توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت تأویل صله به مصدر دارای ۴۱ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت تأویل صله به مصدر،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن پاورپوینت تأویل صله به مصدر :

تأویل موصول حرفی و صله به مصدر

در این نوشتار ابتدا چگونگی و مراحل تاویل به مصدر در دو موصول حرفی ان و انَّ و صله‌ی آن دو بیان شده و در سایر موصول‌های حرفی (ان مخففه، لو، کَی و ما) همچون طریقه مذکور در ان و انَّ عمل می‌شود و در پایان به نکاتی پیرامون تاویل به مصدر اشاره می‌شود.

فهرست مندرجات

۱ – اهمیت موضوع
۲ – تاویل به مصدر در ان مصدری
۲.۱ – مرحله اول
۲.۲ – مرحله دوم
۲.۳ – مرحله سوم
۲.۴ – مرحله چهارم
۳ – نکته
۴ – تاویل به مصدر در انَّ مصدری
۴.۱ – فعل و یا شبه فعل خبر واقع شوند
۴.۱.۱ – مرحله یک
۴.۱.۲ – مرحله دو
۴.۱.۳ – مرحله سه
۴.۱.۴ – مرحله چهار
۴.۲ – اسم جامد خبر واقع شود
۴.۳ – جارّ و مجرور و یا ظرف خبر واقع شوند
۵ – نکاتی پیرامون تاویل به مصدر
۶ – پانویس
۷ – منبع

اهمیت موضوع

چگونگی تاویل موصول حرفی و صله به مصدر از مجموعه مباحث موصول حرفی بوده که به جهت اهمیت و تفصیل آن به صورت جداگانه مورد بررسی قرار می‌گیرد، از این رو به خواننده‌ی محترم توصیه می‌شود جهت فهم مطالب این نوشتار و شناخت جایگاه و اهمیت عنوان آن به مدخل موصول حرفی و مطالب مذکور در آن مراجعه کند. در این نوشتار ابتدا چگونگی و مراحل تاویل به مصدر در دو موصول حرفی ان و انَّ و صله‌ی آن دو بیان شده و در سایر موصول‌های حرفی (ان مخففه، (چنانچه حرف مصدری انْ مخففه از ثقیله باشد، طریقه‌ی تاویل به مصدر در انْ و دو معمول آن همانند انّ است.)

[۱] ابن هشام انصاری، عبدالله بن یوسف، مغنی اللبیب عن کتب الاعاریب، بیروت، دار احیاء التراث العربی، ۱۴۲۸ هـ ق، چاپ دوم، ج۱، ص۳۷.

لو، کَی و ما)

[۲] حسن، عباس، النحو الوافی، تهران، ناصر خسرو، ۱۴۲۶ ه ق، ج۲، ص۳۷۵.

همچون طریقه مذکور در ان و انَّ عمل می‌شود و در پایان به نکاتی پیرامون تاویل به مصدر اشاره می‌شود.

تاویل به مصدر در ان مصدری

تاویل ان مصدری و صله‌ی آن به مصدر، در چهار مرحله صورت می‌گیرد که در ادامه این مراحل در ضمن مثال «شاعَ ان تکثرَ الفواکهُ فی بلادنا» بیان می‌شود:

[۳] حسن، عباس، النحو الوافی، تهران، ناصر خسرو، ۱۴۲۶ ه ق، ج۲، ص۳۷۵.

مرحله اول

در این مرحله مصدر صریح فعل بعد از ان مصدری، جایگزین فعل مذکور می‌شود که در مثال یاد شده به جای فعل تکثرَ مصدر آن (کثره) جایگزین می‌شود.

مرحله دوم

در مرحله‌ی بعد مصدر صریح مورد نظر مطابق با نیاز جمله اعراب داده می‌شود

[۴] حسن، عباس، النحو الوافی، تهران، ناصر خسرو، ۱۴۲۶ ه ق، ج۲، ص۳۷۵.

[۵] قلایینی، مصطفی، جامع الدروس العربیه، مؤسسه مرتضویه، چاپ اول، ص۵۸۸.

که در مثال مورد نظر مصدر صریح (کثره) با توجه به نیاز فعل شاع به فاعل، مرفوع می‌شود.

مرحله سوم

در این مرحله فاعل فعل بعد از ان مصدری، بعد از مصدر صریح یاد شده ذکر می‌شود که در مثال، الفواکه فاعل بوده و بعد از مصدر صریح (کثره) ذکر می‌شود.

مرحله چهارم

در مرحله‌ی پایانی اسم بعد از مصدر صریح به عنوان مضاف‌الیه مجرور می‌شود که تقدیر نهایی مثال یاد شده «شاع کثرهُ الفواکهِ فی بلادنا» خواهد بود.

نکته

باید توجه داشت در صورتی که فاعل، ضمیر متصل مرفوعی باشد، معادل ضمیر مجروری آن بعد از مصدر صریح ذکر می‌شود؛

[۶] حسن، عباس، النحو الوافی، تهران، ناصر خسرو، ۱۴۲۶ ه ق، ج۲، ص۳۷۶.

به عنوان مثال فاعل فعل اتَعلّم در عبارت «اریدُ ان اتَعَلَّمَ»، ضمیر مرفوعی مستتر انا بوده که در صورت تاویل به مصدر به صورت ضمیر مجروری یاء بعد از مصدر صریح (تعلّم) ذکر می‌شود.تقدیر عبارت «اریدُ تعلّمی» خواهد بود.

تاویل به مصدر در انَّ مصدری

انَّ از حروف مشبهه بالفعل بوده و از نواسخ به شمار می‌رود. خبر انّ انواع مختلفی دارد که با توجه به نوع خبر، طریقه‌ی تاویل به مصدر در انَّ و دو معمول آن متفاوت است؛ در ادامه با لحاظ سه نوع خبر در انّ به طریقه‌ی تاویل به مصدر در هر یک اشاره می‌شود:

فعل و یا شبه فعل خبر واقع شوند

چنانچه خبر انَّ، فعل و یا شبه فعل باشد، تاویل انّ مصدری و دو معمول آن به مصدر، در چهار مرحله صورت می‌گیرد که در ادامه این مراحل در ضمن مثال «عرفتُ انَّ العسکرَ منصورٌ» (در این مثال خبر (منصور)، شبه فعل است.) بیان می‌شود:

مرحله یک

در این مرحله مصدر صریح خبر انّ جایگزین انّ و خبر آن می‌شود

[۷] ابن هشام انصاری، یوسف بن عبدالله، مغنی اللبیب عن کتب الاعاریب، بیروت، دار احیاء التراث العربی، ۱۴۲۸ هـ ق، چاپ دوم، ج۱، ص۳۷.

[۸] حسن، عباس، النحو الوافی، تهران، ناصر خسرو، ۱۴۲۶ ه ق، ج۲، ص۳۷۵.

که در مثال مورد نظر نَصر، مصدر صریح حاصل شده از خبر (منصور)، جایگزین انَّ و خبر آن می‌شود.

مرحله دو

در این مرحله مصدر صریح مورد نظر مطابق با نیاز جمله اعراب داده می‌شود

[۹] حسن، عباس، النحو الوافی، تهران، ناصر خسرو، ۱۴۲۶ ه ق، ج۲، ص۳۷۵.

[۱۰] قلایینی، مصطفی، جامع الدروس العربیه، مؤسسه مرتضویه، چاپ اول، ص۵۸۸.

که در مثال مورد نظر مصدر صریح (نصر) با توجه به نیاز فعل عرفت به مفعول، منصوب می‌شود.

مرحله سه

در این مرحله اسم انَّ بعد از مصدر صریح ذکر می‌شود

[۱۱] قلایینی، مصطفی، جامع الدروس العربیه، مؤسسه مرتضویه، چاپ اول، ص۵۸۸.

که در مثال، العسکر اسم انّ بوده و بعد از مصدر صریح (نصر) ذکر می‌شود.

مرحله چهار

در مرحله‌ی پایانی اسم بعد از مصدر صریح به عنوان مضاف‌الیه مجرور می‌شود

[۱۲] مدرس افغانی، محمد علی، مکرّرات المدرس (شرح سیوطی)، قم، فخر دین، ۱۳۸۰ هـ ش، چاپ اول، ج۱، ص۱۱۸.

[۱۳] خضری شافعی، محمد، حاشیه الخضری علی شرح ابن عقیل علی الفیه ابن مالک، لبنان، بیروت، دار الفکر، ۱۴۲۶ـ ۱۴۲۷ هـ، چاپ اول، ج۱، ص۱۳۰.

که تقدیر نهایی مثال یاد شده «عرفتُ نصرَ العسکر» خواهد بود.
در مثال خرجتُ من المدرسه قبلَ انَّک تاتی، خبر انّ، فعل تاتی است که با طی مراحل یاد شده در تاویل به مصدر، تقدیر عبارت خرجتُ من المدرسه قبلَ اتیانِکَ خواهد بود.

اسم جامد خبر واقع شود

اگر خبر انَّ اسم جامد باشد، برای تاویل به مصدر می‌توان به یکی از دو روش ذیل عمل کرد:
الف. به جای مصدر صریح، مصدر عامِ کَوْن به اسم انَّ اضافه شده و بقیه‌ی جمله بعد از آن ذکر می‌شود؛

[۱۴] ابن هشام انصاری، عبدالله بن یوسف، مغنی اللبیب عن کتب الاعاریب، بیروت، دار احیاء التراث العربی، ۱۴۲۸ ه ق، چاپ دوم، ج۱، ص۶۰.

[۱۵] مدرس افغانی، محمد علی، مکرّرات المدرس (شرح سیوطی