توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت تافیلات دارای ۷۲ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت تافیلات،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن پاورپوینت تافیلات :

تافیلالت

تافیلالِت، ناحیه‌ای آباد در قاره آفریقا و جنوب شرقی مراکش است.

فهرست مندرجات

۱ – اسامی دیگر
۲ – معرفی اجمالی
۳ – مرکز تافیلالت
۴ – شهر ریصانی
۵ – الرشیدیه
۶ – دیدگاه لئون افریقی
۷ – فقر مردم
۸ – نخستین فتوحات اسلامی
۹ – دوره مرینیان
۱۰ – دوره حکومت سلسله‌های علوی
۱۱ – تحت‌الحمایگی فرانسه
۱۲ – جایگاه اقتصادی
۱۳ – جایگاه علمی
۱۴ – فهرست منابع
۱۵ – پانویس
۱۶ – منبع

اسامی دیگر

تافیلالت نامی است بربری و در منابع به صورت‌های پاورپوینت تافیلات، تافیلِت، تافلالت، تافللت، تافلاله و فلاله نیز آمده است.

[۱] ابن‌خلدون، عبدالرحمان، العبر، ج۷، ص۶۷، به کوشش خلیل شحاده، بیروت، ۱۹۸۱م.

[۲] شحاده، خلیل، تعلیقات بر العبر (نک‌: هم‌، ج۶، ص۶۳، ابن خلدون، عبدالرحمان).

[۳] ابن‌زیدان، عبدالرحمان، اتحاف اعلام الناس، ج۱، ص۲۱۷، رباط، ۱۳۴۸ق/ ۱۹۲۹م.

[۴] مونس، حسین، تاریخ المغرب و حضارته، ج۲، ص۱۲، بیروت، ۱۴۱۲ق.

معرفی اجمالی

دشت آبرفتی تافیلالت متشکل از مجموعه واحه‌های حاصل‌خیز حوض رود زیز، در حاشی صحرا، و رود غریس و نیف، با محدوده‌ای به مساحت حدود ۱۲ هزار هکتار است. عمده‌ترین محصول این ناحیه خرماست که از نخلستان‌های آن‌جا که دارای حدود ۳۶۰ هزار اصله نخل است، به دست می‌آید.

[۵] بن‌عربی، صدیق، المغرب، ج۱، ص۹۸، بیروت، ۱۴۰۴ق/۱۹۸۴م.

[۶] بستانی، بطرس، دائره المعارف، ج۶، ص۲۳، بیروت، دارالمعرفه.

[۷] قس: EI2، ص۱.

بجز این، باغ‌ها و کشتزارهایی نیز وجود دارد و در برخی جاها از آب چاه برای آبیاری استفاده می‌شود.

[۸] EI2، ص۱.

چرم‌سازی مهم‌ترین صنعت در تافیلالت است و چرم فیلالی از شهرت فراوانی برخوردار است و در سراسر شمال افریقا خواهان دارد. این چرم از پوست بز که به وسیل پوست درخت گل ابریشم دباغی می‌شود و رنگ برنزی دارد، به دست می‌آید.

[۹] EI2، ص۱.

مرکز تافیلالت

مرکز آن، شهر تاریخی سِجِلماسه در کران این منطقه قرار داشت. این شهر با شکوه که عیسی بن یزید، از خوارج صُفریه، در ۱۴۰ق/۷۵۷م بنیان نهاده بود،

[۱۰] بن‌عربی، صدیق، المغرب، ج۱، ص۹۸، بیروت، ۱۴۰۴ق/۱۹۸۴م.

[۱۱] Abun،Nasr، J M، ج۱، ص۷۴، A History of the Maghrib، Cambridge، ۱۹۷۱.

در ۷۶۴ق/۱۳۶۳م تخریب شد؛ پس از چند سده، این شهر به دست مولای اسماعیل (حک‌ ۱۰۸۳- ۱۱۳۹ق/۱۶۷۲-۱۷۲۷م) بازسازی گردید و سرانجام در۱۲۳۳ق/ ۱۸۱۸م قبایل آیت عطه آن را ویران کردند

[۱۲] a Britannica، ج۱، ص۱.

[۱۳] EI2، ص۱.

در تافیلالت همچنین آثار و ویرانه‌های روستایی به نام عبار به چشم می‌خورد.

[۱۴] بن‌عربی، صدیق، المغرب، ج۱، ص۹۸، بیروت، ۱۴۰۴ق/۱۹۸۴م.

شهر ریصانی

شهر ریصانی (قصر ریصانی)، توسط مولای اسماعیل در شمال سجلماسه و برای مراقبت از کاروان‌ها ساخته شد

[۱۵] بن‌عربی صدیق، المغرب، ج۱، ص۱۴۵، بیروت، ۱۴۰۴ق/۱۹۸۴م.

‌

[۱۶] Halm، H.، Das Reich des Mahdi،ص۹۱، München، ۱۹۹۱،

[۱۷] a Britannica، ج۱، ص۱.

[۱۸] EI2، ص۱.

این شهر مرکز قدیم تجارت کاروانی میان جنوب مراکش، صحرا و سودان غربی بوده است.

[۱۹] EI2، ص۱.

نزدیک ریصانی، قصب ابوالقاسم نگادی، یکی از قهرمانان مقاومت در تافیلالت، جای دارد.

[۲۰] بن‌عربی، صدیق، المغرب، ج۱، ص۱۴۵، بیروت، ۱۴۰۴ق/۱۹۸۴م.

بجز این‌ها، تافیلالت شهرها و روستاهایی چند را در برمی‌گیرد.

[۲۱] بن‌عربی، صدیق، المغرب، ج۱، ص۲۶۵، بیروت، ۱۴۰۴ق/۱۹۸۴م.

الرشیدیه

از دیگر مراکز مهم شهری تافیلالت، الرشیدیه (قبل از استقلال: قصرالسوق) است که مرکز اصلی اداری آن است و در جنوب آن اِرفود، در ساحل راست رود زیز در ۲۱ کیلومتری ریصانی قرار دارد. الرشیدیه و ارفود اکنون با جاده‌ای که از میان کوه‌های اطلس بزرگ و اطلس میانی می‌گذرد، به اَزرو و سپس فاس و مکناس می‌پیوندند

[۲۲] بن‌عربی، صدیق، المغرب، ج۱، ص۵۱، بیروت، ۱۴۰۴ق/۱۹۸۴م.

[۲۳] بن‌عربی، صدیق، المغرب، ج۱، ص۲۲۱، بیروت، ۱۴۰۴ق/۱۹۸۴م.

در حوم تافیلالت، بازار بزرگ بوعام و زاوی مولای علی‌الشریف (د ۸۴۷ق/۱۴۴۳م) نیای خاندان شریف‌های فیلالی مراکش قرار دارد

[۲۴] بن‌عربی، صدیق، المغرب، ج۱، ص۱۴۵، بیروت، ۱۴۰۴ق/۱۹۸۴م.

[۲۵] EI2، ص۱.

دیدگاه لئون افریقی

لئون افریقی (د ح۹۵۷ق) وصفی مشروح از ناحی تافیلالت که از آن با نام اقلیم سجلماسه یاد کرده، به دست داده است. به گفت وی، این‌ناحیه به طول ۲۰ میل به موازات رود زیز از شمال به جنوب کشیده شده بود و نزدیک به ۳۰۰ قصر

[۲۶] نک‌: EI2، ص۱.

بزرگ و کوچک و شماری خانه را شامل می‌شد. مهم‌ترین آن‌ها ۳ قصر بود:
۱. تَنِجْیوت نزدیک‌ سجلماسه که حدود هزار خانوار در آن‌جا سکنا داشتند و صنعتگرانی را در خود جای داده بود.
۲. تَبُعصامَت که بزرگ‌تر و توسعه یافته‌تر از دیگر قصرها بود و شمار بسیاری از بازرگانان بیگانه و صنعتگران و تاجران یهودی در آن سکنا داشتند. شمار سکن این قصر در واقع از مجموع ساکنان دیگر نواحی بیش‌تر بوده است.
۳. قصر بزرگ و پرجمعیت مامون که در آن‌جا تجار بسیاری از یهود و مسلمان ساکن بودند. ادار هر یک از این قصرها با امیری خاص بود. مردم دائماً با یکدیگر در ستیزه و کشمکش بودند و شبکه‌های آب‌رسانی منشعب از رودخانه را تخریب، و نخل‌ها را قطع، و به یاری عرب‌ها یکدیگر را غارت می‌کردند.
در این قصرها سک پست طلا و نقره ضرب می‌شد و بخشی از درآمد منطقه، از جمله جزی بسته شده بر یهود و سود حاصل از ضرب سکه به امیرها، و بخشی دیگر مانند مالیات کالا به امرای عرب تعلق داشت.

[۲۷] لئون افریقی، حسن بن محمد وزان، وصف افریقیا، ج۱، ص۱۲۵-۱۲۶، ترجم محمدحجی و محمداخضر، بیروت، ۱۹۸۳م.

فقر مردم

بیشتر مردم تافیلالت در فقر به سر می‌بردند و به کارهای پست اشتغال داشتند و قوت غالب آن‌ها خرما و‌ اندکی گندم بود، اما برخی از اشراف ثروتمند آن‌جا که با سرزمین سودان تجارت داشتند، در ازای کالاهایی که بدانجا صادر می‌کردند، طلا و برده وارد می‌کردند. در تابستان‌های گرم و سوزان و غبارآلود تافیلالت که بیش‌تر رودخانه‌ها خشک می‌شوند، جز آب شور چاه‌ها، آبی برای آشامیدن یافت نمی‌شد. مردم هنگامی که با هم متحد بودند، باروهایی برای دفع حملات عرب‌ها می‌ساختند، اما به گاه اختلاف و نزاع این باروها را خراب می‌کردند و هر گروهی برای دفاع از خود از عرب‌ها یاری می‌جست.

[۲۸] لئون افریقی، حسن بن محمد وزان، وصف افریقیا، ج۱، ص۱۲۶-۱۲۷، ترجم محمدحجی و محمداخضر، بیروت، ۱۹۸۳م.

سجلماسه، مرکز ناحیه، شهری بود بسیار آبادان و متمدن، با خانه‌هایی زیبا و ساکنانی که از راه تجارت با سرزمین سودان ثروتمند شده بودند. آنجا مساجدی زیبا و مدارسی با آبگیرهایی چند داشت که به وسیل چرخاب‌ها و جویبارهایی منشعب از رود زیز آب می‌گرفتند.

[۲۹] لئون افریقی حسن بن محمد وزان، وصف افریقیا، ج۱، ص۱۲۷، ترجم محمدحجی و محمداخضر، بیروت، ۱۹۸۳م.

نخستین فتوحات اسلامی

ناحی تافیلالت که ظاهراً تا سد ۸ق به سجلماسه معروف بود،

[۳۰] عبدالحمید، سعد زغلول، تاریخ المغرب العربی، ج۲، ص۴۲۱، اسکندریه، ۱۹۷۹م.

جزو نخستین فتوحات مسلمانان در شمال افریقاست. گفته می‌شود که موسی بن نُصیر فاتح مغرب، ضمن فتوح خود پس از ۸۳ق/۷۰۲م درعه و صحرای تافیلالت را گشود.

[۳۱] ابن‌خلدون، یحیی، بغیه الرواد، به کوشش عبدالحمید حاجیات، الجزایر، ۱۴۰۰ق/۱۹۸۰م.

بعدها در زمان مرابطون، مجموع واحه‌های تافیلالت، به مرکزیت سجلماسه، مرکزی متمدن، مهم و دارای تشکیلات اداری شد.

[۳۲] مونس، حسین، تاریخ المغرب و حضارته، ج۲، ص۱۷۰، بیروت، ۱۴۱۲ق.

هنگامی که یعقوب المنصور، خلیف موحدی (حک‌ ۵۹۵-۵۸۰ق/۱۱۸۴- ۱۱۹۹م) برخی از قبایل هلالیه را در اواخر سد ۶ق از افریقیه به صحرای مغرب اقصا (مراکش) منتقل کرد، عرب‌های ذوی حسّان از قبیل مَعقل با شماری کمتر از ۲۰۰ تن همراه هلالیان به مغرب آمدند و در منطق میان ملویه تا تافیلالت مستقر شدند.

[۳۳] سلاوی، احمد، الاستقصاء، ج۲، ص۱۷۸، به کوشش جعفر ناصری و محمد ناصری، دارالبیضاء، ۱۹۵۴-۱۹۵۶م.

[۳۴] احمد، مصطفی ابوزید، اثر القبائل العربیه فی الحیاه المغربیه، ج۱، ص۱۴۷، مغرب، ۱۹۸۲م.

دوره مرینیان

پس از ۶۴۰ق/۱۲۴۲م والی موحدی در منطق تافیلالت شورید، اما به دست مخالفانش تسلیم خلیفه، و کشته شد.

[۳۵] برنسویک، روبر، تاریخ افریقیه فی العهد الحفصی، ج۱، ص۶۳، ترجم حمادی ساحلی، بیروت، ۱۹۸۸م.

سپس تافیلالت به استیلای مرینیان درآمد. چون سلطان ابوالحسن علی مرینی به حکومت مغرب اقصا رسید (۷۳۲- ۷۴۹ق/۱۳۳۲- ۱۳۴۸م)، برادرش ابوعلی در تافیلالت مستقر شد. ابوالحسن بعدها بر ابوعلی چیره شد و پس از آن تلمسان را نیز از آل زیّان گرفت.

[۳۶] ابن‌خلدون، عبدالرحمان، العبر، ج۷، ص۴۶، به کوشش خلیل شحاده، بیروت، ۱۹۸۱م.

در زمان مرینیان خاندان‌هایی از قبیل معقل، قصرهایی را در بیابان میان تافیلالت و تیکورارین ساختند و در آن‌جا سکنا گزیدند.

[۳۷] ابن‌خلدون، عبدالرحمان، العبر، ج۶، ص۸۷، به کوشش خلیل شحاده، بیروت، ۱۹۸۱م.

دوره حکومت سلسله‌های علوی

تافیلالت خاستگاه سلسل علوی یا شریف‌های فیلالی است که از سد ۸ق در این ناحیه مستقر شدند. آنان با ضعف دولت سعدیان (شریف‌های حسنی) نفوذ خود را در جنوب مغرب و وادی سوس نیز گسترش دادند.

[۳۸] یحیی، جلال، المغرب الکبیر، ج۳، ص۶۶-۶۵، بیروت، ۱۹۸۱م.

به دنبال پیروزی شریف‌ها در نبردی که در ۹۲۲ق/۱۵۱۶م میان ابوالعباس احمد اعرج وَطاسی و آنان در بیرون مراکش درگرفت، احمد به فاس بازگشت و شریف‌ها بر تافیلالت چیره شدند. هنگامی که روابط میان احمد و برادرش محمدالشیخ تیره، و احمد مغلوب شد، پسرش زیدان به تافیلالت گریخت و بر آن‌جا دست یافت و آن را از سوی عموی خود محمدالشیخ پرتغالی (حک‌ ۸۷۵- ۹۳۱ق/۱۴۷۰-۱۵۲۵م) اقطاع گرفت.

[۳۹] سلاوی، احمد، الاستقصاء، ج۱، ص۱۲-۱۰، به کوشش جعفر ناصری و محمد ناصری، دارالبیضاء، ۱۹۵۴-۱۹۵۶م.

در ۱۰۴۱ق/ ۱۶۳۱م شریف مولای محمد حکومت جدیدی را در مراکش (مغرب) بنیان نهاد.

[۴۰] یحیی، جلال، المغرب الکبیر، ج۳، ص۶۶-۶۵، بیروت، ۱۹۸۱م.

مولای محمد در ۱۰۴۸ق مدافعان پادگان دلاء را از تافیلالت بیرون راند و از آن‌جا به گسترش سلطه و نفوذ خود پرداخت.

[۴۱] i Julien، Ch A، ج۱، ص۲۲۴، Histoire de l”Afrique du Nord، Paris، ۱۹۶۴.

سپس مولای رشید (حک‌ ۱۰۷۵-۱۰۸۲ق/۱۶۶۴-۱۶۷۱م) حکومت را از دست برادرش مولای محمد خارج کرد و با تصرف فاس در ۱۰۷۶ق در واقع مؤسس خاندان علویان مغرب به شمار ‌آمد.

[۴۲] یحیی، جلال، المغرب الکبیر، ج۳، ص۶۶-۶۵، بیروت، ۱۹۸۱م.

او در تافیلالت پایگاه و پناهگاهی امن تدارک دید.

[۴۳] i Julien، Ch A، Histoire de l”Afrique du Nordص۲۲۵، ،Paris، ۱۹۶۴.

تافیلالت گاه‌گاهی صحن شورش برضد حکومت بود. در زمان مولای اسماعیل، برادرش، حرّان در تافیلالت قیام کرد و اسماعیل تنها پس از گذشت ۱۲ سال از این قیام، و مرگ حران، توانست امنیت را در ۱۰۹۸ق/۱۶۸۷م برقرار سازد. وی در تافیلالت پیش تاخت و قبایل عرب را به وجده منتقل و سرکوب کرد.

[۴۴] i Julien، Ch A، ج۱، ص۲۳۰-۲۳۱، Histoire de l”Afrique du Nord، Paris، ۱۹۶۴.

در ۱۱۹۸ق/۱۷۸۴م سلطان سیدی محمد بن عبدالله به تافیلالت رفت و آن‌جا را به تصرف درآورد و چون عمویش، حسن بن اسماعیل، بربرهای آیت عطه و آیت یفلمان را پیرامون خود گرد آورده بود، سیدی محمد بربرها را از قصرهایشان بیرون راند و شوکت حسن را درهم شکست..

[۴۵] سلاوی، احمد، الاستقصاء، ج۸، ص۵۲-۵۱، به کوشش جعفر ناصری و محمد ناصری، دارالبیضاء، ۱۹۵۴-۱۹۵۶م.

پس از به حکومت رسیدن خاندان شریفان فیلالی، هزاران تن از آنان در تافیلالت باقی ماندند، یا