توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت بسیط و مرکب دارای ۸۲ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت بسیط و مرکب،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن پاورپوینت بسیط و مرکب :

پاورپوینت بسیط و مرکب

بَسیط و مُرکب، دو اصطلاح در فلسفه با معانی متقابل است.

فهرست مندرجات

۱ – توضیحی در پاورپوینت بسیط و مرکب
۲ – اجتماع پاورپوینت بسیط و مرکب در یک موضوع
۳ – معانی و اقسام بسیط
۳.۱ – بسیط حقیقی
۳.۲ – بسیط خارجی
۳.۲.۱ – سبزواری و نحوه دیگری از عدم ترکّب و بساطت
۳.۳ – بسیط عقلی
۴ – ماده اولی و صورت
۵ – معانی و اقسام مرکب
۵.۱ – مرکب حقیقی
۵.۲ – مرکب اعتباری
۶ – معنای بسیط در عالم اجسام
۷ – مرکب در مقابل بسیط
۸ – دو قسم از اجسام مرکب
۹ – اصطلاح سهروردی ر پاورپوینت بسیط و مرکب
۱۰ – قواعد کلی فلسفی درباره پاورپوینت بسیط و مرکب
۱۱ – فهرست منابع
۱۲ – پانویس
۱۳ – منبع

توضیحی در پاورپوینت بسیط و مرکب

بسیط جزء ندارد و در ذات آن ترکیبی نیست؛ و مرکب دارای جزء و قابل انقسام به اجزاست

[۱] محمد بن عمر فخررازی، کتاب مباحث المشرقیه فی علم الالهیات والطبیعیات، ج۱، ص۵۱، قم ۱۴۱۱.

[۲] محمد بن ابراهیم صدرالدین شیرازی، الحکمه المتعالیه فی الاسفار العقلیه الاربعه، ج۷، ص۲۰۷، قم (تاریخ مقدمه ۱۳۸۷).

هر یک از این دو اصطلاح معانی مختلفی دارند و این تعدد معانی وابسته است به اعتبار اقسام جزء یا معنایی که از جزء در نظر می‌گیرند. به عبارت دیگر، مرکب، از این جهت که از چه اجزایی ترکیب یافته، و بسیط، نیز از این جهت که منزّه از کدام قسم از اجزاء باشد، دارای معانی مختلف اند.

اجتماع پاورپوینت بسیط و مرکب در یک موضوع

اجتماع پاورپوینت بسیط و مرکب در یک موضوع به دلیل تقابل میان آن‌ها ممکن نیست. تقابل این دو، به یک اعتبار، از نوع تقابل سلب و ایجاب و به اعتبار دیگر از نوع تقابل تضایف است.

[۳] غلامحسین ابراهیمی دینانی، شعاع اندیشه و شهود در فلسفه سهروردی، ج۱، ص۶۶۴، تهران ۱۳۶۶ ش.

به رغم تقابل میان آنها، گاه ممکن است که شیئی واحد مصداق هر یک از این دو مفهوم باشد؛ البته به این صورت که آن شی ء از یک جهت بسیط و از جهت دیگر مرکب باشد.

معانی و اقسام بسیط

بسیط حقیقی

بسیط حقیقی، یعنی چیزی که اصلاً جزء نداشته باشد، نه جزء خارجی (ماده و صورت)، نه جزء عقلی (جنس و فصل) و نه جزء مقداری (یعنی به لحاظ کمّی قابل تقسیم نباشد)، و نیز مرکب از وجود و ماهیت نباشد که آن را «بسیط الحقیقه» نیز می‌گویند، و به این معنی فقط واجب الوجود را می‌توان بسیط نامید.

[۴] ابن سینا، الاشارات والتنبیهات، مع الشرح لِنصیرالدین طوسی و شرح الشرح لِقطب الدین رازی، ج۳، ص۵۴، تهران ۱۴۰۳.

[۵] محمد بن ابراهیم صدرالدین شیرازی، الحکمه المتعالیه فی الاسفار العقلیه الاربعه، ج۵، ص۲۹۵، قم (تاریخ مقدمه ۱۳۸۷).

[۶] محمد بن ابراهیم صدرالدین شیرازی، الحکمه المتعالیه فی الاسفار العقلیه الاربعه، ج۵، ص۳۴۲، قم (تاریخ مقدمه ۱۳۸۷).

[۷] هادی بن مهدی سبزواری، شرح منظومه، ج۸، ص۶، چاپ سنگی تهران ۱۲۹۸.

گاهی بسیط الحقیقه بر عقل و نفس نیز اطلاق شده است،

[۸] محمد بن ابراهیم صدرالدین شیرازی، الحکمه المتعالیه فی الاسفار العقلیه الاربعه، ج۱، ص۳۴۲، قم (تاریخ مقدمه ۱۳۸۷).

[۹] هادی بن مهدی سبزواری، شرح منظومه، ج۸، ص۵۱، چاپ سنگی تهران ۱۲۹۸.

[۱۰] هادی بن مهدی سبزواری، شرح منظومه، ج۱، ص۱۷۱، چاپ سنگی تهران ۱۲۹۸.

[۱۱] هادی بن مهدی سبزواری، شرح منظومه، ج۱، ص۳۰۹، چاپ سنگی تهران ۱۲۹۸.

اما مراد از آن نفی ترکّب از ماهیت و وجود در آن‌ها نیست، زیرا غیر واجب الوجود یعنی موجودات ممکن، خواه مجرد و خواه مادی، از وجود و ماهیت مرکب اند، چنانکه حکما می‌گویند: «کلّ ممکنٍ زوجٌ ترکیبیٌ لَه ماهیهٌ و وجود».

[۱۲] هادی بن مهدی سبزواری، شرح منظومه، ج۱، ص۵، چاپ سنگی تهران ۱۲۹۸.

[۱۳] محمد بن ابراهیم صدرالدین شیرازی، الحکمه المتعالیه فی الاسفار العقلیه الاربعه، ج۱، ص۱۸۷، قم (تاریخ مقدمه ۱۳۸۷).

بسیط خارجی

بسیط خارجی، که مرکب از ماده و صورت خارجی نیست، مانند اعراض نُه گانه.

[۱۴] هادی بن مهدی سبزواری، شرح منظومه، ج۱، ص۹۴، چاپ سنگی تهران ۱۲۹۸.

[۱۵] هادی بن مهدی سبزواری، شرح منظومه، ج۱، ص۲۷۰، چاپ سنگی تهران ۱۲۹۸.

[۱۶] علی بن عبدالله زُنُوزی، لمعات الهیه، ج۱، ص۱۰۰ـ۱۰۱، چاپ جلال الدین آشتیانی، تهران ۱۳۹۶/ ۱۹۷۶.

سبزواری و نحوه دیگری از عدم ترکّب و بساطت

سبزواری

[۱۷] هادی بن مهدی سبزواری، شرح منظومه، ج۱، ص۲۷۰، چاپ سنگی تهران ۱۲۹۸.

نحوه دیگری از عدم ترکّب و بساطت را نسبت ماده و صورت بیان کرده است :

الف) به این نحو که شی ء بسیط، مرکب از ماده و صورت نباشد (و مراد از ماده در اینجا معنای اعم آن شامل محل و موضوع و متعلّق است)، عقل مصداق چنین بسیطی است.

ب) بسیط به این معنی که شی ء از ماده (به معنای محل) و صورت مرکب نباشد؛ به عبارت دیگر مرکب از حال و محل نباشد، هر چند دارای ماده به معنای متعلّق باشد، مانند نفس ناطقه انسانی. جرجانی

[۱۸] علی بن محمد جرجانی، کتاب التعریفات، ج۱، ص۴۶، بیروت ۱۹۸۵.

عقول و نفوس را بسایط روحانی نامیده است.

بسیط عقلی

بسیط عقلی، یعنی چیزی که دارای اجزای عقلی (جنس و فصل) نباشد، مانند اجناس عالی و فصول اخیر.

[۱۹] هادی بن مهدی سبزواری، شرح منظومه، ج۱، ص۲۷۰، چاپ سنگی تهران ۱۲۹۸.

[۲۰] علی بن عبدالله زُنُوزی، لمعات الهیه، ج۱، ص۱۰۱، چاپ جلال الدین آشتیانی، تهران ۱۳۹۶/ ۱۹۷۶.

به این معنی، تصورات بدیهی (مانند مفهوم وجود) و هر مفهومی که تعریف به حد (جنس و فصل) ندارد، بسیط عقلی به شمار می‌آید.

[۲۱] هادی بن مهدی سبزواری، شرح منظومه، ج۱، ص۴، چاپ سنگی تهران ۱۲۹۸.

ماده اولی و صورت

ماده اولی (هیولای اولی) و صورت، هر یک به تنهایی از بسایط محسوب می‌شوند،

[۲۲] اخوان الصفا، رسائل اخوان الصفاء و خُلاّ ن الوفاء، ج۱، ص۲۶۲ـ۲۶۳، بیروت ۱۴۰۳/۱۹۸۳.

[۲۳] ابن رشد، تفسیر مابعدالطبیعه، ج۳، ص۱۶۰۳، چاپ موریس بویژ، بیروت ۱۹۷۳.

زیرا از اجزای خارجی و عقلی ترکیب نشده اند. ماده اولی، قوه محض و خالی از هرگونه فعلیت است و صورت هم مشوب به هیولا (قوه) نیست.

[۲۴] ابن رشد، تفسیر مابعدالطبیعه، ج۳، ص۱۶۰۳، چاپ موریس بویژ، بیروت ۱۹۷۳.

معانی و اقسام مرکب

مرکب حقیقی

مرکب حقیقی، شیئی است که دارای اجزا باشد و میان اجزای آن رابطه علیت و احتیاج برقرار باشد.

[۲۵] هادی بن مهدی سبزواری، شرح منظومه، ج۱، ص۹۹، چاپ سنگی تهران ۱۲۹۸.

[۲۶] علی بن عبدالله زُنُوزی، لمعات الهیه، ج۱، ص۹۷، چاپ جلال الدین آشتیانی، تهران ۱۳۹۶/ ۱۹۷۶.

مرکب حقیقی به خارجی و عقلی تقسیم می‌شود. مرکب حقیقی خارجی از اجزای خارجی ترکیب شده است. این اجزا در خارج از یکدیگر متمایزند، به این معنی که در ازای هر جزء هویت جداگانه و وجود جداگانه ای است به طوری که اگر یکی از میان رود سایر اجزا باقی باشد، مانند نفس و بدن در انسان. مرکب حقیقی عقلی از اجزای تحلیلی ذهنی (مانند جنس و فصل) ترکیب شده است. اجزای چنین مرکبی در خارج متمایز از یکدیگر نیستند و موجود به یک وجودند، مانند لونیّت و قابض بصر که اجزای ذهنی سیاهی‌اند و در خارج وجود و هویت متمایز و مستقل از یکدیگر ندارند.

[۲۷] محمد بن عمر فخررازی، کتاب مباحث المشرقیه فی علم الالهیات والطبیعیات، ج۱، ص۵۶ ـ ۵۸، قم ۱۴۱۱.

[۲۸] محمود بن مسعود قطب الدین شیرازی، دره التاج، بخش ۱، ص ۴۹۴ـ ۴۹۵، چاپ محمد مشکوه، تهران ۱۳۶۵ ش.

[۲۹] علی بن عبدالله زُنُوزی، لمعات الهیه، ج۱، ص۹۸ـ۹۹، چاپ جلال الدین آشتیانی، تهران ۱۳۹۶/ ۱۹۷۶.

مرکب از ماهیت و وجود نیز از اقسام مرکب حقیقی عقلی است،

[۳۰] علی بن عبدالله زُنُوزی، لمعات الهیه، ج۱، ص۹۹، چاپ جلال الدین آشتیانی، تهران ۱۳۹۶/ ۱۹۷۶.

زیرا هویت وجود و ماهیت در خارج یکی است، اما در ذهن دو چیز مغایر است.

[۳۱] هادی بن مهدی سبزواری، شرح منظومه، ج۱، ص۱۳، چاپ سنگی تهران ۱۲۹۸.

مرکب اعتباری

مرکب اعتباری، از انضمام و اجتماع اجزایی پدید می‌آید که میان آن‌ها هیچگونه رابطه علیت و احتیاج نباشد، مانند خانه که مرکب از سقف و دیوار و سنگ و آهن و آجر و اجزایی از این قبیل است و میان آن‌ها رابطه علّی نیست.

[۳۲] علی بن عبدالله زُنُوزی، لمعات الهیه، ج۱، ص۹۷ـ۹۹، چاپ جلال الدین آشتیانی، تهران ۱۳۹۶/ ۱۹۷۶.

مرکب اعتباری نیز بر دو قسم خارجی و عقلی است. مرکب اعتباری خارجی دارای اجزای خارجی و مستقل است و مرکب اعتباری عقلی دارای اجزای عقلی است که در خارج وجود مستقل و جدا از یکدیگر ندارند.

[۳۳] محمد بن عمر فخررازی، کتاب مباحث المشرقیه فی علم الالهیات والطبیعیات، ج۱، ص۵۶، قم ۱۴۱۱.

[۳۴] علی بن عبدالله زُنُوزی، لمعات الهیه، ج۱، ص۹۷ـ۹۹، چاپ جلال الدین آشتیانی، تهران ۱۳۹۶/ ۱۹۷۶.

معنای بسیط در عالم اجسام

بسیط در عالم اجسام به سه معنی به کار می‌رود:

وقتی که جسم، طبیعت و قوه واحدی داشته باشد و از اشیائی که هر یک طبیعت و قوه جداگانه و مغایر با یکدیگر دارند ترکیب نشده باشد، مانند افلاک و عناصر اربعه یعنی آب، آتش، هوا و خاک.

[۳۵] ابن سینا، الاشارات والتنبیهات، مع الشرح لِنصیرالدین طوسی و شرح الشرح لِقطب الدین رازی، ج۲، ص۱۹۲ـ۱۹۷، تهران ۱۴۰۳.

[۳۶] ابن سینا، الاشارات والتنبیهات، مع الشرح لِنصیرالدین طوسی و شرح الشرح لِقطب الدین رازی، ج۲، ص۱۹۵، تهران ۱۴۰۳.

[۳۷] محمد بن ابراهیم صدرالدین شیرازی، شرح الهدایه الاثیریه، ج۱، ص۳۱ـ۳۲، (چاپ سنگی تهران ۱۳۱۳).

[۳۸] محمد بن ابراهیم صدرالدین شیرازی، شرح الهدایه الاثیریه، ج۱، ص۱۲۰، (چاپ سنگی تهران ۱۳۱۳).

[۳۹] هادی بن مهدی سبزواری، شرح منظومه، ج۱، ص۲۷۰، چاپ سنگی تهران ۱۲۹۸.

جرجانی

[۴۰] علی بن محمد جرجانی، کتاب التعریفات، ج۱، ص۴۶، بیروت ۱۹۸۵.

این قسم از بسیط را بسیط عرفی نامیده است.

دوم وقتی که جسم از اجسامی که به حسب حس طبایع مختلف دارند ترکیب نشده باشد، هر چند به حسب حقیقت مرکب از اجسام مختلفه الطبایع باشد.بسیط به این معنی بر اخلاط اربعه که عبارت‌اند از خون، سودا، صفرا و بلغم و بر اعصاب و اعضای بسیط حیوان و بر مرکبات معدنی و بر بعضی از نباتات اطلاق می‌شود.

[۴۱] محمد بن ابراهیم صدرالدین شیرازی، شرح الهدایه الاثیریه، ج۱، ص۱۲۰، (چاپ سنگی تهران ۱۳۱۳).

[۴۲] علی بن عبدالله زُنُوزی، لمعات الهیه، ج۱، ص۱۰۰، چاپ جلال الدین آشتیانی، تهران ۱۳۹۶/ ۱۹۷۶.

سوم به این معنی که هر جزء مقداری از جسم، در اسم و ماهیت نوعیت خود مساوی با کل باشد. عناصر اربعه به این معنی نیز بسیط است.

[۴۳] علی بن عبدالله زُنُوزی، لمعات الهیه، ج۱، ص۱۰۰، چاپ جلال الدین آشتیانی، تهران ۱۳۹۶/ ۱۹۷۶.

مرکب در مقابل بسیط

در مقابل بسیط، مرکب بر جسمی که از اجسام مختلفه الطبایع ترکیب یافته اطلاق می‌شود، مانند موالید سه گانه: حیوان، نبات و معدن، که از ترکیب عناصر اربعه با یکدیگر به وجود می‌آیند.

[۴۴] ابن سینا، عیون الحکمه، ج۱، ص۳۲، چاپ عبدالرحمن بدوی، بیروت ۱۹۸۰.

[۴۵] محمد بن محمود شهرزوری، شرح حکمه الاشراق، ج۱، ص۴۵۳، چاپ حسین ضیائی تربتی، تهران ۱۳۷۲ ش.

[۴۶] محمد بن ابراهیم صدرالدین شیرازی، شرح الهدایه الاثیریه، ج۱، ص۳۱ـ۳۳، (چاپ سنگی تهران ۱۳۱۳).

دو قسم از اجسام مرکب

اجسام مرکب بر دو قسم اند: تام و ناقص.

مرکب تام، از ترکیب بسایط جسمانی (عناصراربعه) پدیدمی آید و مدت دوام آن طولانی است، مانند انواع معدن، نبات و حیوان.

مرکب ناقص، از ترکیب بسایط جسمانی پدید می‌آید، اما مدت دوام آن کوتاه است، مانند ابر، باران، تگرگ و سایر اجسامی که در اصطلاح طبیعیات به کائنات جو موسوم شده اند.

[۴۷] هادی بن مهدی سبزواری، شرح منظومه، ج۱، ص۲۷۲ـ ۲۷۳، چاپ سنگی تهران ۱۲۹۸.

اصطلاح سهروردی ر پاورپوینت بسیط و مرکب

سهروردی

[۴۸] یحیی بن حبش سهروردی، مجموعه مصنفات شیخ اشراق، ج۲، ص۱۸۷، چاپ هنری کربین، ج ۲: بخش ۱، کتاب حکمه الاشراق، تهران ۱۳۵۵ ش.

به جای بسیط لفظ «فارِد» و به جای مرکب لفظ «مزدوج» را به کار برده است و اجسام را به فارد و مزدوج تقسیم کرده و گفته است که جسم فارد جسمی است که از دو برزخ مختلف (به معنای مصطلح آن در حکمه الاشراق) ترکیب نشده باشد، مانند افلاک و عناصر اربعه؛ و جسم مزدوج جسمی است که از دو برزخ (یا بیشتر) ترکیب شده باشد، مانند موالید سه گانه.

قواعد کلی فلسفی درباره پاورپوینت بسیط و مرکب

در منابع فلسفی تعدادی قاعده کلی درباره پاورپوینت بسیط و مرکب بیان شده است :

الف) «بسیط الحقیقهِ کلُّ الاشیاءِ و لیس بشی ءٍ منها».

ب) «البسیطُ لایمکنُ أن یکونَ فاعلاً و قابلاً»، یعنی موجود بسیط هرگز نمی‌تواند هم فاعل و هم قابل باشد، زیرا فاعل از آن جهت که فاعل است با قابل از آن جهت که قابل است مغایرت دارد. پس چنانچه موجود بسیط هم فاعل و هم قابل باشد، اختلاف جهت و ترکیب در آن لازم می‌آید؛ و ترکّب و بساطت با هم منافات دارند و اگر برای دفع این مفسده فرض شود که شی ء از همان جهت که قابل است از همان جهت نیز فاعل باشد، چون فاعلیت و قابلیت با یکدیگر متقابل اند، اجتماع دو متقابل از جهت واحد لازم می‌آید، و این محال است.

[۴۹] محمد بن ابراهیم صدرالدین شیرازی، الحکمه المتعالیه فی الاسفار العقلیه الاربعه، ج۳، ص۵، قم (تاریخ مقدمه ۱۳۸۷).

[۵۰] محمد بن شاه مرتضی فیض کاشانی، اصول المعارف، ج۱، ص۶۹، چاپ جلال الدین آشتیانی، قم ۱۳۶۲ ش.

حکما در حلّ برخی مسائل به این قاعده استناد کرده و آن را معتبر د