای رسیدن به آن دوباره پنهان نمی‌شد. این فرض هم که آن امر در بعضی ‌نیروها و قوای جسمانی محفوظ بوده، و مانعی جلو آن را گرفته باشد، درست نیست و از این‌رو، تذکر جز از عالم ذکر نیست و آن جایگاه سلطان انوار اسپهبدی فلکی است و آن انوار، هیچ‌گاه چیزی را از یاد نمی‌برند.

[۲] سهروردی، یحیی، حکمه الاشراق مجموعه مصنفات، به کوشش هانری کربن، ج۲، ص۲۰۸، تهران، ۱۳۷۲ش.

از دیدگاه سهروردی که تقسیم پنج‌گان قوای باطنی را نمی‌پذیرد، یادآوری امور فراموش شده را نباید بازگرداندن آن‌ها از حافظه، یعنی خزان احکام وهمیه دانست، بلکه به عقید او قوه وهم همان قو متخیله است و وظیف آن حکم کردن و تفصیل و ترکیب صورت‌هاست.

[۳] سهروردی، یحیی، حکمه الاشراق مجموعه مصنفات، به کوشش هانری کربن، ج۲، ص۲۱۰، تهران، ۱۳۷۲ش.

در حقیقت، این قوا واحدند و برحسب اعتبارات مختلف، تعبیرات متفاوتی از آن‌ها می‌شود، اما به هر حال آن‌ها غیر از نور مدبرند. به نظر سهروردی نیرویی که می‌کوشد چیزی را اثبات کند، غیر از نیرویی است که برای انکار چیزی تلاش می‌کند و زمانی که در جسم خود اموری مخالف می‌یابیم، آن نیرو غیر از انانیت ماست و بنابراین، آن امر (واهمه) قوه‌ای است که از ناحی نور اسپهبدی پدید آمده است، اما چون ظلمانی است، انوار مجرد را انکار، و فقط به محسوسات اعتراف می‌کند و گاه وجود خویش را نیز انکار می‌کند و حتی اگر مقدمات را هم بپذیرد، نتیجه را نمی‌پذیرد. اما تذکر اگر چه از عالم افلاک است، باید نیرویی دیگر در کار باشد که استعداد تذکر به آن تعلق بگیرد.

[۴] سهروردی، یحیی، حکمه الاشراق مجموعه مصنفات، به کوشش هانری کربن، ج۲، ص۲۱۰-۲۱۱، تهران، ۱۳۷۲ش.

سهروردی این نیرو را به اعتبار استعدادی که دارد، نیروی ذاکره می‌نامد، اما آن را از حافظه به کلی جدا می‌کند. از این‌رو، هیچ نیرویی به صورت مستقل در خود انسان وجود ندارد که خزان امور فراموش شده باشد و علت اصلی به یادآوردن امور، خارج و مستقل از انسان و از عالم افلاک است.

[۵] سهروردی، یحیی، حکمه الاشراق مجموعه مصنفات، به کوشش هانری کربن، ج۲، ص۲۱۰-۲۱۱، تهران، ۱۳۷۲ش.

سهروردی سپس بـا مقایس انطباع صور در چشم ــ که آن را ممتنع می‌داند ــ با انطبـاع صور مرئیـه در ذهن بـه این نتیجه می‌رسد که صور خیالیه در خیال منطبع نیستند، بلکه کالبدهای معلقه‌ای هستند که محل جسمانی ندارند و مظاهری مانند خیال دارند، اما به واقع در خیال نیستند. این صور، ماهیت‌هایی جوهری هستند که مثال عرضی دارند.

[۶] سهروردی، یحیی، حکمه الاشراق مجموعه مصنفات، به کوشش هانری کربن، ج۲، ص۲۱۱-۲۱۲، تهران، ۱۳۷۲ش.

هر گاه مشغولیات حواس ظاهر انسان کم شود، از اشتغال به تخیل نیز رها می‌شود و در چنین حالتی از رازها و امور پنهانی آگاهی می‌یابد و گواه این امر خواب‌های صادقه است. رهایی از مشغولیات ‌حواس ظاهر و باطن -که‌ حجاب نور اسپهبدی‌اند‌- باعث آگاهی به نقوش برازخ عالم و کائنات عالم می‌شود.

[۷] سهروردی، یحیی، حکمه الاشراق مجموعه مصنفات، به کوشش هانری کربن، ج۲، ص۲۳۶- ۲۳۷، تهران، ۱۳۷۲ش.

دیدگاه ابن عربی

در این‌جا می‌توان به آموزه‌های