توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت بطیحه دارای ۹۹ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت بطیحه،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن پاورپوینت بطیحه :

پاورپوینت بطیحه

بَطیحه‌، زمین‌های‌ پست‌ آبرفتی‌ و تالاب‌ وسیعی‌ در قسمت‌ سفلای‌ دجله‌ و فرات‌ که‌ از واسط و کوفه‌ در شمال‌، تا بصره‌ در جنوب‌ گسترده‌ است‌. این‌ منطقه‌ به‌ نام‌ شهرهای‌ مجاور آن‌، پاورپوینت بطیحه بطائح‌ کوفه‌، واسط و بصره‌ نیز خوانده‌ شده‌ است‌.

[۱] ابراهیم‌ اصطخری‌، مسالک‌ الممالک‌، ج۱، ص۷۹، به‌ کوشش‌ دخویه‌، لیدن‌، ۱۸۷۰م‌.

[۲] علی‌ مسعودی‌، التنبیه‌ و الاشراف‌، ج۱، ص۴۸، به‌ کوشش‌ دخویه‌، لیدن‌، ۱۸۹۳م‌.

[۳] یاقوت‌ حموی، معجم البلدان‌، ج۱، ص۴۵۰.

[۴] ابوالفدا، تقویم‌ البلدان‌، ج۱، ص۴۳، به‌ کوشش‌ رنو و دوسلان‌، پاریس‌، ۱۸۴۰م‌.

فهرست مندرجات

۱ – واژه‌شناسی
۲ – سیل در پاورپوینت بطیحه
۳ – پاورپوینت بطیحه در زمان امویان
۴ – پاورپوینت بطیحه در زمان عباسیان
۵ – دریاچه ‌های پاورپوینت بطیحه
۶ – زمین‌های کشاورزی
۷ – شورشیان پاورپوینت بطیحه
۸ – حکومت بنوشاهین
۹ – حکومت سلجوقیان
۱۰ – حکومت مغول
۱۱ – ساکنان پاورپوینت بطیحه
۱۲ – تغییرات عمرانی در پاورپوینت بطیحه
۱۳ – فهرست منابع
۱۴ – پانویس
۱۵ – منبع

واژه‌شناسی

بطحیه‌ یا بطحاء جمع‌: بطائح‌ در لغت‌ به‌ زمین‌های‌ پست‌ آبرفتی‌ کنار رودخانه‌ گفته‌ می‌شود. در این‌ جلگه آبرفتی‌ گل‌ و لای‌ سیلاب‌ها در بستر کم‌ عمق‌ رودخانه‌ها ته‌نشین‌ می‌شود و گذر سیلاب‌ها از کناره‌های‌ نرم‌ و هموار و پست‌ رودخانه‌، تالاب‌هایی‌ ایجاد می‌کند که‌ از دوران‌ باستان‌ و در نوشته‌های‌ به‌ خط میخی‌ شناخته‌ بوده‌ است‌.

[۵] ۲ EI، ج۱، ص۱۰۹۳

[۶] Pauly، ج۵، ص۱۱۴۷.

این‌ منطقه‌ تا چندی‌ پیش‌ در اطراف‌ هور خَورالحُوَیزه‌، هورالحمار و هورالشامیه‌ تا زمین‌های‌ شمالی‌تر امتداد داشت‌.

سیل در پاورپوینت بطیحه

به‌ نوشته مورخان‌ و جغرافی‌نگاران‌ اسلامی‌، منطقه پاورپوینت بطیحه‌ در زمان‌های‌ قدیم‌ قریه‌هایی‌ پیوسته‌ و زمین‌هایی‌ آباد بود. در زمان‌ ساسانیان‌ در قسمت‌های‌ پایین‌ کَسکَر، آب‌ دجله‌ طغیان‌ کرد و در سدها شکافی‌ بزرگ‌ پدید آمد و بسیاری‌ از زمین‌های‌ آباد زیر آب‌ رفت‌. در سال‌های‌ ۶-۷ ق‌/ ۶۲۷ – ۶۲۸م‌ نیز آب‌ دجله‌ و فرات‌ طغیان‌ کرد و آب‌بندها شکاف‌هایی‌ عظیم‌ برداشتند و آبادی‌ها و مزارع‌ چندین‌ ناحیه‌ را در بطائح‌ آب‌ فراگرفت‌ و مردم‌ آن‌ دیار پراکنده‌ شدند. در جریان‌ فتح‌ عراق‌ از سوی‌ مسلمانان‌، پاورپوینت بطیحه‌ به‌ سرعت‌ گسترش‌ یافت‌.

[۷] احمد بلاذری‌، فتوح‌ البلدان‌، ج۱، ص۲۸۶، به‌ کوشش‌ دخویه‌، لیدن‌، ۱۸۶۵م‌.

[۸] قدامه بن‌ جعفر، «الخراج‌»، همراه‌ المسالک‌ و الممالک‌، ص۲۴۰.

[۹] علی‌ مسعودی‌، مروج‌ الذهب‌، ج۱، ص۲۲۴- ۲۲۵، به‌ کوشش‌ باربیه‌ دومنار، لیدن‌، ۱۸۷۷م‌.

[۱۰] یاقوت‌ حموی، معجم البلدان‌، ج۱، ص۴۵۰.

پاورپوینت بطیحه در زمان امویان

در زمان‌ معاویه‌، عبدالله‌ ابن‌ دَرّاج‌، عامل‌ او در امر خراج‌ عراق‌ با قطع‌ نی‌ها و ساختن‌ آب‌بند، بخشی‌ از زمین‌های‌ بطائح‌ را احیا کرد که‌ درآمد سالانه‌ای‌ حدود ۵ میلیون‌ درهم‌ داشت‌،

[۱۱] احمد بلاذری‌، فتوح‌ البلدان‌، ج۱، ص۲۸۷، به‌ کوشش‌ دخویه‌، لیدن‌، ۱۸۶۵م‌.

[۱۲] قدامه بن‌ جعفر، «الخراج‌»، همراه‌ المسالک‌ و الممالک‌، ص۲۴۰.

[۱۳] علی‌ مسعودی‌، مروج‌ الذهب‌، ج۱، ص۲۲۵-۲۲۶، به‌ کوشش‌ باربیه‌ دومنار، لیدن‌، ۱۸۷۷م‌.

که‌ ۱۵ میلیون‌ درهم‌ آورده‌ است‌.
در ۶۷ق‌/۶۸۶م‌ که‌ مُصعب‌ بن‌ زبیر حکومت‌ بصره‌ یافت‌

[۱۴] محمد بن جریر طبری‌، تاریخ‌ طبری، ج۶، ص۹۳.

با ساختن‌ آب‌بندی‌ که‌ به‌ نام‌ او خوانده‌ شد، جریان‌ سیلاب‌ را قطع‌، و زمین‌های‌ مردابی‌ را اصلاح‌، و از آن‌ِ خویش‌ کرد. سپس‌ عبدالملک‌ بن‌ مروان‌ حک ۶۵ -۸۶ق‌/۶۸۵- ۷۰۵م‌ این‌ زمین‌ها را به‌ اقطاع‌ داد و نهرهایی‌ در آن‌جا حفر شد. در روزگار حجاج‌ ۷۵- ۹۵ق‌/ ۶۹۴-۷۱۴م‌ بندها شکست‌ و زمین‌های‌ بطائح‌ بار دیگر زیر آب‌ رفت‌. حجاج‌ برای‌ زیان‌رساندن‌ به‌ دهقانان‌ – که‌ آنان‌ را هواخواه‌ شورش‌ ابن‌ اشعث‌ می‌دانست‌ – عمداً از ترمیم‌ سدها خودداری‌ کرد.

[۱۵] احمد بلاذری‌، فتوح‌ البلدان‌، ج۱، ص۲۸۷، به‌ کوشش‌ دخویه‌، لیدن‌، ۱۸۶۵م‌.

در پی‌ آن‌، حجاج‌ شهر واسط را در شمال‌ پاورپوینت بطیحه‌ بنا نهاد و دو نهر نیل‌ و زابی‌ را حفر کرد تا آب‌ اضافی‌ دجله‌ و فرات‌ را پیش‌ از طغیان‌ در پاورپوینت بطیحه‌، منحرف‌ کند

[۱۶] احمد بلاذری‌، فتوح‌ البلدان‌، ج۱، ص۲۸۴، به‌ کوشش‌ دخویه‌، لیدن‌، ۱۸۶۵م‌.

[۱۷] Streck, M, Die alte Landschaft Babylonien nach den arabischen Geographen, Frankfurt, 1986، ج۱، ص۳۰۳-۳۰۴.

[۱۸] Streck, M, Die alte Landschaft Babylonien nach den arabischen Geographen, Frankfurt, 1986، ج۱، ص۲۹-۳۰.

این‌ کارها به‌ کوشش‌ حَسّان‌ نبطی‌ صورت‌ گرفت‌ که‌ تأسیساتی‌ در بصره‌ و بطائح‌ به‌ نام‌ او وجود داشت‌. وی‌ در خلافت‌ ولید بن‌ عبدالملک‌ ۶ – ۶ق‌ نیز زمین‌هایی‌ از پاورپوینت بطیحه‌ را برای‌ حجاج‌ آباد کرد.

[۱۹] احمد بلاذری‌، فتوح‌ البلدان‌، ج۱، ص۲۸۷، به‌ کوشش‌ دخویه‌، لیدن‌، ۱۸۶۵م‌.

[۲۰] قدامه بن‌ جعفر، «الخراج‌»، همراه‌ المسالک‌ و الممالک‌، ص۲۴۰.

در همین‌ زمان‌، مَسلمه بن‌ عبدالملک‌ به‌ شرط اقطاع‌ گرفتن‌ زمین‌های‌ پست‌ مردابی‌، نزدیک‌ ۳ میلیون‌ درهم‌ صرف‌ تعمیر آب‌بندها کرد و با حفر دو نهر به‌ نام‌ سیبین‌، زمین‌های‌ بسیاری‌ را آباد و احیا نمود.

[۲۱] بلاذری‌، فتوح‌ البلدان‌، ج۱، ص۲۸۸، به‌ کوشش‌ دخویه‌، لیدن‌، ۱۸۶۵م‌.

بعدها خالد بن‌ عبدالله‌ قسری‌، حاکم‌ عراق‌ ۱۰۵-۱۲۰ق‌/۷۲۳- ۷۳۸م‌ در روزگار هشام‌ سدی‌ بر دجله‌ بست‌ و چند نهر حفر کرد.

[۲۲] EI 2ج۱، ص۱۰۷۴

و به‌ کوشش‌ حسان‌ نبطی‌ بخش‌هایی‌ از پاورپوینت بطیحه‌ آباد شد.

[۲۳] احمد بلاذری‌، فتوح‌ البلدان‌، ج۱، ص۲۸۷، به‌ کوشش‌ دخویه‌، لیدن‌، ۱۸۶۵م‌.

[۲۴] قدامه بن‌ جعفر، «الخراج‌»، همراه‌ المسالک‌ و الممالک‌، ص۲۴۰.

پس‌ از سقوط امویان‌ و مصادره اموال‌ ایشان‌، تمام‌ سیبین‌ به‌ اقطاع‌ داوود بن‌ علی‌ عباسی‌ درآمد و سپس‌ جزو املاک‌ خلافت‌ گردید.

[۲۵] احمد بلاذری‌، فتوح‌ البلدان‌، ج۱، ص۲۸۸، به‌ کوشش‌ دخویه‌، لیدن‌، ۱۸۶۵م‌.

پاورپوینت بطیحه در زمان عباسیان

در زمان‌ دولت‌ عباسیان‌، طغیان‌ آب‌ شکستگی‌های‌ جدیدی‌ در سدها ایجاد کرد که‌ موجب‌ گسترش‌ بطائح‌ شد و بخشی‌ از کناره‌های‌ فرات‌ نیز به‌ نیزار تبدیل‌ شد که‌ سپس‌ پاره‌ای‌ از آن‌ احیا گردید.

[۲۶] احمد بلاذری‌، فتوح‌ البلدان‌، ج۱، ص۲۹۴، به‌ کوشش‌ دخویه‌، لیدن‌، ۱۸۶۵م‌.

در زمان‌ بلاذری‌ د۲۷۹ق‌/۸۹۲م‌ این‌ اراضی‌ را «قطایع‌ عبدالملک‌» می‌خواندند.

[۲۷] احمد بلاذری، انساب‌ الاشراف، ج۷، ص۱۷.

از حدود اوایل‌ دوره اسلامی‌ تا نیمه سده ق۴/ ۱۰م‌ دجله‌ در بستر غربی‌، یعنی‌ رود دُجَیله کنونی‌ جریان‌ داشت‌ و از واسط و چندین‌ شهر می‌گذشت‌ و در قَطْر در جنوب‌ واسط به‌ پاورپوینت بطیحه‌ می‌پیوست‌.

[۲۸] عبیدالله‌ ابن‌ خردادبه‌، المسالک‌ و الممالک‌، ج۱، ص۵۹، به‌ کوشش‌ دخویه‌، لیدن‌، ۱۳۰۶ق‌/۱۸۸۹م‌.

[۲۹] سهراب‌، عجائب‌ الاقالیم‌ السبعه، ج۱، ص۱۱۸-۱۱۹، به‌ کوشش‌ هانس‌ فون‌ مژیک‌، وین‌، ۱۳۴۷ق‌/۱۹۲۹م‌.

[۳۰] Le Strange, G, The Lands of the Eastern Caliphate, London, 1966، ص۲۶

در واقع‌، دجله‌ در قطر به‌ شاخه‌ تقسیم‌ می‌شد: یک‌ شاخه‌ پس‌ از گذر از شهر طَهیثا به‌ بطائح‌ و نیزارها می‌ریخت‌. در دو شاخه دیگر نیز که‌ به‌ سوی‌ بطائح‌ جریان‌ می‌یافتند، زورق‌هایی‌ در رفت‌ و آمد بودند و کالاهای‌ کشتی‌ها را که‌ بار گرفته‌ بودند، در پاورپوینت بطیحه‌ جابه‌جا می‌کردند. مسیر زورق‌ها از میان‌ آبراه‌هایی‌ پوشیده‌ از نیزار می‌گذشت‌ که‌ در آن‌ها دکه‌هایی‌ از نی‌ ساخته‌ بودند و کلبه‌هایی‌ در آن‌جا بود که‌ در هر یک‌ سپاهی‌ استقرار داشتند. پس‌ از این‌ آب‌راه‌ها آبی‌ صاف‌ و بدون‌ نی‌ و گیاه‌ وجود داشت‌ که‌ هول‌ هور می‌خواندند.

[۳۱] احمد ابن‌ رسته‌، الاعلاق‌ النفیسه، ج۱، ص۱۸۵، به‌ کوشش‌ دخویه‌، لیدن‌، ۱۸۹۱م‌.

برای‌ پاسگاه‌هایی‌ که‌ در پاورپوینت بطیحه‌ بود،

[۳۲] محمد بن جریر طبری‌، تاریخ‌ طبری، ج۹، ص۶۰۶.

مرز جنوبی‌ پاورپوینت بطیحه‌، بصره‌ بود.

[۳۳] عبیدالله‌ ابن‌ خردادبه‌، المسالک‌ و الممالک‌، ج۱، ص۵۹، به‌ کوشش‌ دخویه‌، لیدن‌، ۱۳۰۶ق‌/۱۸۸۹م‌.

[۳۴] علی‌ مسعودی‌، التنبیه‌ و الاشراف‌، ج۱، ص۵۲-۵۳، به‌ کوشش‌ دخویه‌، لیدن‌، ۱۸۹۳م‌.

دریاچه ‌های پاورپوینت بطیحه

پاورپوینت بطیحه‌ از ۴ دریاچه پر آب‌ و بدون‌ نی‌ هور تشکیل‌ می‌شد که‌ هر یک‌ با آب‌راهی‌ پوشیده‌ از نیزار به‌ دیگری‌ می‌پیوست‌. این‌ هور بَحَصّی‌، بَکَمصی‌، بَصَریاثا و محمدیه‌ بودند. بزرگ‌ترین‌ این‌ هورها محمدیه‌ هورالحمار بود که‌ آب‌راه‌ آن‌ به‌ نهر ابی‌ اسد و آن‌ نیز در نهایت‌ به‌ دجلهالعَوراء بهمنشیر می‌پیوست‌.

[۳۵] سهراب‌، عجائب‌ الاقالیم‌ السبعه، ج۱، ص۱۳۵، به‌ کوشش‌ هانس‌ فون‌ مژیک‌، وین‌، ۱۳۴۷ق‌/۱۹۲۹م‌.

[۳۶] ابوالفدا، تقویم‌ البلدان‌، ج۱، ص۴۳، به‌ کوشش‌ رنو و دوسلان‌، پاریس‌، ۱۸۴۰م‌.

[۳۷] عبیدالله‌ ابن‌ خردادبه‌، المسالک‌ و الممالک‌، ج۱، ص۵۹، به‌ کوشش‌ دخویه‌، لیدن‌، ۱۳۰۶ق‌/۱۸۸۹م‌.

[۳۸] احمد ابن‌ رسته‌، الاعلاق‌ النفیسه، ص۱۸۵، به‌ کوشش‌ دخویه‌، لیدن‌، ۱۸۹۱م‌.

[۳۹] علی‌ مسعودی‌، التنبیه‌ و الاشراف‌، ج۱، ص۵۲، به‌ کوشش‌ دخویه‌، لیدن‌، ۱۸۹۳م‌.

یاقوت‌ از هور جُرجین‌ و پاورپوینت بطیحه‌های‌ شَلام‌ و غرّاف‌ نیز یاد کرده‌ است‌.

[۴۰] یاقوت‌ حموی، معجم البلدان‌، ج۲، ص۱۲۴.

[۴۱] یاقوت‌ حموی، معجم البلدان‌، ج۳، ص۳۵۷.

[۴۲] یاقوت‌ حموی، معجم البلدان‌، ج۴، ص۱۹۰.

زمین‌های کشاورزی

گستره زمین‌های‌ کشاورزی‌ پاورپوینت بطیحه‌ با توجه‌ به‌ امکان‌ مهار سیلاب‌ها و مقدار آبی‌ که‌ پیش‌ از رسیدن‌ به‌ پاورپوینت بطیحه‌ برای‌ آبیاری‌ استفاده‌ می‌شد، متغیر بوده‌ است‌

[۴۳] EI 2. ج۱، ص۱۰۷۵

مسعودی‌ محدوده اراضی‌ پاورپوینت بطیحه‌ را نزدیک‌ به‌ ۲۵۰۰ فرسنگ‌ مربع‌ (۵۰•۵۰ فرسنگ) دانسته‌ است‌.

[۴۴] علی‌ مسعودی‌، مروج‌ الذهب‌، ج۱، ص۲۲۶، به‌ کوشش‌ باربیه‌ دومنار، لیدن‌، ۱۸۷۷م‌.

با این‌ همه‌، در میان‌ پاورپوینت بطیحه‌، شهرها، روستاها، نهرها و مزارعی‌ از جمله‌ شالی‌زار برنج‌ وجود داشته‌ است‌

[۴۵] علی‌ مسعودی‌، مروج‌ الذهب‌، ج۱، ص۲۲۶، به‌ کوشش‌ باربیه‌ دومنار، لیدن‌، ۱۸۷۷م‌.

[۴۶] عبدالکریم‌ سمعانی‌، الانساب‌، ج۲، ص۲۵۷، به‌ کوشش‌ عبدالرحمان‌ معلمی‌، حیدرآباد دکن‌، ۱۳۸۳ق‌/۱۹۶۳م‌.

[۴۷] یاقوت‌ حموی، معجم البلدان‌، ج۱، ص۶۶۹.

مقدسی‌ شهر عمده بطائح‌ را صَلیق‌، و شهرهای‌ دیگر آن‌ را جامده‌، هرّار، حَدّادیه‌ و زُبَیدیه‌ دانسته‌ است‌.

[۴۸] محمد مقدسی‌، احسن‌ التقاسیم‌، ج۱، ص۵۳، به‌ کوشش‌ دخویه‌، لیدن‌، ۱۹۰۶م‌.

(ابوالفداء جامده‌ را مرکز بطائح‌ خوانده‌ است‌)

[۴۹] ابوالفدا، تقویم‌ البلدان‌، ج۱، ص۴۳، به‌ کوشش‌ رنو و دوسلان‌، پاریس‌، ۱۸۴۰م‌.

[۵۰] علی ابن‌ اثیر، الکامل‌ فی التاریخ، ج۹، ص۱۸۲.

[۵۱] علی ابن‌ اثیر، الکامل‌ فی التاریخ، ج۹، ص۳۵۹.

[۵۲] علی ابن‌ اثیر، الکامل‌، ج۹، ص۵۲۲.

از دیگر نقاط پاورپوینت بطیحه‌ می‌توان‌ از جَرّاره‌، جُرجین‌، حُبَیبه‌، حِلّه بنی‌ دُبَیس‌، ذُنابه‌، منصوره‌

[۵۳] یاقوت‌ حموی، معجم البلدان‌، ج۲، ص۱۱۷.

[۵۴] یاقوت‌ حموی، معجم البلدان‌، ج۲، ص۱۲۴.

[۵۵] یاقوت‌ حموی، معجم البلدان‌، ج۲، ص۲۱۶.

[۵۶] یاقوت‌ حموی، معجم البلدان‌، ج۲، ص۲۹۵.

[۵۷] یاقوت‌ حموی، معجم البلدان‌، ج۳، ص۷.

[۵۸] یاقوت‌ حموی، معجم البلدان‌، ج۵، ص۲۱۱.

سوراء و تل‌ مقبر یا مُقیّر

[۵۹] ابن‌ اثیر، الکامل فی التاریخ، ج۱۲، ص۳۵۶.

[۶۰] عبدالرزاق‌ ابن‌ فوطی‌، الحوادث‌ الجامعه، ص۱۱۰، به‌ کوشش‌ بشار عواد معروف‌ و عماد عبدالسلام‌ رئوف‌، بیروت‌، ۱۹۹۷م‌.

یاد کرد. نهرهایی نیز در پاورپوینت بطیحه جریان داشت که از آن جمله است: زُطّ، غَرّاف‌ و یَمّا

[۶۱] یاقوت‌ حموی، معجم البلدان‌، ج۳، ص۱۴۰.

[۶۲] یاقوت‌ حموی، معجم البلدان‌، ج۴، ص۱۹۰.

[۶۳] یاقوت‌ حموی، معجم البلدان‌، ج۵، ص۴۴۱.

شورشیان پاورپوینت بطیحه

پاورپوینت بطیحه‌ در سده‌های‌ نخستین‌ اسلامی‌ پناهگاهی‌ برای‌ دزدان‌، شورشیان‌ و ناراضیان‌ بوده‌ است‌. از آن‌ جمله‌ زُطها که‌ مردمانی‌ هندی‌تبار بودند و حجاج‌ بن‌ یوسف‌ گروهی‌ از آنان‌ را در نواحی‌ جنوبی‌ کسکر اسکان‌ داده‌ بود، و به‌ تدریج‌ بر بطائح‌ چیره‌ شدند و به‌ راهزنی‌ و ناامنی‌ پرداختند. چون‌ معتصم‌ عباسی‌ حک ۲۱۸-۲۲۷۷ق‌/۸۳۳-۸۴۲م‌ به‌ خلافت‌ رسید، در ۲۱۹ق‌ آنان‌ را سرکوب‌ کرد.

[۶۴] احمد بلاذری‌، فتوح‌ البلدان‌، ج۱، ص۱۶۲، به‌ کوشش‌ دخویه‌، لیدن‌، ۱۸۶۵م‌.

[۶۵] احمد بلاذری‌، فتوح‌ البلدان‌، ج۱، ص۱۷۱، به‌ کوشش‌ دخویه‌، لیدن‌، ۱۸۶۵م‌.

[۶۶] احمد بلاذری‌، فتوح‌ البلدان‌، ج۱، ص۳۶۴، به‌ کوشش‌ دخویه‌، لیدن‌، ۱۸۶۵م‌.

[۶۷] احمد یعقوبی‌، تاریخ‌ یعقوبی، ج۲، ص۴۷۲، بیروت‌، ۱۳۷۹ق‌/۱۹۶۰م‌.

[۶۸] علی‌ مسعودی‌، التنبیه‌ و الاشراف‌، ج۱، ص۳۵۵، به‌ کوشش‌ دخویه‌، لیدن‌، ۱۸۹۳م‌.

چندی‌ بعد شورشی‌ عظیم‌ در بطائح‌ روی‌ داد که‌ چندین‌ سال‌ مایه دل‌مشغولی‌ دستگاه‌ خلافت‌ گردید. در شوال‌ ۲۵۵۵/سپتامبر ۸۶۹ علی‌ بن‌ محمد علوی‌، معروف‌ به‌ صاحب‌الزنج‌ در ناحیه بصره‌ قیام‌ کرد و با گرد آوردن‌ زنگیان‌ بر پاورپوینت بطیحه‌ و نواحی‌ مجاور، مانند اُبُلّه‌ و اهواز مستولی‌ شد. سرانجام‌، الموفق‌، برادر المعتمد عباسی‌ در ۲۷۰ق‌/۸۸۳م‌ آنان‌ را سرکوب‌ کرد.

[۶۹] محمد بن جریر طبری‌، تاریخ‌ طبری، ج۹، ص۵۲۰-۵۲۳.

[۷۰] محمد بن جریر طبری‌، تاریخ‌ طبری، ج۹، ص۵۳۴-۵۳۵.

[۷۱] محمد بن جریر طبری‌، تاریخ‌ طبری، ج۹، ص۶۰۲-۶۰۶.

[۷۲] محمد بن جریر طبری‌، تاریخ‌ طبری، ج۹، ص۶۵۴-۶۶۱.

[۷۳] علی ابن‌ اثیر، الکامل‌ فی التاریخ، ج۷، ص۲۹۲-۲۹۳.

[۷۴] علی ابن‌ اثیر، الکامل‌ التاریخ، ج۷، ص۳۱۲.

[۷۵] علی ابن‌ اثیر، الکامل‌ التاریخ، ج۷، ص۳۵۰-۳۵۹.

[۷۶] علی ابن‌ اثیر، الکامل‌ التاریخ، ج۷، ص۳۶۴-۳۶۵.

[۷۷] علی ابن‌ اثیر، الکامل‌ التاریخ، ج۷، ص۳۹۹-۴۰۵.

حکومت بنوشاهین

در ۳۳۸ق‌/۹۴۹م‌ عمران‌ بن‌ شاهین‌، از مردم‌ جامده‌ در پاورپوینت بطیحه‌ سر به‌ شورش‌ برداشت‌؛ سپس‌ با قبول‌ پرداخت‌ خراج‌ از جانب‌ آل‌ بویه‌ به‌ حاکمیت‌ پاورپوینت بطیحه‌ رسید؛ از آن‌ پس‌ تا ۴۰۸ق‌/۱۰۱۷م‌ بنو شاهین‌ گاه‌ به‌ صورت‌ مستقل‌ و گاه‌ وابسته‌ به‌ آل‌ بویه‌ بر آن‌جا حکم‌ راندند.

[۷۸] علی ابن‌ اثیر، الکامل‌، ج۸، ص۴۸۱-۴۸۲.

[۷۹] علی ابن‌ اثیر، الکامل‌ التاریخ، ج۹، ص۵۰.

[۸۰] علی ابن‌ اثیر، الکامل‌ التاریخ، ج۹، ص۱۸۳.

[۸۱] علی ابن‌ اثیر، الکامل‌ التاریخ، ج۹، ص۳۰۲-۳۰۳.

پاورپوینت بطیحه‌ در سال‌های‌ بعد نیز در حاکمیت‌ آل‌ بویه‌ و گماشتگان‌ ایشان‌ بود و این‌ گماشتگان‌ گاه‌ از فرمان‌ امرای‌ آل‌ بویه‌ سر برمی‌تافتند

[۸۲] علی ابن‌ اثیر، الکامل‌ التاریخ، ج۹، ص۳۰۳.

[۸۳] علی ابن‌ اثیر، الکامل‌ التاریخ، ج۹، ص۳۲۴.

[۸۴] علی ابن‌ اثیر، الکامل‌ التاریخ، ج۹، ص۳۷۴.

[۸۵] علی ابن‌ اثیر، الکامل‌ التاریخ، ج۹، ص۴۰۶.

[۸۶] علی ابن‌ اثیر، الکامل‌ اتلاریخ، ج۹، ص۵۰۲.

[۸۷] علی ابن‌ اثیر، الکامل‌ التاریخ، ج۹، ص۵۳۵.

[۸۸] علی ابن‌ اثیر، الکامل‌ التاریخ، ج۹، ص۵۴۰.

حکومت سلجوقیان

با ظهور دولت‌ سلجوقیان‌، بطائح‌ نیز به‌ استیلای‌ آنان‌ درآمد.

[۸۹] یاقوت‌ حموی، معجم البلدان‌، ج۱، ص۴۵۱.

در ۴۵۰ق‌ ابوعلی‌ از خاندان‌ ابن‌ ابی‌ الجبر در بطائح‌ برضد سلجوقیان‌ شورید.

[۹۰] علی ابن‌ اثیر، الکامل‌ التاریخ، ج۱۰، ص۸.

[۹۱] علی ابن‌ اثیر، الکامل‌ التاریخ، ج۱۰، ص۱۶۲.

[۹۲] علی ابن‌ اثیر، الکامل‌ التاریخ، ج۱۰، ص۳۷۷.

حکومت‌ این‌ خاندان‌ در بطائح‌ تا اوایل‌ نیمه دوم‌ سده ۶ق‌ دوام‌ آورد. در ۵۵۸ق‌/ ۱۱۶۳م‌ خلیفه المستنجد، بنی‌ اسد از اهالی‌ حِلّه مزیدیه‌ را که‌ در بطائح‌ پراکنده‌، و به‌ تشیع‌ متمایل‌ بودند، به‌ اتهام‌ فساد و همراهی‌ با سلطان‌ محمد سلجوقی‌ در محاصره بغداد، از عراق‌ بیرون‌ راند. پس‌ از آن‌، خلیفه‌ قلمرو بنی‌ اسد را در بطائح‌ به‌ ابن‌ معروف‌ واگذار کرد.

[۹۳] علی ابن‌ اثیر، الکامل‌ التاریخ، ج۱۱، ص۲۹۶-۲۹۷.

حکومت مغول

در پی‌ استیلای‌ مغول‌ بر عراق‌ ۶۵۶ق‌/۱۲۵۸م‌ منطقه بطائح‌ که‌ جزائر یا جوازر خوانده‌ می‌شد، به‌ مکانی‌ امن‌ برای‌ مردم‌ حله‌، کوفه‌ و واسط که‌ از بیم‌ لشکریان‌ مغول‌ به‌ آنجا پناه‌ می‌بردند، درآمد.

[۹۴] عبدالرزاق‌ ابن‌ فوطی‌، الحوادث‌ الجامعه، ج۱، ص۳۶۰، به‌ کوشش‌ بشار عواد معروف‌ و عماد عبدالسلام‌ رئوف‌، بیروت‌، ۱۹۹۷م‌.

در این‌ دوره‌، برخی‌ از عرب‌های‌ ساکن‌ بطائح‌ به‌ راهزنی‌ و فساد دست‌ می‌گشودند که‌ غازان‌خان‌ در ۶۹۸ق‌/۱۲۹۹م‌ در لش